Türkiye'nin enerji merkezi olma potansiyeli: Bir jeopolitik çözümleme
Türkiye's potential as an energy hub: A geopolitical analysis
- Tez No: 896809
- Danışmanlar: DOÇ. DR. HAKAN MEHMETCİK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Enerji, Uluslararası İlişkiler, Energy, International Relations
- Anahtar Kelimeler: Türkiye, İstanbul Finans Merkezi, Enerji Merkezi, Doğal Gaz, Türkiye, Istanbul Financial Center, Energy Hub, Natural Gas
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Uluslararası Politik Ekonomi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 112
Özet
Türkiye, jeopolitik konumu gereğince doğusundaki, güneyindeki ve kuzeyindeki doğal gaz üreticisi ülkeler ile batısındaki doğal gaz tüketicisi ülkeler arasında stratejik öneme sahip transit güzergâh fonksiyonu olan bir ülkedir. Türkiye'nin, zengin doğal gaz rezervlerinin yer aldığı coğrafyaya yakın olması, büyüyen ekonomisiyle artan iç talebi ve başta Avrupa olmak üzere gaz ihtiyacı olan ülkelere jeopolitik konumu itibariyle uzak olmaması, Türkiye'nin arz ve talep taraflarını birleştirici bir doğal gaz ticaret merkezi olma konumuna ulaşabilmesi için başlıca yeterli nedenler olarak görülmektedir. Bu çalışmanın amaçlarından ilki bölgesel krizler ile komşu ülkelerle olan jeopolitik ilişkiler dikkate alınarak enerji dağıtım merkezi açısından Türkiye'nin enerji jeopolitiğini tartışmaktır. İkinci amaç ise bölgesel ölçekte yaşanan siyasi gelişmelerin; Türkiye'nin enerji jeopolitiği üzerindeki rolünü nasıl belirlediğini değerlendirmektir. Küresel veya bölgesel politik gelişmeler her ülkenin ekonomi/finans göstergelerinden bir veya birkaçını olumlu yahut olumsuz etkileyebilmekte; bu bağlamda Doğu Avrupa ve Orta Asya bölgesindeki jeopolitik gelişmelerin (terör, salgın, savaş, darbe, Arap Baharı vb.) Türkiye'nin enerji merkezi hedefi ile doğrudan ilişkili olduğu değerlendirilmektedir. Bu minvalde, Türkiye'nin enerji güzergâhı olmasındaki rolü, bulunduğu konumun avantajları ve enerji jeopolitiğindeki yeri ve önemi irdelenerek çeşitli politika önerileri sunulmaktadır. Beraberinde ise uluslararası paydaşların bir araya geleceği İstanbul Finans Merkezi'nin enerji merkezi haline getirilmesindeki rolü değerlendirilerek öneriler sıralanmaktadır. İhracat, yatırım, üretim ve istihdamı önceleyen aktörlerin yer alacağı İstanbul Finans Merkezi'nde elektrik, doğal gaz ve çeşitli kıymetli madenlerin piyasasının da yer alması beklenmektedir. Bu gelişmeler ışığında, jeopolitik ve jeostratejik oluşumların merkezinde olan Türkiye'nin önemi bölgesel ve küresel ölçekte her geçen gün artmaktadır. Türkiye bir yandan Batı ve Ukrayna, diğer yandan Rusya ile ilişkilerini dengelerken, nihayetinde merkezlerin güvenilirliğini ve derinliğini belirleyen en önemli faktörlerin politikacıların müdahaleleri değil, liberal piyasa ilkeleri olduğu unutulmamalıdır. Bununla birlikte; coğrafi konumunun, jeopolitik ve jeostratejik öneminin sağladığı avantajlarla doğal gaz taşımacılığındaki yerini, aldığı ekonomik ve siyasi kararlarla hayata geçirmeli ve bölgedeki ülkelerle etkin enerji anlaşmaları yaparak enerji merkezi olma konusundaki dinamikliğini artırmalıdır.
Özet (Çeviri)
Due to its geopolitical position, Türkiye serves as a strategic transit route between natural gas-producing countries to its east, south, and north, and natural gas-consuming countries to its west. Türkiye's proximity to regions rich in natural gas reserves, its growing economy, increasing domestic demand, and its relatively close location to countries in need of gas, particularly in Europe, are seen as the main reasons for its potential to become a natural gas trade center (hub) that connects supply and demand. The primary objective of this study is to discuss Türkiye's energy geopolitics as an energy distribution hub, taking into account regional crises and its geopolitical relations with neighboring countries. The second objective is to evaluate how political developments on a regional scale shape Türkiye's role in energy geopolitics. Global or regional political developments can positively or negatively impact a country's economic or financial indicators. In this context, geopolitical developments in Eastern Europe and Central Asia (such as terrorism, pandemics, wars, coups, and the Arab Spring) are directly related to Türkiye's goal of becoming an energy hub. This study provides various policy suggestions by examining Türkiye's role as an energy corridor, the advantages of its location, and its significance in energy geopolitics. Additionally, it offers suggestions regarding the role of the Istanbul Financial Center in becoming an energy hub, where international stakeholders can collaborate. It is expected that the market for electricity, natural gas, and various precious metals will also be included in the Istanbul Financial Center, where actors focusing on exports, investments, production, and employment will operate. The significance of Türkiye, at the center of geopolitical and geostrategic developments, is increasing both regionally and globally. While balancing its relations with the West and Ukraine on one side and Russia on the other, it should be remembered that the most crucial factors determining the reliability and depth of such centers are not political interventions but liberal market principles. Nevertheless, by leveraging its geographic location and the advantages provided by its geopolitical and geostrategic importance, Türkiye should solidify its position in natural gas transportation through economic and political decisions and enhance its dynamism in becoming an energy hub by engaging in effective energy agreements with regional countries.
Benzer Tezler
- Küresel enerji odağı 'Hazar Denizi'nin' jeopolitik önemi
The geopolitical importance of 'Caspian Sea', the global energy focus
UMIDA ISLAMOVA
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
EnerjiMarmara ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MERAL BALCI
- Doğu Akdeniz'de yeni enerji politik: Türkiye'nin bölgeyi jeostratejik ve jeopolitik değiştirme potansiyeli
New energy politics in the Eastern Mediterranean: Turkey's potential to geostrategically and geopolitically change the region
CELAL ÇELİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Uluslararası İlişkilerHasan Kalyoncu ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ORHUN CEM KARSAVURAN
- Turkey's role in Afghanistan in the post 9/11 era
11 Eylül'den günümüze Türkiye'nin Afganistan'daki rolü
CANAN BAYRAM ÇUBUK
Yüksek Lisans
İngilizce
2014
Uluslararası İlişkilerOrta Doğu Teknik ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. IŞIL ANIL
- Küresel petrol stratejilerinin jeopolitik açıdan dünya ve Türkiye üzerindeki etkileri
The effects of the global oil strategies on the world and Turkey in terms of geo-political aspects
SABİT ATMAN
- Doğu Akdeniz'de enerji kaynaklarının jeostratejik önemi ve Türkiye'ye yansımaları
Geostrategic importance of energy resources in Eastern Mediterranean and their impacts on Turkey
MEHMET ENES AŞCI
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Enerjiİstanbul Medipol ÜniversitesiKüresel Siyaset ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ FAİK TANRIKULU