Türkiye'de Geriatri ve Gerontoloji tarihçesialanlarında öncü kişilerin katkılarıyla
History of geriatric and gerontology in Turkeywith the contribution of pioneers in their fields
- Tez No: 900514
- Danışmanlar: PROF. DR. SERAP ŞAHİNOĞLU KUŞ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Geriatri, gerontoloji, yaşlılık, yaşlanma, tarihçe, Geriatrics, gerontology, elderly, aging, history
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tıp Tarihi ve Etik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Tıp Tarihi ve Etik Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 211
Özet
Türkiye'de Geriatri ve Gerontoloji Tarihçesi: Alanlarında Öncü Kişilerin Katkılarıyla İnsanlık tarihinde yaşlılar her dönemde toplumun önem verilen bir bölümünü oluşturmuştur. Onların bilgi ve deneyimleri, eski dönemlerdeki gelenek ve töreler yaşlıların statü ve saygınlığı üzerinde belirleyici olmuştur. Çağımızda doğurganlık hızındaki azalmanın ve sağlıktaki gelişmelerin yaşam süresinin uzamasına ve tüm dünyada yaşlı nüfusun artışına neden olduğu söylenebilir. Toplumların hızla yaşlanması ve tüm dünyada insan ömrünün uzaması yaşlılık ile doğrudan ilgili olan geriatri ve gerontoloji bilim dallarının önemini artırmıştır. Paralel olarak tıp uygulamalarında geriatrinin ve gerontolojinin ağırlığı giderek artmaya başlamıştır. Yaşlılıkla birlikte ortaya çıkan sağlık sorunları sosyal, ekonomik ve kültürel yaşam biçimlerinde de değişimi ve düzenlemeleri gerektirmektedir. Bu araştırmanın temel amacı, Türkiye'de yaşlanma ve yaşlılıkla ilgili çalışmaların yürütüldüğü geriatri ve gerontoloji alanlarında, cumhuriyetin kuruluşundan bu yana yapılan çalışmaların tarihsel gelişimine ilişkin bir dizi saptama ve genel bir değerlendirme yapmak ve dünyadaki gelişmelere paralel olarak ülkemizdeki değişimleri ortaya koymaktır. Bu amaçla ayrıntılı bir alanyazın incelemesi yapıldı. Ayrıca Türkiye'deki üniversite ve devlet hastanelerinde bulunan geriatri bölümlerindeki işleyiş, gerontolojik çalışmalar, yaşlılık çalışan dernek/kurum ve kuruluşların çalışmaları, yaşlı hizmetleri ve yaşlı hakları incelendi. Yaşlılık alanında ülkemizdeki ilk kurumlarda çalışan veya o kuruma emek vermiş deneyimli kişilerle“kaynak kişi görüşmeleri”adı altında görüşmeler yapıldı. Kaynak kişilerin deneyimleri, yaşadıkları olaylar, mevcut sorunlar ve belirtmek istedikleri konular hakkında görüşüldü. Bulgular ışığında geriatri ve gerontoloji alanlarında kurumsallaşma, yaşlı hizmetleri, yasal mevzuat ve sosyal politikalarda önemli ölçüde ilerleme olduğu söylenebilir. Geriatri bilim dalının az sayıda üniversitenin bünyesinde olduğu, bu bilim dalındaki kadro olanaklarının kısıtlılığı, geriatrik tedavi ve disiplinlerarası ekip çalışmasının yetersiz olduğu bu alandaki kurumsal eğitimlerin sınırlı olduğu bulundu. Yaşlılık politikaları ve yasaları konusunda oldukça kapsamlı uygulamalar mevcut olduğu halde yaşlıların bunlara erişimi ve hakları konusundaki bilgilerinin de yetersiz olduğu tespit edildi. Sonuç olarak, yaşlı sağlığı çalışmalarının geliştirilmesi ülkemiz için zorunlu bir ihtiyaçtır. Yaşlı bakımına olan ihtiyacın da göz önüne alınarak geriatri ve gerontoloji alanlarına uygun eğitimlerin düzenlenmesi gerekmektedir. Başta geriatri uzmanı olmak üzere disiplinlerarası ekibin ülkemiz koşullarına uygun yeterli hizmet verebilmesi sağlanmalıdır. Hızla yaşlanan nüfusumuz bağlamında, yaşlılık alanındaki çalışma koşullarına uygun özlük hakları ve sosyal hakların gözetildiği planlama ve politikaların geliştirilmesi alana ve çalışanlara önemli katkı sağlayacaktır.
Özet (Çeviri)
Summary History of Geriatrics and Gerontology in Turkey: With The Contributions of Pioneers in Their Fields The elderly have constituted an important part of the society in every period in human history. Their knowledge and experience, traditions and customs in ancient times were decisive on the status and dignity of the elders. In our age, it can be said that the decrease in fertility rate, developments in health cause prolongation of life span and increase in the elderly population all over the world. The rapid aging of societies and the prolongation of human life all over the world have increased the importance of Geriatrics and Gerontology disciplines that are directly related to old age. Similarly, the weight of Geriatrics and Gerontology has started to increase in medical applications. Health problems that occur with old age require changes and regulations in social, economic and cultural life styles. The main aim of the research is that studies about aging and old age in Turkey Geriatrics and Gerontology areas, the establishment of the Republic to make a general assessment of the historical development of the work done since and reveal changes in parallel in our country with global developments. For this purpose, a detailed literature review will be carried out the universities in Turkey and also to do with the functioning of the state hospital association working in geriatrics departments at the age / work of organizations, gerontological studies, elderly services, the work of associations/institutions and organizations working on old age and institutions will be examined. In addition, under the name of“resource person interviews”with experienced people who work in the first institutions established in our country in the field of aging or who have contributed to that institution. Their experiences, events they experienced, current problems and issues they wanted to mention were discussed. Based on the findings, it can be said that significant progress has been made in institutionalization, elderly services, legal regulations, and social policies in the fields of geriatrics and gerontology. However, it was found that the field of geriatrics exists in only a few universities, there are limitations in staffing opportunities within this field, and there is inadequate interdisciplinary teamwork and institutional training in geriatrics. Although there are quite comprehensive practices regarding elderly policies and laws, it was also found that elderly individuals have insufficient knowledge about accessing these policies and their rights. Finally, the advancement of elderly health studies is a crucial need for our country. Considering the growing need for elderly care, it is essential to organize appropriate training in the fields of geriatrics and gerontology. An interdisciplinary team, starting with geriatric specialists, must be provided with adequate resources to offer effective services suited to our country's conditions. In the context of our rapidly aging population, developing planning and policies that align with the working conditions in the field of aging and ensure the protection of personal and social rights will provide significant contributions to the field and its professionals.
Benzer Tezler
- Yaşlı nüfusun aktivite düzeyi ve yaşam kalitesi ilişkisi, Sinop ili örneği
The relationship between the activity level of the elderly population and the quality of life, Sinop case
NEŞE KÖSE GÖRGÜLÜ
Doktora
Türkçe
2022
Şehircilik ve Bölge PlanlamaYıldız Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NİLGÜN ÇOLPAN ERKAN
- Türkiye yaşlı nüfusunda bilişsel gerileme ile D vitamini yetersizliği ilişkisi: Sistematik bir inceleme
Cognitive decrease in Turkey's elderly population relationship with vitamin D deficiency: A systematic examination
FERDA ÇAKIROĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Beslenme ve DiyetetikAkdeniz ÜniversitesiGerontoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HASAN HÜSEYİN BAŞIBÜYÜK
- İnformal yaşlı bakımında kadın emeğinin toplumsal cinsiyet rolleri bağlamında değerlendirilmesi
Evaluation of women's labor as part of gender roles in informal elder care
HANDE KIRIŞIK
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
GeriatriAkdeniz ÜniversitesiGerontoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NİLÜFER KORKMAZ YAYLAGÜL
- İsmail Tufan ile sözlü tarih çalışması: Türkiye'de gerontolojinin (Yaşlılık biliminin) gelişimi
Oral history study with İsmail Tufan: Development of Turkey gerontology(The science of old age)
NURAN GÜL BORAZAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
GeriatriBolu Abant İzzet Baysal ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ZUHAL GÜLER
- Birey-çevre uyumu bağlamında demans dostu çevreler yaratmak ve yerel yönetimlere öneriler
Creating dementia-friendly environments in the context of person-environment fit and recommendations to local governments
HATİCE KARAKAŞ