Topography as a performative entity: Transformation of Karakusunlar, Ankara
Edimsel bir varlık olarak topoğrafya: Karakusunlar'ın dönüşümü, Ankara
- Tez No: 902048
- Danışmanlar: DOÇ. DR. HACER ELA ARAL
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Topoğrafya, Tarihi Coğrafya, Toponimi, Karakusunlar, Ankara, Topography, Historical Geography, Toponymy, Karakusunlar, Ankara
- Yıl: 2024
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Orta Doğu Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 314
Özet
Çalışma, topoğrafyanın kentsel çevredeki belirleyici rolünün değişen konumuna odaklanmaktadır. Son dönemlerde, Ankara'nın kentleşme sürecinde de gözlenen, kentleşme pratiğinde topoğrafyaya karşı ilgisizlik veya kayıtsızlık önemli bir sorun olarak Türkiye bağlamında ortaya çıkmaktadır. Özgün yer formu ve ilişkili su peyzajındaki dereler bütününün oluşturduğu kentin fiziksel topoğrafyası ile yapılı çevre arasındaki ilişkinin koptuğu gözlenmektedir. Bu bakımdan çalışmanın ana amaçlarından birisi kentleşme sürecini fiziksel ve kültürel yönleri ile değerlendirilen edimsel bir varlık olarak topoğrafya kapsamında araştırmaktır. Topoğrafya'nın mekân tanımlama yetisi ve bunun dönüşümü, Ankara'da belirlenmiş çalışma alanı olan Karakusunlar ve çevresi üzerinden incelenmiştir. Ankara'nın belirgin yer formu karakterini temsil edebilmesi açısından alanda yürütülen çalışma, alanın 1930'lu yıllardan itibaren coğrafi, mekânsal ve kültürel yönlerden dönüşümünü ve kentleşmesini ayrıntılı olarak analiz etmekte ve tartışmaktadır. Topoğrafya'nın fiziksel ve kültürel dönüşümünü anlamak için alanın tarihi ve ilişkili deneyimlerin araştırılması gerekir. Bu kapsamda topoğrafya'daki ve bellekteki izler fiziksel ve kültürel açıdan topoğrafya'nın ve yerin farklı dönemlerde nasıl kullanıldığını ve deneyimleyen kişilere ne ifade ettiğini anlamak açısından önem taşır. Genel yaklaşım ve metodoloji, alanın farklı zamanlardaki durumunun dijital olarak modellendiği, sözlü tarihinin bir saha çalışması aracılığı ile araştırıldığı, toponimler ve yerler üzerinden sorgulanan görüşmelerin zihin haritalarının hazırlandığı, ilişkili haritalama süreçlerinin yürütüldüğü ve edimsel bir varlık olarak topoğrafya'nın dönüşümünün incelendiği aşamalardan oluşur. Bu bağlamda araştırma yazınsal kaynaklar, haritalar, hava fotoğrafları, hazırlanmış dijital modeller, yarı yapılandırılmış derinlemesine görüşmeler, zihin haritaları ve arşiv materyalleri ile görüşmelerden çıkan toponimler üzerinden yürütülmüştür. Görüşmeler 2023 ve 2024 seneleri arasında alanda 1950'li ve 1990'lı senelerde yaşamış kişiler ile gerçekleştirilmiş, ilişkili zihin haritaları yazar tarafından oluşturulmuştur. Kapsamlı bir biçimde yürütülen dijital modelleme çalışması alanın fiziksel dönüşümü üzerindeki tartışmayı yönlendirirken, saha çalışması alandaki yer formu öğeleri, su peyzajı ve toponimlerin yer ifade etme halinin yanı sıra tüm bu öğelere yapılan müdahaleler doğrultusunda Karakusunlar'ı içeren alanın topoğrafya'sındaki dönüşüme odaklanır.
Özet (Çeviri)
This study is focused on topography and its changing role in determining urban environments. An increasing ignorance towards topography in urbanization practices has recently been observed in the Turkish context, and this trend can also be seen in Ankara's urbanization process. The current state of the city, in terms of its built environment, represents a disconnection from its original topography and the related waterscape. In this context, the primary objective of this study is to investigate the urbanization process within the framework of physical and cultural aspects of topography as a performative entity. Topography's capacity to define a place and its transformation is examined through the selected area of Karakusunlar (Ankara) and its surroundings. The research on the Karakusunlar area, which represents the distinctive landform character of Ankara, analyzes and discusses the district's geographical, spatial, and cultural transformation and urbanization from the 1930s onwards. It is crucial to investigate the history of the site and related experiences to comprehend topography's physical and cultural transformation. In this respect, the traces left in topography and memory are significant layers regarding how topography was used during different periods. The overall approach and methodology are informed by the digital modeling studies of the land in different time frames, the field study that subjects oral history of the site, mind mapping the field study regarding toponyms and places, the further mapping process, and the transformation of topography as a performative entity. In this context, the investigation of Karakusunlar is based on findings from literature, historical maps, aerial images, prepared digital models, the field study that includes semi-structured in-depth interviews, and the toponyms gathered from the archival material and the interviews. The interviews of the field study are conducted in Spring 2023 and 2024, with individuals who have lived in the area between the 1950s and 1990s, and the mind maps are produced by the author. While the comprehensive digital modeling work orients the discussion on the physical topography, the field study focuses on the place-related aspects of landform elements, waterscape, and toponyms, as well as the interventions made to these elements, the transformation of topography in the Karakusunlar area.
Benzer Tezler
- Kısa süreli rüzgar tahmini için WRF model performansının analizi ve rüzgar gücü uygulamaları
Analysis of wrf model performance for short-term wind prediction and wind power applications
NİLCAN AKATAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Enerjiİstanbul Teknik ÜniversitesiMeteoroloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SEVİNÇ SIRDAŞ
- Yetişkin sanat eğitimi sürecinde yeni medya etkileşimine dayalı a/r/tografik araştırma
A/r/tographic research based on new media interaction in the process of adult art education
EMEL ÜLÜŞ ALICIOĞLU
Doktora
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimAnadolu ÜniversitesiGüzel Sanatlar Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SUZAN DUYGU BEDİR ERİŞTİ
- Strüktür ve form olarak kent topografyasının incelenmesi: Galata, İstanbul örneği
An analyses about urban topography as a form and structure; in the case of Galata
YASEMİN KÜBLÜ
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiKentsel Tasarım Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ALİYE SENEM DEVİREN
- Topoğrafyanın biçimsel ve mekansal katmanlarının mimarlıktaki açılımları üzerine bir yeniden okuma
Reading the unfoldings of topography in architecture through the lenses of formal and spatial layers
NAZMİYE NURDOĞAN
- Sayısal arazi modeli üzerine bir inceleme
Başlık çevirisi yok
OSMAN ALP
Doktora
Türkçe
1998
Jeodezi ve Fotogrametriİstanbul Teknik ÜniversitesiJeodezi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET AKSOY