Farklı azot dozu ve sıra üzeri mesafelerin çerezlik ayçiçeği (Hhelianthus annuus L.)'nin verim ve kalite özellikleri üzerine etkisi
The effect of different nitrogen doses and intra-row spacings on yield and quality traits of confectionary sunflower (Helianthus annuus L.)
- Tez No: 904108
- Danışmanlar: PROF. DR. BURHAN ARSLAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ziraat, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 39
Özet
Farklı azot dozu (0, 4, 8, 12, 16, 20 kg da-1) ve sıra üzeri mesafenin (30 cm, 45 cm ve 60 cm) çerezlik ayçiçeğinde verim ve kalite etkilerini incelemek üzere 2021 yılında Kastamonu şartlarında yürütülmüştür. Araştırma tesadüf bloklarında bölünmüş parsel deneme desenine göre yapılmış olup 3 tekrar olarak kurulmuştur. Araştırma sonuçlarına göre 12, 16 ve 20 kg da-1 azot dozu uygulamalarında çiçeklenme süresinin en yüksek olduğu görülmüştür. Fizyolojik olum süresi, sıra üzeri mesafenin artması ile uzamış ve en uzun olum süresi 60 cm mesafede gözlenmiştir. Bitki boyu açısından, en yüksek değerler 4 ve 8 kg da-1 azot dozlarında elde edilmiştir. Tabla çapı ise sıra üzeri mesafenin artması ile genişlemiş ve en yüksek değere 60 cm mesafede ulaşmıştır. Tane eni değerleri sıra üzeri mesafe arttıkça yükselmiş olup, azot dozu uygulamaları istatistiki açıdan önemsiz bulunmuştur. Tane boyu değerlerine ait sıra üzeri mesafe arttıkça tane boyu da artmış olup, azot dozu uygulaması istatistiki açıdan önemsiz çıkmıştır. Bin tane ağırlığı en yüksek 16 kg da-1 azot dozu uygulamasında tespit edilmiştir. Tane verimi ise azot dozu ve sıra üzeri mesafeler açısından da farklılık göstermiştir, en yüksek verim 16 kg da-1 azot dozu ile elde edilmiştir. Kabuk oranı, sıra üzeri mesafenin artması ile artmış ve en yüksek değere 60 cm sıra üzeri mesafede ulaşmıştır. Yağ oranı ise azot dozu uygulamalarında önemli bir farklılık göstermemiştir. Ham protein oranı açısından en yüksek değerler 45 cm mesafede, 8 kg da-1 azot dozu uygulamasında gözlenmiştir. Bu bulgular, azot dozu ve sıra üzeri mesafenin çerezlik ayçiçeği üzerindeki çeşitli agronomik özellikler üzerinde farklı etkileri olduğunu ortaya koymuştur.
Özet (Çeviri)
The study was conducted in Kastamonu in 2021 to investigate the effects of different nitrogen doses (0, 4, 8, 12, 16, 20 kg da⁻¹) and intra-row spacing (30 cm, 45 cm, and 60 cm) on the yield and quality of confectionery sunflower. The research was designed as a split-plot trial in randomized blocks with three replications. According to the results, the highest flowering duration was observed with nitrogen doses of 12, 16, and 20 kg da⁻¹. The physiological maturity period extended with increased intra-row spacing, with the longest maturity period observed at 60 cm spacing. The highest plant heights were obtained at 4 and 8 kg da⁻¹ nitrogen doses. The head diameter expanded with increased intra-row spacing, reaching the maximum at 60 cm. The kernel width increased as the intra-row spacing increased, while nitrogen dose had no statistically significant effect. Similarly, kernel length increased with increased intra-row spacing, but nitrogen dose had no significant impact. The highest thousand-kernel weight was observed with a nitrogen dose of 16 kg da⁻¹. Seed yield varied with both nitrogen doses and intra-row spacing, with the highest yield achieved at 16 kg da⁻¹ nitrogen dose. The shell ratio increased with wider intra-row spacing, reaching the maximum at 60 cm. The oil content showed no significant difference across nitrogen treatments. The highest crude protein content was observed with a nitrogen dose of 8 kg da⁻¹ at 45 cm spacing. These findings reveal that nitrogen dose and intra-row spacing have varied effects on the agronomic characteristics of confectionery sunflower.
Benzer Tezler
- Kahramanmaraş koşullarında farklı azot dozları ile sıra üzeri ekim mesafelerinin II. ürün mısır (Zea mays L.) bitkisinde verim, verim unsurları ve fizyolojik özelliklere etkisi
Row spacing and nitrogen fertilizer levels effect on grain yield, yield components and physiological characters of fall sowing maize (Zea mays L.) at Kahramanmaraş condition
ALİHAN ÇOKKIZGIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2002
ZiraatKahramanmaraş Sütçü İmam ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SADRETTİN KARAALTIN
- Kahramanmaraş koşullarında II. ürün mısır bitkisinde (Zea mays L.) farklı sıra üzeri mesafeler ve azot dozlarının verim ve verim unsurları ile tohum kalitesine etkisi
Different row spacing and nitrogen fertilizer levels effect on grain yield and components with seed quality of second crop maize (Zea mays L.) at Kahramanmaraş condition
MEHMET FATİH YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2005
ZiraatKahramanmaraş Sütçü İmam ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF.DR. SADRETTİN KARAALTIN
- Şanlıurfa koşullarında farklı azot dozu ve sıra üzeri mesafesinin yer fıstığında (Arachis hypogaea L.) verim ve verim unsurlarına etkisi
Effect of different nitrogen (N) doses and intra row spacing on yield and yield component of groundnut (Arachis hypogaea L.) under Sanliurfa condition
HAKAN AKSOY
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
ZiraatHarran ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET ATİLLA GÜR
- Van-Erciş ekolojik koşullarında farklı azot dozları ve sıra üzeri mesafelerinin concorde patates (solanum tuberosum L.) çeşidinde verim ve kalite unsurları üzerine etkisi
The Effect of different nitrogenous doses and within rows on yield and quality character of potato (solanum tuberosum L.) in Van ecological conditions
RÜVEYDE AYDIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2001
ZiraatYüzüncü Yıl ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. BÜNYAMİN YILDIRIM
- Ayçiçeğinde farklı bitki sıklığı ve azot dozlarının verim, verim unsurları ve kalite üzerine etkileri
The effects of different plant populations and nitrogen doses on yield, yield components and quality in sunflower
ASLI SİREL
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
ZiraatBursa Uludağ ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ABDURRAHİM TANJU GÖKSOY