Dil içi aktarım bağlamında Taaşşuk-ı Talât ve Fitnat romanı
Taaşşuk-i Talât ve Fitnat novel in the context of intralingual transfer
- Tez No: 900288
- Danışmanlar: DOÇ. DR. PERİHAN ÖLKER
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Şemseddin Sami, Taaşşuk-ı Talât ve Fitnat, dil içi çeviri, söz varlığı, Şemseddin Sami, Taaşşuk-ı Talât ve Fitnat, intralingual translation, vocabulary
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Selçuk Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 192
Özet
Asırlardır uygulanan bir edebiyat ve dilbilim disiplini olan dil içi aktarım, en genel tanımıyla eski metinlerin günümüzde de anlaşılması amacından hareketle oluşumundan günümüze kadar dilin uğramış olduğu çeşitli değişiklikleri gösterme yöntemidir. Bu çalışamada Tanzimat döneminin önemli şahsiyetlerinden biri olan Şemseddin Sami'nin 1872-73 yılları arasında kaleme aldığı 139 sayfadan oluşan Taaşşuk-ı Talât ve Fitnat adlı eserinin dil içi aktarım bağlamında söz varlığı ele alınacaktır. Çalışmamızda orijinal metin ve günümüz Türkçesi ile sadeleştirilmiş metin olmak üzere iki farklı kitaptan yararlanılmıştır. Her iki kitabın da karşılıklı olarak tüm kelimeleri ele alınıp değişiklikler saptanmıştır. Tespit edilen kelimelerin hangi kökenden geldiğine bakılmıştır. Bu kelimeler eş değerlilik, söz varlığı ve kullanılan birleşik fiillerin değişimi bakımından tasnif edilmiştir. Tasnif edilen bu kelimelerden yabancı kelimelerin sıklık sözlüklerinde geçip geçmediğine bakılıp Osmanlıca Karşılıklar Kılavuzunda hangi kelime ile karşılandığına bakılmıştır. Tanzimat dönemi romanlarının içerikleri değerlendirildiğinde esirlik, aşırı Batı hayranlığı, görmeden evlenmenin yarattığı sorunlar ele alınmıştır. Bu konular o dönemin sosyal yaşantısıdır. Romanlardaki konular Tanzimat dönemindeki sosyo-kültürel yapı hakkında ipuçları vermektedir. Bu dönemde yazılan Taaşşuk-ı Talât ve Fitnat yazıldığı döneme göre oldukça sade bir dilde olmasına rağmen günümüzle kıyaslandığında dilinin ağır olduğu görülmektedir. Yapılacak olan bu çalışma aynı dil içerisinde kısa zamanda oluşan anlaşılma güçlüğünü incelemeyi amaçlamaktadır.
Özet (Çeviri)
Intralingual translation, a discipline within literature and linguistics that has been practiced for centuries, can be defined in its broadest sense as a method for demonstrating the various changes a language has undergone from its inception to the present, driven by the objective of making older texts comprehensible today. In this context, the vocabulary of the work Taaşşuk-ı Talât ve Fitnat, a 139-page novel written by Şemseddin Sami, one of the prominent figures of the Tanzimat period, between 1872 and 1873, will be analyzed in the context of intralingual translation. In this study, two different books were utilized: the original text and a simplified version in contemporary Turkish. All the words in both books were examined comparatively, and the changes were identified. The origins of the identified words were investigated. These words were categorized based on equivalence, vocabulary, and changes in compound verbs used. For the categorized foreign words, their presence in frequency dictionaries was checked, and the corresponding words in the Ottoman Turkish Equivalents Guide were noted. When evaluating the content of Tanzimat period novels, themes such as slavery, excessive admiration for the West, and the issues arising from arranged marriages were addressed. These subjects reflect the social life of that era. The topics in these novels provide clues about the socio-cultural structure of the Tanzimat period. Although Taaşşuk-ı Talât ve Fitnat, written during this period, is relatively simple in language compared to other works of its time, it is still considered complex when compared to contemporary language. This study aims to examine the difficulty of comprehension that arises within the same language over a relatively short period.
Benzer Tezler
- İngilizcenin yabancı dil olarak öğretimi bağlamında hata çözümleme denemesi
Error analysis study in the context of teaching English as a foreign language
ALİ ERDEM CİĞERCİ
- Mozart'ın 'Dıe Entführung aus dem Seraıl' (Saraydan Kız Kaçırma) adlı eserinin çeviri eleştirisi
Critique of the translation of Mozart´s „Die Entführung aus dem Serail' (The Abduction from the Seraglio)
DEMET BARIŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
DilbilimOndokuz Mayıs ÜniversitesiYabancı Diller Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HASAN BOLAT
- Zülfü Livaneli'nin 'Mutluluk' adlı romanındaki kültürel öğelerin kaynak metin, erek metin ve sinema bağlamında irdelenmesi
The examination of the cultural items in the novel of Zülfü Livaneli entitled 'Mutluluk' within the context of source text, target text and cinema
ÜMMÜGÜLSÜM ALBİZ TELCİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
Mütercim-TercümanlıkSakarya ÜniversitesiÇeviribilim Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. AYSEL NURSEN DURDAĞI
- A Stylistic and analytical approach to Can Yücel's poetry and its translation into English
Can Yücel'in şiirlerinin ve bunların Türkçe'den İngilizce'ye çevirilerinin biçembilimsel ve analatik olarak incelenmesi
NESLİHAN YETKİNER (KANSU)
- Türkçeden İngilizceye edat çevirileri esnasında alınan çeviri kararları
Translation decisions in translations of prepositions from Turkish into English
GÖKMEN GEZER
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
Mütercim-Tercümanlıkİstanbul ÜniversitesiÇeviribilim Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. TURGUT GÜMÜŞOĞLU
