Depremzedelere hizmet veren ruh sağlığı çalışanlarının travma deneyimleri
Trauma experiences of mental health workers serving earthquake survivors
- Tez No: 901078
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ FATİMA ELİF ERGÜNEY OKUMUŞ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Klinik Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 148
Özet
Bu çalışma, 6 Şubat Kahramanmaraş depremi sonrasında depremden etkilenenlere hizmet veren ruh sağlığı çalışanlarının yardım deneyimlerini derinlemesine ele almayı amaçlamaktadır. Yardım deneyiminin, ruh sağlığı çalışanları üzerindeki etkisi, ikincil/dolaylı travmatizasyon için risk faktörleri ve destek mekanizmalarına yönelik bilgi edinmek amaçlanmıştır. Bireylerin deneyimlerinin daha iyi anlaşılabilmesi adına, bir nitel araştırma deseni olan yorumlayıcı fenomenoloji yöntemi kullanılmıştır. Çalışmanın örneklem grubu belirlenirken amaçlı örneklem yönteminden yararlanılmıştır. Çalışanlara Demografik Bilgi Formu, Kısa Psikolojik Sağlamlık Ölçeği, Çocukluk Çağı Olumsuz Yaşantılar Ölçeği, Yaşam Olayları Kontrol Listesi -5, İkincil Travmatik Stres Ölçeği verilmiştir. 6 Şubat depreminde depremzedelerle çalışmış olan ve ölçekleri doğrultusunda kişisel travma öyküsü bildiren ve görüşmelere katılmak isteyen 9 ruh sağlığı çalışanıyla çevrim içi görüşmeler yapılmıştır. Bu görüşmelerde, depremzedelerle çalışmalarıyla ilgili öznel deneyimleri hakkında bilgi edinmek amacıyla araştırmacı tarafından hazırlanan görüşme sorularından yararlanılmıştır. Görüşmeler esnasında, katılımcıların onayıyla ses kaydı alınmış ve bu kayıtlar deşifre edilmenin ardından analiz edilmiştir. Yapılan analiz sonucunda Yardım Deneyimi, Travmaya Dair Risk Faktörleri ve Travmaya Dair Koruyucu Faktörler, olmak üzere 3 ana tema ve bu temalara ilişkin alt temalar belirlenmiştir. Araştırmanın sonucunda depremzedelerle çalışan ruh sağlığı çalışanlarının öznel yardım deneyimlerinin besleyici/dönüştürücü etkileri olmasının yanı sıra ve bireylerde ikincil travma oluşturduğu da tespit edilmiştir, ayrıca kendi travmatik stres tepkilerinin ortaya çıktığı gözlemlenmiştir. Ruh sağlığı çalışanlarının öznel yardım deneyimlerinde, eğitim, süpervizyon bilgi eksikliğinin, kurumsal destek eksikliğinin ve kişisel travma öyküsünün yardım deneyimlerini olumsuz etkileyen ve ikincil travma için risk faktörleri oluşturan unsurlar olduğu anlaşılmıştır. Çalışanlar için sosyal destek, öz bakım becerileri, normalleşme ihtiyacı, mesleki deneyim süreleri gibi faktörlerin koruyucu olduğu anlaşılmıştır. Travma çalışan ruh sağlığı çalışanlarının kendine zaman ayırarak öz bakım stratejilerini günlük rutinlerine dahil etmeleri, aile ve arkadaşlarından duygusal destek almaları önemlidir. Bunun yanı sıra kurumların çalışanlarına süpervizyon, travma hakkında eğitim desteği sağlaması, ikincil/dolaylı travmatizasyon hakkında bilgilendirici oturumlar yapılması, meslektaşların bir araya geldiği destek gruplarıın oluşturulması ve çalışma ortamlarını iyileştirmek için gerekli önemlerin alınmasının önem arz ettiği görülmektedir.
Özet (Çeviri)
This study aims to deeply explore the experiences of mental health workers assisting those affected by the earthquake in Kahramanmaraş on February 6th. The impact of the aid experience on mental health workers, risk factors for secondary/indirect traumatization, and support mechanisms were aimed to be understood. To better understand individuals' experiences, an interpretative phenomenological analysis (IPA) was utilized. The purposive sampling method was used in determining the participants. The participants were administered a Demographic Information Form, Brief Resilience Scale, Adverse Childhood Experiences Questionnaire, The life events checklist (LEC-5), and Secondary Traumatic Stress Scale. Online interviews were conducted with 9 mental health workers who reported personal trauma history and expressed their willingness to participate in the interviews and had worked with earthquake survivors after the February 6th earthquake. In these interviews, interview questions prepared by the researcher were used to obtain information about their subjective trauma-related experiences. During the interviews, with the participants' consent, audio recordings were made and these audio recordings were transcribed and analyzed afterward. As a result of the analysis, 3 main themes and sub-themes were identified as Aid Experience, Risk Factors for Trauma, and Protective Factors for Trauma. As a result of the study, it was determined that the subjective aid experiences of mental health workers working with earthquake survivors have nurturing/transformative effects as well as creating secondary trauma, and traumatic stress responses emerged through their own experiences. In the subjective aid experiences of mental health workers, it was understood that factors such as lack of tarining, supervision knowledge, lack of institutional support, and personal trauma history shape the experiences of risk factors for secondary traumatization. It was understood that factors such as social support, self-care skills, the need for normalization, and the duration of professional experience were protective for workers. Trauma workers in mental health need to incorporate self-care strategies into their daily routines by allocating time for themselves and to receive emotional support from family and friends. Additionally, institutions should provide supervision to employees, support them with trauma-related training, hold informative sessions on secondary/vicarous traumatization, establish support groups where colleagues come together, and take necessary measures to improve working environments.
Benzer Tezler
- Bir üniversite hastanesinde depremzede hastalara hizmet veren sağlık çalışanlarının ikincil travmatik stres, depresyon ve anksiyete düzeylerinin değerlendirilmesi
Evaluation of secondary traumatic stress, depression and anxiety levels of health workers serving earthquake victims in a university hospital
EZGİ EDA AKMAN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2023
Aile HekimliğiSivas Cumhuriyet ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YELTEKİN DEMİREL
- Afete müdahale ekiplerinin duygusal emek bağlamında yaşam deneyimlerinin incelenmesi
Exploring the life experiences of disaster responders in the context of emotional labor
HACER ÇOBANOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Sosyal HizmetBitlis Eren ÜniversitesiAcil Durum ve Afet Yönetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SERHAT TEK
- Afetlerde krize müdahale: Kahramanmaraş Depremi'nde Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığının çalışmaları
Crisis intervention in disasters: activities of the Ministry of Family and Social Services in the Kahramanmaraş Earthquake
MURAT ŞAHİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Sosyal HizmetSakarya ÜniversitesiSosyal Hizmetler Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HASAN HÜSEYİN TAYLAN
- Sağlık çalışanlarında ruhsal travma belirtilerinin incelenmesi (Van Depremi örneği)
Investigation of psychological trauma symptoms in health care workers (Van Earthquake examples)
NURAY KAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
PsikolojiYüzüncü Yıl ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. FUAT TANHAN
- Afet yönetimi perspektifinden İstanbul Büyükşehir Belediyesinin deprem sonrası Hatay ilindeki sosyal hizmet uygulamalarının değerlendirilmesi
Evaluation of social work practices of Istanbul Metropolitan Municipality in Hatay province after earthquake from disaster management perspective
DİLAN AKBAYIR
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Sosyal Hizmetİstanbul Aydın ÜniversitesiSosyal Hizmet Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MİRA ASSADI