Demokrasinin sosyal temsilleri
Social representations of democracy
- Tez No: 896894
- Danışmanlar: PROF. DR. SEVİM CESUR
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Demokrasi, sosyal temsiller, sıradan insan, gündelik bilgi, nitel analiz, Democracy, social representations, lay people, everyday knowledge, qualitative analysis
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 169
Özet
Bilimsel, politik ve ideolojik kavramlar sıradan insanlar tarafından uzmanların bilgisinden farklı olarak değerlendirilirler. Bu tür kavramlar günlük söylemlere yayıldığında sosyal temsillere dönüşür, onlara entegre olur veya onlarla bütünleşir. Bu çalışmada ise daha çok politika alanında anahtar bir terim olarak kullanılan demokrasi kavramının sosyal temsillerini incelemek amaçlanmıştır. Bu sebeple, Sosyal Temsiller kuramından yararlanılarak demokrasiye sosyal psikolojik bir perspektiften yaklaşılmıştır. Çalışma oldukça heterojen bir il olan İstanbul'dan katılımcılarla gerçekleştirilmiştir. Alan yazına dayanarak hazırlanan ve pilot görüşmeler sonunda son halini alan demokrasiye ilişkin yarı yapılandırılmış görüşme sorularıyla, toplam 30 katılımcıyla derinlemesine görüşmeler yürütülmüştür. Bu görüşmeler 15 kişiyle bireysel ve 3'er kişiden oluşan 5 grup olacak şekilde 15 kişiyle de odak grup görüşmeleri şeklinde yapılmıştır. Görüşmeler sonrasında elde edilen veriler, nitel bir analiz yöntemi olan tematik analiz yöntemiyle MAXQDA programında analiz edilmiştir. Analizler sonucunda 11 tema ve 33 alt tema elde edilmiştir. Bu tema ve alt temalara dayanarak 3 argüman belirlenmiş ve bu argümanlara dayalı demokrasinin 3 ayrı temsili çıkartılmıştır. Bu temsiller“liberalizme temelli bir sistem olarak demokrasi”,“dezavantajlı bir sistem olarak demokrasi”ve“mümkün olmayan bir sistem olarak demokrasi”şeklindedir. Liberalizme temelli demokrasi temsiline göre, özgürlük, eşitlik, adalet ve bireysel haklar gibi liberal değerler temelinde bir politik bir işleyiş ve toplumsal yapı demokrasinin önemli bileşenlerini oluşturmaktadır. Demokrasi insanlara bu değerleri sağlayan ve garanti altına alan kurumlara, düzenlemelere sahip bir sistemi ifade eder. Dezavantajlı bir sistem olarak demokrasi temsili demokrasinin kötüye kullanıma açık bir sistem olduğu, dolayısıyla avantajdan çok dezavantaja sahip olduğu argümanına dayanmaktadır. Özellikle politik sistem içerisindeki aktörler tarafından kötüye kullanıma açık bir sistem olarak karşımıza çıkmaktadır. Diğer bir demokrasi temsili olan mümkün olmayan bir sistem olarak demokrasi temsilinde demokrasi yeryüzünde veya günümüz dünyasında gerçekleştirilmesi mümkün olmayan bir sistem olarak değerlendirilmektedir. Demokrasi insanın doğasından kaynaklı çeşitli özellikler ve eğilimler nedeniyle insanlığa uygun bir sistem değildir ve neredeyse bir ütopyayı ifade etmektedir. Çalışmanın sonuçları bir bütün olarak değerlendirildiğinde Türkiye'de yaşayan bireylerin, uzmanlar ve araştırmacılar tarafından kapsamlı bir şekilde ele alınan demokrasi konusunda bazı temsilleri paylaştıklarını ortaya koymaktadır. Bu temsiller uzmanların bilgisinden bağımsız olmamakla birlikte, bilimsel bilgiden farklı olduğu görülmüştür. Bir başka ifadeyle temsiller kesin ve net tanımları içeren bilimsel bilgiden ziyade, pratik deneyimlere dayanan esnek yapıdaki gündelik bilgiden kaynaklanmaktadır. Aynı zamanda, demokrasi bu çalışmada hem olumlu hem de olumsuz temsillere sahiptir ve bu temsiller söz birliği evreninde bir arada bulunarak, demokrasiye yönelik sosyal gerçekliği birlikte inşa etmektedir. Bu sonuçlar bu anlamda sosyal temsiller kuramının önermelerini doğrular niteliktedir ve yanı sıra, alan yazında demokrasinin sosyal temsillerini ve demokrasinin sıradan insanlar tarafından nasıl kavramsallaştırıldığını inceleyen diğer çalışmaların sonuçlarıyla da ortaklıklar taşımaktadır.
Özet (Çeviri)
Scientific, political, and ideological concepts are evaluated by ordinary people differently from experts. When such concepts spread into everyday discourse, they turn into social representations or integrate with them. In this study, it is aimed to examine the social representations of the concept of democracy, which is used as a key term in the field of politics. Therefore, democracy has been approached from a social psychological perspective by utilizing the theory of Social Representations. The study was conducted with participants from Istanbul, a highly heterogeneous city. In-depth interviews were carried out with a total of 30 participants using semi-structured interview questions, which were developed based on the literature and finalized after pilot interviews. These interviews were conducted individually with 15 people, and as focus group discussions with 15 people in groups of 3. The data obtained from these interviews were analyzed using thematic analysis, a qualitative method, with the MAXQDA software. As a result of the analyses, 11 themes and 33 sub-themes were identified. Based on these themes and sub-themes, 3 arguments were determined, and 3 separate representations of democracy were derived from these arguments. These representations are“democracy as a system based on liberalism,”“democracy as a disadvantaged system,”and“democracy as an impossible system.”According to the representation based on liberalism, important components of democracy include a political functioning and social structure based on liberal values such as freedom, equality, justice, and individual rights. Democracy refers to a system that has institutions and regulations providing and guaranteeing these values to people. The representation of democracy as a disadvantaged system is based on the argument that democracy is prone to abuse, making it more disadvantageous than advantageous. It is particularly seen as a system open to misuse by actors within the political system. The third representation, democracy as an impossible system, contains the argument that democracy is considered a system that cannot be realized either on Earth or in today's world. It suggests that due to various characteristics and tendencies stemming from human nature, democracy is not suitable for humanity and almost represents a utopia. The results of the study show that individuals living in Turkey share some representations of democracy that are comprehensively addressed by experts and researchers. These representations, while not independent of expert knowledge, differ from scientific knowledge. In other words, the representations originate from flexible, everyday knowledge based on practical experiences rather than scientific knowledge containing precise and clear definitions. At the same time, democracy in this study has both positive and negative representations, and these representations coexist in the consensual universe, jointly constructing the social reality of democracy. In this sense, these results support the propositions of the theory of social representations and align with the findings of other studies in the literature that examine the social representations of democracy and how democracy is conceptualized by lay people.
Benzer Tezler
- Üniversite gençleri arasında modernliğin ve laikliğin sosyal temsilleri
Social representations of modernity and laicity among(Turkish) university youth
K. OYA PAKER
- Medya temsilleri ve demokrasi ilişkisinde karşı-hegemonya girişimlerinin yeri; Uykusuz dergisi örneği
The place of counter-hegemony initiatives in media representation and democracy relationship; Uykusuz journal example
BURCU ŞÜHEDA ŞİMŞEK
Doktora
Türkçe
2021
İletişim BilimleriSakarya Üniversitesiİletişim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. METİN IŞIK
- 1950-1980 döneminde iktidar ve muhalefet partilerinin siyasi ve ideolojik temsilleri: Seçim afişleri ve beyannameleri örneğinde bir eleştirel söylem çözümlemesi
The political and ideological representations of the ruling and opposition parties in the 1950-1980 period: A critical discourse analysis based on election posters and declarations
AYŞE ÇELİKBAŞ AYKUT
Doktora
Türkçe
2024
İletişim BilimleriSakarya Üniversitesiİletişim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. KADRİYE KOBAK
PROF. DR. FERRUH UZTUĞ
- Çokkültürlülük tartışmaları bağlamında mülteci ve sığınmacıların medyadaki temsili
Representation of refugees and asylum seekers in the context of multiculturalism debates
ROZA İZGÖREN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Siyasal BilimlerMarmara ÜniversitesiRadyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı
PROF. DR. RABİA VİLDAN EYİGÜNGÖR
- TBMM'de kadın parlamenterlerin verdikleri kanun tekliflerinin içerik analizi yöntemiyle incelenmesi
Examination of law proposals given by women parliament arian in TBMM with content analysis method
ŞEYDA IŞIK
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Kamu YönetimiBolu Abant İzzet Baysal ÜniversitesiKamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SENEM KURT TOPUZ