Geri Dön

Adolesan dönemde kronik uyku kısıtlaması ve egzersizin erişkin anksiyete davranışına etkisi: Deneysel çalışma

The effect of chronic sleep restriction and exercise in adolescence on anxiety behavior in adulthood: An experimental study

  1. Tez No: 900032
  2. Yazar: NURCAN ERDOĞAN KURTARAN
  3. Danışmanlar: PROF. DR. LEVENT ÖZTÜRK
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Fizyoloji, Physiology
  6. Anahtar Kelimeler: REM uyku kısıtlaması, egzersiz, anksiyete, kollibistin, nöroligin-2, REM sleep restriction, exercise, anxiety, collybistin, neuroligin-2
  7. Yıl: 2024
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Trakya Üniversitesi
  10. Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Fizyoloji Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Fizyoloji Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 139

Özet

Giriş ve Amaç: Adolesan dönemde kronik uyku kısıtlamasına bağlı anksiyete bozukluğu gelişebileceği bilinmektedir. Egzersizin anksiyete benzeri davranışları azaltabildiği bilgisi de literatürde yer almaktadır. Ancak uzun vadeli sonuçları hakkındaki bilgiler yetersizdir. Çalışmamızın amacı, adolesan dönemde kronik uyku kısıtlamasına bağlı gelişebilecek anksiyete benzeri davranışlar üzerinde aerobik egzersizin olası etkisini ve bu etkinin erişkinliğe kadar devam edip etmeyeceğini belirlemektir. Gereç ve Yöntemler: Çalışmamızda 40 adet Wistar Albino türü adolesan erkek sıçan kontrol, uyku kısıtlaması, egzersiz, egzersiz+uyku kısıtlaması gruplarına ayrıldı. Uyku kısıtlaması yaptığımız gruplar 4 hafta boyunca modifiye çoklu platform yöntemi ile haftanın 4 günü 20 saat uyku kısıtlamasına maruz bırakıldı. Egzersiz yapan gruplar ise haftanın 4 günü 30 dk ile başlayıp 60 dk'ya kadar kademeli şekilde uzayan yüzme egzersizini tamamladı. Dört haftanın sonunda anksiyete benzeri davranışları değerlendirmek üzere yükseltilmiş artı labirent ile delikli levha testleri yapıldı ve kan örnekleri alındı. Ardından tüm grupların normal uyku ve hareketlerini sürdürebildikleri kafeslerinde 8 hafta bekletilerek erişkin döneme gelmeleri sağlandı. Davranış testleri 4 haftalık aralarla 2 kez daha tekrarlandı ve hayvanlar 8. haftanın sonunda sakrifiye edildi. Prefrontal korteks ve hipokampus dokuları çıkarıldı ve tekrar kan örnekleri alındı. Kan örneklerinde adrenokortikotropik hormon ve kortikosteron değerlendirildi. Prefrontal korteks ve hipokampus dokularında adrenalin, noradrenalin, serotonin, dopamin öncül ve metabolit düzeyleri sıvı kromatografi-kütle/kütle spektrometresi, kollibistin düzeyleri ELISA, nöroligin-2 düzeyleri immünohistokimya yöntemi ile değerlendirildi ve histopatolojik inceleme hematoksilen-eozin boyama ile gerçekleştirildi. Bulgular: Uyku kısıtlaması (UK) anksiyete benzeri davranışları artırmadı. Egzersiz (E) grubunda açık kollara girişlerin sıklığı kontrol (K) ve uyku kısıtlama gruplarına göre arttı (E:45,6±6,9; K:20,3±4,1; UK:22,5±4,8 sırasıyla p=0,018 ve p=0,042). Açık kollara giriş sıklığı erişkinlikte egzersiz grubunda kontrol ve uyku kısıtlaması gruplarından anlamlı derecede yüksekti (E:25,8±3,3; K:9,6±3,4; UK: 6,8±2,1 sırasıyla p=0,040 ve p=0,021). Hipokampusun nispi ağırlığı uykusu kısıtlanan grupta kontrol ve egzersiz grubuna göre düşüktü (K:130,5±10,6; E:134,8±7,6; UK:96,6±4,8 (mg/kg)×1000 sırasıyla p=0,030 ve p=0,011). Prefrontal korteks doku kollibistin düzeyleri uyku kısıtlama grubu ve egzersizle birlikte uykusu kısıtlanan grupta (E+UK) kontrol grubuna göre anlamlı olarak azaldı (K:3,05±0,22; UK:2,47±0,42; E+UK:2,50±0,42 ng/ml; sırasıyla p=0,017 ve p=0,026). Nöroligin-2 immünohistokimya vii sonuçları gruplar arasında farklılaşmadı. Histopatolojik incelemede uyku kısıtlaması ve uyku kısıtlaması ile egzersizin birlikte yapıldığı gruplar için nöronal düzensizlik belirgindi. Sonuç: Adolesan dönemde uyku kısıtlaması anksiyete benzeri davranışları artırmadı, yüzme egzersizi ise azalttı. Egzersizin bu etkileri erişkinlik başlarında kısmen devam ederken daha sonra ortadan kalktı. Uyku kısıtlaması hipokampus ağırlığını azaltırken egzersiz bu etkiyi kısmen önledi. Erişkin dönem prefrontal korteks doku kollibistin düzeylerinin azalması uyku kısıtlamasının GABAerjik nörotransmisyon üzerine uzun süreli etkisi olabileceğini gösterdi.

Özet (Çeviri)

Background and Aim: It is known that anxiety disorders can develop in adolescence due to chronic sleep restriction. Furthermore, it is known from the literature that exercise can reduce anxiety-like behaviors. However, information on long-term outcomes is insufficient. The aim of our study was to determine the possible effect of aerobic exercise on anxiety-like behaviors that may develop due to chronic sleep restriction in adolescence and whether this effect will continue into adulthood. Material and Methods: In the present study, 40 adolescent male Wistar Albino rats were randomly assigned to one of four experimental groups: control, sleep restriction, exercise, and exercise+sleep restriction. The sleep restriction groups were subjected to sleep restriction for 20 hours per day, 4 days per week, for a period of 4 weeks, using a modified multi-platform method. The exercise groups participated in swimming exercises on four days of the week, starting with 30 minutes and then increasing to 60 minutes. At the conclusion of the four-week period, an evaluation of anxiety-like behaviors was contucted using the elevated plus maze and holeboard tests.Additionally, blood samples were collected for analysis. Subsequently, all groups were maintained in their respective cages, where they were permitted to engage in their normal sleep and movement patterns for a period of eight weeks, until they reached adulthood. The behavioral tests were repeated on two further occasions, at four-week intervals, and the animals were sacrificed at the conclusion of the eighth week. Tissues from the prefrontal cortex and hippocampus were removed, and blood samples were also collected. Adrenocorticotropic hormone and corticosterone were evaluated in the blood samples. Liquid chromatography tandem mass spectrometry was employed to evaluate the levels of various neurotransmitters, including adrenaline, noradrenaline, serotonin, and dopamine precursors and metabolites, in prefrontal cortex and hippocampus tissues. In addition, ELISA was utilized to assess the concentration of collybistin, while immunohistochemistry was employed to determine the expression of neuroligin-2. Additionally, histopathological examination was conducted using hematoxylin-eosin staining. Results: Sleep restriction did not increase anxiety-like behaviors. The frequency of open arm entries increased in the exercise group (E) compared to the control (C) and sleep restriction (SR) groups (E:45.6±6.9; C:20.3±4.1; SR:22.5±4.8; p=0.018 and p=0.042, respectively). In early adulthood, the frequency of open arm entries was significantly higher in the exercise group than in the control and sleep restriction groups (E:25.8±3.3; C:9.6±3.4; SR:6.8±2.1; p=0.040 and p=0.021, respectively). The relative weight of the hippocampus was lower in the sleep-restricted group compared to the control and exercise groups (C:130.5±10.6; ix E:134.8±7.6; SR: 96.6±4.8 (mg/kg)×1000; p=0.030 and p=0.011, respectively). Collybistin levels in prefrontal cortex were significantly decreased in the sleep restriction group and in the group whose sleep was restricted with exercise (E+SR) compared to the control group (C:3.05±0.22; SR:2.47±0.42; E+SR:2.50±0.42 ng/ml; p=0.017 and p=0.026, respectively). Neuroligin-2 immuno-histochemistry results did not differ between the groups. Histopathologic examination results showed the presence of neuronal dysregulation in both the sleep restriction and exercise with sleep restriction groups. Conclusion: In adolescence, sleep restriction did not increase anxiety-like behaviors, whereas swimming exercise decreased them. These effects of exercise partially persisted into early adulthood and then disappeared. Sleep restriction decreased hippocampus weight, while exercise partially prevented this effect. The decrease in prefrontal cortex tissue collybistin levels in adulthood indicated that sleep restriction may have a long-term effect on GABAergic neurotransmission.

Benzer Tezler

  1. Adölesanlarda sağlıklı beslenme ve uyku hijyeni eğitimlerinin vücut ağırlığı ve ilgili parametrelere etkisi

    The effect of healthy nutrition and sleep hygiene education on body weight and related parameters in adolescents

    HATİCE DUYGU EĞLENOĞLU

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Beslenme ve DiyetetikHacettepe Üniversitesi

    Diyetetik Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ZEHRA BÜYÜKTUNCER DEMİREL

    PROF. DR. NURAY KANBUR

  2. 12-18 yaş arası ergenlerde internette geçirilen zamanın ayaktan kan basıncı monitorizasyonu parametrelerine etkisinin belirlenmesi

    evaluation of the effects of time spent on the internet on ambulatory blood pressure parameters in adolescents aged 12-18 years

    HANDE YETİŞGİN

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıAnkara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi

    Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. SARE GÜLFEM ÖZLÜ

  3. Lise öğrencilerinin uyku kalitesi ve uyku kalitesini etkileyen faktörlerin belirlenmesi

    Determination of the factors affecting sleep quality and sleep quality of high school students

    PINAR TEKCAN

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2018

    HemşirelikNevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi

    Hemşirelik Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ ZEHRA ÇALIŞKAN

    DOÇ. DR. SEMRA KOCAÖZ

  4. Adolesanlarda emosyonel yeme ve ilişkili faktörlerin araştırılması

    Evaluation of emotional eating and related factors in adolescents

    ZEHRANUR ÜNAL

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Aile HekimliğiMarmara Üniversitesi

    Aile Hekimliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MEMNUNE ÇİĞDEM APAYDIN KAYA

  5. Bronkopulmoner displazi ve prematüritenin adölesan dönemde çocuklar ve ailelerininin yaşam kalitesi üzerine etkisinin incelenmesi

    Investigation of the effects of bronchopulmonary dysplasia and prematurity on the quality of life of children and their families in adolescent period

    BAŞAK VATANSEVER

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıEge Üniversitesi

    Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ÖZGE ALTUN KÖROĞLU