2006, 2013 ve 2018 öğretim programları fen bilgisi ders kitaplarındaki astronomi etkinliklerinin öğrenci görevlerinin sorgulama becerileri ve anlayışları yönünden incelenmesi
Investigation of astronomy activities in science textbooks of 2006, 2013 and 2018 curricula in terms of inquiry skills and understandings of student tasks
- Tez No: 895031
- Danışmanlar: DOÇ. DR. HAKAN IŞIK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Fen bilimleri ders kitapları, astronomi, öğrenme etkinlikleri, sorgulama görevleri ve anlayışları, Science textbooks, astronomy, learning activities, inquiry tasks and understandings
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Matematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Fen Bilgisi Eğitimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 183
Özet
Geçmişten günümüze gelişen teknoloji ile birlikte bilgiye ulaşma yolları değişmiş olsa da hala ana bilgi kaynağı olarak kitaplar tercih edilmektedir. Öğretmenler ve öğrenciler ulaşmak istedikleri bilgileri ilk önce ders kitaplarından elde etmektedir. Bu yüzden kitapların içerisinde yer alan bilgiler kişilerin ihtiyaçlarını karşılayacak düzeyde olmalıdır. Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) 2018 yılı öğretim programına bakıldığında fen okuryazarı bireyler yetiştirmeyi amaçlamaktadır. Ayrıca sıkça vurgulanan bilimsel süreç becerilerini kullanabilen, bilimsel sorgulamayı anlayabilen bireyler yetiştirilmesi programın diğer amaçları arasındadır. Bu araştırma 2006, 2013 ve 2018 öğretim programları ders kitapları astronomi etkinliklerinde öğrenci görevlerinin sorgulama becerileri ve anlayışları yönlerinden incelemeyi amaçlamaktadır. Yıllara göre astronomi konu dağılımı incelendiğinde 2006 öğretim programında ise astronomi konularına yedi ve sekizinci sınıf düzeylerinde rastlanırken 2013 öğretim programında altı, yedi ve sekizinci sınıf düzeylerinde, 2018 sonrası öğretim programında tüm sınıf düzeylerinde bu konuya yer verildiği görülmektedir. Ayrıca son yıllardaki öğretim programında astronomi konularının son ünitelerden ilk ünitelere alınması dikkat çeken bir diğer unsurdur. Diğer konulara bakıldığında bu anlamda köklü bir değişiklik yokken astronomi konularında böyle bir değişiklik olması bu çalışmada astronomi konuları ile ilgili etkinliklerin sorgulama becerilerini incelemede önemli bir dayanak oluşturmaktadır. 2006, 2013 ve 2018 programlarına uygun hazırlanan 11 fen ders kitabı içerisinde yer alan 24 etkinlik incelenmiştir. Doküman incelemesi yöntemi kullanılan araştırmada elde edilen veriler içerik analizi ile analiz edilmiştir. Elde edilen veriler belirli bir sisteme göre kodlanıp değerlendirilmiştir. Fen bilimleri ders kitaplarındaki etkinliklerin sorgulama becerileri ve anlayışlarının analizinde, Yang ve Liu (2016) tarafından geliştirilen Sorgulamaya Dayalı Görev Analizi Envanteri (SGAE) kullanılmıştır. SGAE üç ana boyut ve 22 alt boyuttan oluşmaktadır. Bu üç ana boyut; Boyut 1: Bilimsel kavramlarla ilgili anlayışların oluşturulmasına yardımcı olmak, Boyut 2: Bu görevde öğrencilerden sorgulama becerilerini kullanmaları beklenmektedir, Boyut 3: Bu görevin metni bilimsel sorgulamayı anlamaya ilişkin anlayışları yansıtmaktadır. Yıllara ve tüm sınıf düzeylerine göre astronomi konularına ait etkinlikler tespit edilerek ve sorgulama becerileri ve anlayışları açısından incelenerek tablolaştırılmıştır. Elde edilen bulgular etkinliklerin öğrenci görevlerinde gözlem ve model oluşturma becerilerine daha çok yer verildiğini ortaya koymuştur. Sorgulama anlayışlarının tüm programlarda yeterli düzeyde olmadığı görülmektedir. Etkinliklerde sorgulama becerilerinin olduğu görevlere sorgulama anlayışlarının olduğu görevlerden daha çok rastlanmaktadır. Programların amaçları arasında öğrencilerin sorgulama becerileri ve anlayışlarını geliştirmek olsa da etkinliklerde bu durum görülmemektedir. Öğretim programlarında yapılan yeniliklerin sadece programın amaçları ile sınırlı kalmaması, eğitimin içinde bulunan tüm unsurlara da yansıtılması önerilmektedir.
Özet (Çeviri)
Books are still preferred as the main source of information although the ways of accessing information have changed with the developing technology from past to present. Teachers and students first obtain the information they want to reach from their books. Therefore, the information contained in books should be at a level that meets the needs of individuals. The Ministry of National Education (MEB) 2018 curriculum aims to raise science literate individuals. In addition, raising individuals who can use scientific process skills and understand scientific inquiry, which are frequently emphasized, are among the other objectives of the program. This study aims to examine the 2006, 2013 and 2018 curriculum textbooks in terms of inquiry skills and understanding of student tasks in astronomy activities. When the distribution of astronomy topics according to years is examined, it is seen that astronomy topics are included at the seventh and eighth grade levels in the 2006 curriculum, at the sixth, seventh and eighth grade levels in the 2013 curriculum, and at all grade levels in the curriculum after 2018. In addition, another noteworthy element is that astronomy topics were moved from the last units to the first units in the curriculum of recent years. While there is no radical change in this sense when looking at other subjects, the fact that there is such a change in astronomy subjects constitutes an important basis for examining the inquiry skills of the activities related to astronomy subjects in this study. 24 activities in 11 science textbooks which prepared in accordance with 2006, 2013 and 2018 programs were analyzed. The data obtained in the research using document analysis method were analyzed by content analysis. The data obtained were coded and evaluated according to a certain system. The Inquiry-Based Task Analysis Inventory (ITAI) developed by Yang and Liu (2016) was used to analyze the inquiry skills and understandings of the activities in science textbooks. The ITAI consists of three main dimensions and 22 sub-dimensions. These three main dimensions are; Dimension 1: Helping to build understandings of scientific concepts, Dimension 2: In this task students are expected to use inquiry skills, Dimension 3: The text of this task reflects understandings of scientific inquiry. Activities related to astronomy topics were identified and tabulated by years and all grade levels and examined in terms of inquiry skills and understandings. The findings revealed that observation and modeling skills were given more space in the student tasks of the activities. It is seen that inquiry understandings are not at a sufficient level in all programs. In the activities, tasks with inquiry skills are more common than tasks with inquiry conceptions. Although one of the aims of the programs is to develop students' inquiry skills and understanding, this is not seen in the activities. It is recommended that the innovations made in the curricula should not be limited to the objectives of the program, but should be reflected in all elements of education.
Benzer Tezler
- 2005 ve sonrası ortaokul fen bilimleri ders kitaplarında kullanılan bilimsel terminoloji
Scientific terminology used in middle school science textbooks in 2005 and after
EMEL GÜRSOY
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Eğitim ve ÖğretimOndokuz Mayıs ÜniversitesiMatematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUALLA BOLAT
- Ulusal fen bilimleri öğretim programları ve seçmeli çevre eğitimi programlarındaki kazanımların çevre okuryazarlığı bağlamında karşılaştırılması
Comparison of the objectives in the national science curriculum and optional enviromental education programs in the contex of enviromental literacy
PINAR FİDAN YAZGAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimMarmara ÜniversitesiMatematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ELİF BENZER
- Development of BIM learning scenarios for architectural education
Mimari eğitim için BİM öğrenme senaryoları geliştirme
HATİDZA ÇAPKIN
Doktora
İngilizce
2020
Eğitim ve Öğretimİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MERYEM BİRGÜL ÇOLAKOĞLU
- Ortaokul beden eğitimine yönelik öğretim programlarının karşılaştırmalı olarak incelenmesi (2006-2013-2017-2018 öğretim programları)
Comparative study of the curriculum for the secondary school physical education course prepared in 2006-2013-2017-2018
SEVCAN ÇELİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimAfyon Kocatepe ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜRBÜZ OCAK
- Görsel sanatlar öğretim programları ile ilgili gelişmelerin değerlendirilmesi (1924-2018 arası )
Evaluation of developments related to visual arts curriculum(1924-2018 between)
DEMET ERKUZU
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimDicle ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AHMET ÇOBAN