Soğuk Savaş sonrası dönemde devlet-dışı silahlı aktörlerin uluslararası silahlı çatışma hukukundaki yeri
The status of non-state armed actors under the international law of armed conflict in the post-Cold War era
- Tez No: 900234
- Danışmanlar: PROF. DR. BERDAL ARAL
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Hukuk, Uluslararası İlişkiler, Law, International Relations
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Medeniyet Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 282
Özet
Bu çalışma, Soğuk Savaş sonrası dönemde silahlı çatışmaların önemli bir parçası haline gelen devlet dışı silahlı aktörleri durumunu silahlı çatışma hukuku çerçevesinde değerlendirmeyi amaçlamaktadır. Devletlerin ne zaman ve nasıl savaşa girebileceğini, güç kullanımı üzerindeki kısıtlamaları ve çatışmanın sonrasını düzenleyen güncel silahlı çatışma hukuku, devlet-dışı silahlı aktörlere (DDSA) kısıtlı önem vermiştir. Modern uluslararası hukukun temel taşı olan BM Şartı'nın devletlerin egemen dokunulmazlığının korunmasına verdiği önem, DDSA'lara karşı bütüncül bir çözüm üretme yetisini kısıtlamaktadır. Sonuç olarak, BM, parçalı bir yaklaşım benimseyerek güçlü Batılı devletlerin emirlerini görmezden gelmelerini veya seçici olarak uygulamalarını kolaylaştırmıştır. Bu sorun, terörizmin net bir tanımının eksikliğinde terör örgütleriyle ilgili olarak daha belirgin hale gelmiştir. Devletler, 9/11 saldırıları gibi bir terörist saldırının silahlı saldırı olduğunu ve Şart'ın tanıdığı meşru müdafaa hakkını doğurduğunu iddia edebilir/etmiştir. Yine de, bu hakkın hukuka uygun uygulanması hususunda tartışma mevcuttur. Dahası bir devlete jus in bello'nun tanıdığı hak ve yükümlülükler, çatışılan taraf DDSA olduğunda askıya alınmış gibi görünmektedir. Bu durum 'terörle savaş'ta ve 'IŞİD'e karşı savaş'ta gözlemlenebilir. Bu örneklerde, 'önleyici meşru müdafaa' veya 'aciz veya isteksiz devlet' gibi sözde yasal argümanlar, üçüncü bir devlete karşı güç kullanımını haklı çıkarmak için kullanılmıştır. Benzer şekilde, 'düşman muharip' ifadesi, DDSA üyesi olduğundan şüphelenilen kişilerin yasadışı olarak gözaltına alınması ve işkence görmesinin gerekçesi olarak kullanılmıştır. Sömürgecilikle tarihsel bağları olan mevcut uluslararası hukuk, kullandığı muğlak dille hegemon devletlere devlet dışı silahlı gruplarla etkileşimlerinde önemli bir serbestlik sağlıyor gibi görünmektedir. Buna ek olarak, madalyonun diğer yüzünde, DDSAlar bir kez devlet statüsüne ulaştıktan sonra çatışmalar esnasındaki jus in bello ihlallerinden masun tutulmaktadır.
Özet (Çeviri)
This study seeks to assess the status of armed non-state actors (ANSAs), which have become a significant part of armed conflicts in the post-Cold War period, within the framework of the law of armed conflict. The contemporary law of armed conflict governs when and how states can engage in warfare, the constraints on the use of force, and the aftermath of conflict, yet it appears to provide limited consideration to ANSAs. The cornerstone of modern international law, the UN Charter's emphasis on safeguarding the sovereign immunity of states hinders its ability to adopt a holistic approach towards non-state armed entities. As a result, the UN has adopted a piecemeal approach, making it easier for powerful Western states to either ignore or selectively implement its directives. This issue has become more apparent in relation to terrorist organizations due to the absence of a clear definition of terrorism. States can and have argued that a terrorist attack, such as the one on 9/11, constitutes an armed attack and invokes the right of self-defense as recognized in the Charter. Still the lawful implementation of this right appears to be disputed. Additionally, the rights and obligations of a state emanated from jus in bello appear to be suspended when the opposing party is an ANSA. Instances of this can be observed in the war on terrorism and the war against ISIS. In these situations, pseudo-legal arguments such as 'preventive self-defense' and 'unable or unwilling state' have been utilized to justify the use of force against a third state. Furthermore, the term 'enemy combatant' has been used as a justification for the unlawful detainment and torture of suspected members of ANSAs. The current framework of international law, with its historical ties to colonialism, appears to afford dominant states significant leeway in how they engage with these groups using vague language. In addition, the concept of the coin having two sides can be applied to the treatment of ANSAs who, upon attaining state status, may seemingly be granted impunity for their violations of jus in bello.
Benzer Tezler
- Günümüz dünyası savaşlarında devlet dışı aktörlerin silahlı kuvvetlerle ortak kullanımı
The joint use of military and non-state actors in the contemporary warfares
KADİR TAMER TÜRKEŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2007
Uluslararası İlişkilerKara Harp Okulu KomutanlığıGüvenlik Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. HALDUN YALÇINKAYA
- Devlet dışı aktörlerin Avrupa Birliği güvenlik yaklaşımlarına etkisi
The influence of non-state actors on European Union security approaches
İLKE TAYLAN YURDAKUL
Doktora
Türkçe
2024
Uluslararası İlişkilerGazi ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA NAİL ALKAN
- The resistance of states system against nonstate violence: International cooperation to preserve state monopoly of force
Devletler sisteminin devlet-dışı şiddete karşı direnci: Devletin silahlı güç kullanımındaki tekelinin korunmasına yönelik uluslararası işbirliği
ERDEM KAYA
Yüksek Lisans
İngilizce
2010
Kamu YönetimiBoğaziçi ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÜN KUT
- Uluslararası hukukta silahsızlanmanın denetlenmesi
Verification of disarmament in international law
ERDEM DİNÇER
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
HukukYaşar ÜniversitesiKamu Hukuku Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ FEHMİ KEREM BİLGİN
- Devletlerin dış politika aracı olarak kullandığı savaşın soğuk savaş sonrası değişimi
Transformation of war at the post-cold war era
HALDUN YALÇINKAYA
Doktora
Türkçe
2004
Uluslararası İlişkilerİstanbul ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA TOKTAMIŞ ATEŞ