Öğretmenlerin algılarına göre okul müdürlerinin sürdürülebilir liderlik davranışları ile öğretmenlerin mesleki tükenmişlik düzeyleri arasındaki ilişkilerin incelenmesi
Examination of the relationship between sustainable leadership behaviors of school principals and teachers' burnout
- Tez No: 904344
- Danışmanlar: PROF. DR. VİCDAN ALTINOK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Eğitim Yönetimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 98
Özet
Sürdürülebilir liderlik, uzun vadeli başarı ve değişim yönetimi ile doğrudan ilişkili olup bu liderlik modeli, okul kültürünü güçlendiren, değişime açık ve öğretmenlerin profesyonel gelişimini destekleyen bir yaklaşımı ifade etmektedir. Bu çalışma, öğretmenlerin algılarına göre okul müdürlerinin sürdürülebilir liderlik davranışları ile öğretmenlerin meslekî tükenmişlik düzeyleri arasındaki ilişkileri incelemeyi amaçlamaktadır. Araştırmanın çalışma grubunu; Ankara ili Çankaya, Etimesgut ve Sincan ilçelerinde, 2023-2024 eğitim-öğretim yılında ilkokul kademesinde görev yapan 278 sınıf öğretmeninden oluşturmaktadır. Çalışmada veri toplama aracı olarak; Kişisel Bilgi Formu, Maslach Meslekî Tükenmişlik Ölçeği ve Sürdürülebilir Liderlik Ölçeği kullanılmıştır. Öğretmenlerin algılarına göre okul müdürlerinin sürdürülebilir liderlik puanlarının yüksek olduğu, diğer bir ifade ile çalışma grubundaki öğretmenlerin müdürlerinin sürdürülebilir liderlik özelliklerini büyük oranda düşündükleri belirlenmiştir. Bu ölçeğin alt boyutlarının tümünde puanların yüksek olduğu görülmüştür. Maslach Meslekî Tükenmişlik Ölçeği puanlarının ise düşük olduğu, diğer bir ifadeyle çalışma grubundaki öğretmenlerin meslekî tükenmişliklerinin düşük düzeyde olduğu ifade edilebilir. Bu ölçeğin alt boyutlarından; duyarsızlaşma ve duygusal tükenmişlik ortalamalarının düşük, düşük kişisel başarı ortalamasının ise yüksek olduğu belirlenmiştir. Öğretmenlerin; cinsiyetine, müdürünün cinsiyetine, meslekî kıdemine ve okul türüne göre sürdürülebilir liderlik puanları değişmezken öğretmenlerin meslekî kıdemine göre meslekî tükenmişlik puanları farklılık göstermiştir. Ayrıca meslekî kıdem kategorilerinden ikisinin meslekî tükenmişlik puanlarının diğer kategorilerden birine göre manidar farklılık gösterdiği belirlenmiştir. Buna göre meslekî kıdemi 16-20 yıl ve 21 yıl ve üzeri olan öğretmenlerin meslekî tükenmişliğinin, meslekî kıdemi 0-5 yıl olan öğretmenlerden manidar düzeyde yüksek olduğu görülmüştür. Öğretmenlerin algılarına göre okul müdürlerinin sürdürülebilir liderlik ölçeği alt boyutları (ekonomik, kültürel, sosyal, yönetsel) ile meslekî tükenmişlik ölçeği alt boyutları (duygusal tükenme, duyarsızlaşma, düşük kişisel başarı) arasındaki korelasyona bakılmış ve buna göre düşük kişisel başarı alt boyutu hiçbir sürdürülebilirlik alt boyutuyla korelasyona sahip olmazken en yüksek korelasyon duygusal tükenme ile yönetsel sürdürülebilirlik arasında hesaplanmıştır.
Özet (Çeviri)
This study aims to examine the relationships between school principals' sustainable leadership behaviors and teachers' levels of professional burnout according to teachers' perceptions. The study group of the research consists of 278 classroom teachers working at the primary school level in Çankaya, Etimesgut, and Sincan districts of Ankara during the 2023-2024 academic year. Data collection tools used in the study include the Personal Information Form, Maslach Burnout Inventory, and Sustainable Leadership Scale. According to teachers' perceptions, it was determined that the sustainable leadership scores of school principals are high, in other words, the teachers in the study group largely demonstrate the sustainable leadership characteristics of their principals. It was observed that scores were high in all sub-dimensions of this scale. The scores on the Maslach Burnout Inventory were found to be low, in other words, it can be stated that the teachers in the study group have low levels of professional burnout. Among the sub-dimensions of this scale, it was found that the averages of depersonalization and emotional exhaustion were low, while the average of personal accomplishment was high. While sustainable leadership scores did not change according to teachers' gender, principals' gender, professional seniority, and school type, professional burnout scores varied according to teachers' professional seniority. It was determined that the professional burnout scores of two of the professional seniority categories showed significant differences compared to one of the other categories. and as a result, it was found that the professional burnout of teachers with 16-20 years and 21 years or more of professional seniority was significantly higher than that of teachers with 0-5 years of professional seniority. According to teachers' perceptions, the correlation between the sub-dimensions of the Sustainable Leadership Scale (economic, cultural, social, managerial) and the sub-dimensions of the Maslach Burnout Inventory (emotional exhaustion, depersonalization, reduced personal accomplishment) was examined. It was found that the reduced personal accomplishment sub-dimension had no correlation with any sustainability sub-dimension, while the highest correlation was obtained between emotional exhaustion and managerial sustainability.
Benzer Tezler
- Okul müdürlerinin sürdürülebilir liderlik davranışlarının incelenmesi: Bir karma yöntem araştırması
Examination of sustainable leadership behaviors of school principals: A mixed method research
SEMİH ÇAYAK
Doktora
Türkçe
2018
Eğitim ve ÖğretimMarmara ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MÜNEVVER ÇETİN
- Ortaöğretim okulu müdürlerinin öğretmenler tarafından algılanan durumsal liderlik stilleri ile öğretimsel liderlik rolleri (Kartal ilçesi örneği) arasındaki ilişkinin incelenmesi (kartal ilçesi örneği)
Study on correlation between secondary school principals' situational leadership styles and educational leadership roles that perceived by teachers (Kartal district sample)
HAKAN AYTEKİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Eğitim ve ÖğretimYeditepe ÜniversitesiEğitim Yönetimi ve Denetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ADİL ÇAĞLAR
- Öğretmenlerin ilkokullarda sürdürülebilir eğitim liderliğine ilişkin algıları ile eğitim felsefesi inançları arasındaki ilişkiler
The relationship between teachers' perceptions about sustainable education leadership at primary schools and educational philosophy beliefs
FERDANE DENKCİ AKKAŞ
Doktora
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimDokuz Eylül ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ AKSU
- Erken çocukluk eğitimi yönetiminde sürdürülebilir sosyal adalet: Bir ölçek geliştirme çalışması
Sustainable social justice in early childhood education management: A scale development study
NURAY AKYILDIZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimAydın Adnan Menderes ÜniversitesiEğitim Yönetimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MEHMET ULUTAŞ
- Öğretmenlerin algılarına göre okul müdürlerinin stratejik liderlik davranışlarının incelenmesi
Examining the strategic leadership behaviors of educational managers according to the perceptions of the teachers
ÖZGÜL COŞKUN
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Eğitim ve ÖğretimTürk Hava Kurumu Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. RUHİ KILIÇ