Kentsel dönüşüm projelerinin kentsel yaşam kalitesi üzerindeki etkisinin Derince Araptepe kentsel dönüşüm projesi üzerinden değerlendirilmesi
Evaluation of the impact of urban regeneration projects on urban quality of life through the urban regeneration project of Derince Araptepe
- Tez No: 903366
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ AHMET KIVANÇ KUTLUCA
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Kocaeli Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 273
Özet
Ülkemizde 1950'lilerde hızlanan sanayileşme, büyük kentlere yoğun göç dalgaları yaratmış, bu durum kentsel problemlerin temelini oluşturmuştur. Kontrolsüz göçün neden olduğu toplumsal, ekonomik problemler yaşam alanlarına yansımış, kaçak yapılaşma artış göstermiş, teknik altyapı, sosyal donatı alanlarının yetersizliği niteliksiz yaşam alanlarına neden olmuştur. Kentlerdeki büyüme ve tahribatın kontrol altında tutulabilmesi için yaşam kalitesinin arttırılması, şehirlerin dönüştürülmesi ve çöküntü bölgelerinin yeniden planlanması sürekli olarak tartışma konusu olmuştur. 1999 Gölcük depremi öncesinde ekonomik ve fiziksel yönleriyle öne çıkan kentsel dönüşüm yaklaşımı, deprem sonrasında“afet”kavramı merkezde olacak şekilde yeniden ele alınmıştır. Afet risklerini en aza indirmek için yenilenen mevzuat ve ortaya konulan politika yaklaşımlarıyla“kentsel dönüşüm”olgusu kent planlamasının önemli bir parçası haline gelmiştir. Ancak, çoğu uygulamada dönüşüm projelerinin yapıların yenilenmesinden öteye geçemediği görülmüştür. Özellikle, parsel bazlı dönüşüm uygulamaları, kentin bütüncül yapısını olumsuz etkilemiş ve“kentsel dönüşüm”yaklaşımını sosyal altyapı alanlarının ve kentsel yaşam kalitesinin geri plana itildiği bir model haline getirmiştir. Nüfus hareketliliği düşünülmeden yapılan dönüşümler sosyal kaynak yetersizliğine sebep olmuştur. Kocaeli, sanayinin gelişmesiyle birlikte hızla göç almış ve bu kontrolsüz göç kaçak yapılaşmalara yol açmıştır. 1999'da yaşanan deprem özellikle Kocaeli ilinde büyük hasarlara neden olmuştur. Tez kapsamında, 2017 yılında tamamlanmış olan Kocaeli Kentsel Dönüşüm Master Planı çerçevesinde gerçekleştirilen ve 6306 Sayılı Kanun kapsamında Bakanlar Kurulu tarafından 'Riskli Alan' ilan edilerek dönüşüm süreci başlayan Kocaeli- Derince- Araptepe bölgesinde planlanarak, uygulaması yapılan ve 2022 yılında hak sahiplerine teslim edilen Araptepe Kentsel Dönüşüm Projesi'nin,“Kentsel Yaşam Kalitesi”üzerinden değerlendirmesi yapılmıştır. Çalışma kentsel yaşam kalitesini; mahalle, site/komşuluk, konut ve memnuniyet ölçekleri üzerinden, nesnel ve öznel göstergelerle incelemiş; mekânsal analizler ve sosyal anketler bu ölçeklere dayalı olarak hazırlanmıştır. Çalışma kapsamında Kocaeli Üniversitesi Fen ve Mühendislik Bilimleri 01.12.2023 tarihli E-201892260-100-509773 sayılı Etik Kurulu izin yazısı ile yapılmış olan anket çalışması ile, bölge halkının değerlendirmelerine yer verilmiştir.
Özet (Çeviri)
The industrialisation movements that accelerated in our country in the 1950s created a rapid and intense wave of migration towards big cities, and this situation formed the main basis of urban problems. Social and economic problems caused by uncontrolled migration have been reflected in living spaces, illegal construction has increased, inadequacy of technical infrastructure and social reinforcement areas has led to unqualified living spaces. In order to keep the growth and destruction in cities under control, increasing the quality of life, transformation of cities and re-planning of depressed areas have been the subject of constant discussion. Before the 1999 Gölcük earthquake, the urban transformation approach, which came to the fore with its economic and physical aspects, has been reconsidered after the earthquake with the concept of“disaster”at the centre. With the renewed legislation and policy approaches to minimise disaster risks,“urban regeneration”has become an important part of urban planning. However, in most of the implementations, it has been observed that transformation projects do not go beyond the renovation of buildings. Parcel-based transformation practices have negatively affected the holistic structure of the city and created a model where social infrastructure areas and urban life quality are pushed to the background. Transformations without considering population mobility have led to insufficient social resources. Kocaeli received rapid migration with the development of industry and this uncontrolled migration led to illegal constructions. The earthquake in 1999 caused great damage especially in Kocaeli province. Within the scope of the thesis, the Araptepe Urban Transformation Project, which was carried out within the framework of the Kocaeli Urban Transformation Master Plan, which was completed in 2017, was planned and implemented in the Kocaeli- Derince- Araptepe region, where the transformation process started by declaring the 'Risky Area' by the Council of Ministers within the scope of Law No. 6306, and delivered to the rightful owners in 2022, was evaluated through“Urban Quality of Life”. The study examined the quality of urban life with objective and subjective indicators on the scales of neighbourhood, housing estate, housing and satisfaction; spatial analyses and social surveys were prepared based on these scales. In the study, the evaluations of the people of the region were included in the survey study conducted with the permission letter of the Ethics Committee of Kocaeli University of Science and Engineering Sciences dated 01.12.2023 and numbered E-201892260-100-509773.
Benzer Tezler
- Kentsel dönüşüm projelerinin kentsel yaşam kalitesi üzerindeki etkisinin adana örneğinde incelenmesi
Investigation of urban transformation projects effects on the urban life quality: The case of Adana
CİHAN ALAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Peyzaj MimarlığıÇukurova ÜniversitesiPeyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NURİYE SAY
- Kentsel dönüşümde sosyal donatı alanlarının değişimi ve kentsel yaşam kalitesine etkisi: Ataşehir Barbaros mahallesi örneği
Change of urban services in urban transformation projects and the impact to the urban quality of life: The case of Atasehir Barbaros district
DENİZ ERDEM OKUMUŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ENGİN EYÜP EYUBOĞLU
- Kentsel dönüşüm projelerinin gündelik hayata etkisini yaşam kalitesi perspektifinden okumak: Saraycık mahallesi - Ankara
Reading the impact of urban transformation projects on everyday life from the perspective of life quality: Saraycık neighbourhood - Ankara
ELİF TEKPINAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Şehircilik ve Bölge PlanlamaKonya Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SİNAN LEVEND
- Evaluation of architectural models and applications of smart cities
Akıllı şehirlerin mimari modellerinin ve uygulamalarının değerlendirilmesi
EMRE BAŞTÜRK
Yüksek Lisans
İngilizce
2019
Jeodezi ve Fotogrametriİstanbul Teknik ÜniversitesiGeomatik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NESİBE NECLA ULUĞTEKİN
- Effects of urban transformation on the quality of life on the periphery: A survey study on Ataşehi̇r
Kentsel dönüşüm projelerinin periferisindeki alanlarda kentsel yaşam kalitesi üzerindeki etkileri: Ataşehir alan çalışması
MUSTAFA ÖNAL
Yüksek Lisans
İngilizce
2019
MimarlıkBahçeşehir ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. EMİNE ÖZEN EYÜCE