Geri Dön

Türkçe dil bilgisi kitaplarında eş dizimli yapılar

Collocation structures in Turkish grammar books

  1. Tez No: 897083
  2. Yazar: ELVAN ÜNLÜ
  3. Danışmanlar: PROF. DR. MURAT KÜÇÜK
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
  6. Anahtar Kelimeler: eş dizimlilik, sözcüksel eş dizimler, anlam temelli yaklaşım, sıklık temelli yaklaşım, deyim ilkesi, açık-seçim ilkesi, collocations, lexical collocations, significance-oriented approach, statistically oriented approach, the idiom principle, the open-choice principle
  7. Yıl: 2024
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Ankara Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Yeni Türk Dili Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 147

Özet

Türkçede son yıllarda eş dizimlilik çalışmaları artmış ve bu konuya önem verilmeye başlanmıştır. Hem dil bilimi çalışmalarında hem de Türkçenin yabancı dil olarak öğretimi alanında yapılan çalışmalarda eş dizimlilik konusunun dikkate alındığı göze çarpmaktadır. Eş dizimlilik, dilin birden çok düzeyiyle ilgili bir kavramdır. Eş dizimliliğin bu özelliği söz konusu kavramın karmaşıklaşmasına neden olmakla birlikte dil bilimi alanında geniş ölçekte çalışılabilmesine de imkân vermektedir. Dilin anlam bilimsel, söz dizimsel, edim bilimsel, biçim bilimsel ve sözcük bilimsel düzeylerini ilgilendiren bir kavram olarak eş dizimlilikle ilgili olarak yapılan çalışmalar dilin bu pek çok düzeyiyle ilişkili olarak karşımıza çıkmaktadır. Sözlükbilimsel amaçlar doğrultusunda sözcüksel ve dil bilgisel olarak ikiye ayrılan eş dizimlerden sözcüksel olanlarına odaklanılan bu çalışmada Türkçe dil bilgisi kitaplarında eş dizimlerin nasıl bir görünüm sunduğu betimlenmeye çalışılmıştır. Çalışma Türkçenin dil bilgisine yönelik anlatımını daha iyi anlayabilmeyi sağlamaktadır. Geleneksel ve modern dil bilgisi kitaplarının incelenmesi yoluyla belirlenen eş dizimler tanık cümlelerle çalışmada yer almaktadır. Çalışmada iki sözcükten oluşan eş dizimlere odaklanılmıştır.

Özet (Çeviri)

In recent years, collocation studies in Turkish have increased, and this issue has become important. It is noticeable that the issue of collocations is considered both in linguistics studies and in studies on teaching Turkish as a foreign language. Collocation is a concept that relates to multiple levels of language. Although this feature of collocation causes the concept in question to become more complex, it also allows it to be studied on a large scale in the field of linguistics. Studies on collocation, as a concept that concerns the semantic, syntactic, pragmatic, morphological, and lexical levels of the language, appear about these many linguistic levels. This study, which focuses on the lexical collocations, which are divided into two lexical and grammatical for lexicographic purposes, tries to explain what kind of appearance the collocations present in Turkish grammar books. The study provides a better understanding of the grammatical expression of Turkish. This study, tried to determine what kind of view collocations are present in the expression of grammar in Turkish. The analysis was conducted on noun + verb and noun + noun collocations. Collocations determined by examining traditional and modern grammar books are included in the study with evidence sentences. The study focused on collocations consisting of two words.

Benzer Tezler

  1. Türkçenin kiplik özelliklerinin belirlenmesi ve bunların dilbilgisi öğretimine yansıtılması

    Identifiying modality features of Turkish and reflecting these features to grammar teaching

    MEHMET VOLKAN DEMİREL

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    Türk Dili ve EdebiyatıDokuz Eylül Üniversitesi

    Türkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. CANER KERİMOĞLU

  2. Ortaokul Türkçe ders kitaplarının anlam bilgisi yönünden incelenmesi

    Semantic analysis of Turkish course books in secondary schools

    ERKAN ZAFER

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2013

    DilbilimNecmettin Erbakan Üniversitesi

    Türkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. KAZIM KARABÖRK

  3. Kazak, Azeri ve Özbek Türkçelerinde ikilemeler

    The reduplications in kazakh, Azerbaijan and Uzbek Turkish

    SİNEM KÜÇÜKAĞAOĞLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2014

    Türk Dili ve EdebiyatıCelal Bayar Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. FERHAT KARABULUT

  4. Der Konjunktiv im Deutschen und seine korrespondierenden formen in Türkischen

    Başlık çevirisi yok

    TAHSİN AKTAŞ

    Yüksek Lisans

    Almanca

    Almanca

    1991

    DilbilimAnkara Üniversitesi

    PROF.DR. GÜRSEL AYTAÇ

  5. Almanca öğretmenlerinin Almanca dilbilgisi görsellerini okuma ve yorumlama yetkinlik düzeyi üzerine bir araştırma

    Eine studie in hinblick auf die lese- und interpretionkompetenz der deutschlehrerinnen über visuelle hilfen im bereich der Deutschen grammatik

    İZEL İSKENDER

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Eğitim ve ÖğretimTrakya Üniversitesi

    Yabancı Diller Eğitimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SEVİNÇ MADEN SAKARYA