Geri Dön

Esîrüddin Ebherî'de göksel cisimler

Celestial bodies in athīr al-Dı̄n al-Abharı̄

  1. Tez No: 905174
  2. Yazar: MAHMUT TONYUKUK BİLGE
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. SÜMEYYE PARILDAR
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Din, Felsefe, Religion, Philosophy
  6. Anahtar Kelimeler: Ebherî, Hareket, Göksel Cisim, Kozmik Akıllar, Sudûr, al-Abharī, motion, celestial bodies, cosmic intellects, emanation
  7. Yıl: 2024
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: İstanbul Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 162

Özet

Bu çalışma, İbn Sînâ sonrası Meşşâî geleneğin önde gelen temsilcilerinden biri olan Esîrüddin Ebherî'nin (ö. 665/1265[?]) göksel cisimler (felekler) anlayışını analiz ederek ortaya koymayı amaçlamaktadır. Ebherî'nin Hidāyetu'l-Ḥikme adlı eseri, Meşşâî felsefenin bir özeti niteliğinde olmasına rağmen, Ebherî'nin görüşleri ile diğer Meşşâî filozofların yaklaşımları arasında bazı farklılıklar bulunmaktadır. Üç ana konudan (mantık, fizik, metafizik) oluşan eserin fizik bölümünde yer alan göksel cisimler, yani felekler üzerine yoğunlaşarak bir analiz yapılacaktır. Aynı zamanda, eserin metafizik bölümünde yer alan kozmik akıllar (mücerret akıllar) ile göksel cisimler arasındaki ilişkiye de değinilecektir. Bu bağlamda, çalışmamızın ana omurgasını; feleğin dairesel yapısı, basit bir varlık olarak kabul edilmesi, oluş ve bozuluşu kabul etmemesi, hareket tarzı ve irade ile hareket etmesi, ayrıca bu hareketi sağlayan gücün maddeden soyut olması gibi konular oluşturmaktadır. Ebherî'nin göksel cisimlerin varlığı ve mahiyeti hakkındaki görüşleri yanında, göksel nefisler ve kozmik akıllar ile ilişkileri de ele alınarak incelenecektir. Ayrıca, Ebherî'nin İbn Sînâ ile olan düşünsel yakınlığı ve farklılıkları da gerekli görülen yerlerde vurgulanacak ve bu iki düşünür arasındaki bağ analiz edilecektir. Bu çalışma süresince temel kaynak olarak Ebherî'nin Hidāyetu'l-Ḥikme adlı eseri kullanılacak, fakat gerektiğinde Ebherî'nin diğer eserleriyle karşılaştırmalar yapılacak ve farklı görüşlerine de yer verilecektir.

Özet (Çeviri)

This study analyzes and presents Athı̄r al-Dı̄n al-Abharı̄'s (ö. 665/1265[?]) understanding of celestial bodies (spheres). Athı̄r al-Dı̄n al-Abharı̄ is one of the prominent figures in the post-avicennian peripatetic tradition and Islamic history of science. Although al-Abharī's work, Hidāyat al-ḥikma, serves as a summary of peripatetic philosophy, there are notable differences between his views and other peripatetic philosophers such as Ibn Sīnā. The analysis will focus on the celestial bodies, particularly the spheres, as discussed in the physics section of this work, which is divided into three main topics: logic, physics, and metaphysics. Additionally, the study will touch upon the relationship between the celestial bodies and the cosmic intellects (mujarrad intellects) as discussed in the metaphysical section of the work. In this context, the core of the thesis will revolve around topics such as the circular nature of the sphere, its classification as a simple entity, its immunity to the processes of generation and corruption, its mode of motion and volitional movement, and the fact that the force driving this movement is immaterial. Alongside al-Abharī's views on the existence and essence of celestial bodies, the study will also examine their relationship with celestial souls and cosmic intellects. Furthermore, al-Abharī's intellectual proximity to, and differences from, Ibn Sīnā will be highlighted where necessary, and the connection between these two thinkers will be analyzed. Throughout this study, al-Abharī's Hidāyat al-ḥikma will serve as the primary source, but comparisons with his other works will be made when necessary, and his different perspectives will be addressed.

Benzer Tezler

  1. Esîrüddin Ebherî'nin paralel postulat ispatı

    Esîruddin Abheri's parallel postulate proof

    NAZLI YASEMİN FARSAK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    FelsefeBartın Üniversitesi

    Felsefe Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ İREM ASLAN SEYHAN

  2. Esîruddin el-Ebherî'de varlık ve mâhiyet

    Existence and essence in the context of Aṯīr-al-dīn al-Abharī

    MUSTAFA BORSBUĞA

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    DinAnkara Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MAHMUT AY

  3. Esîrüddin Ebherî'nin nefs anlayışı

    Athīr Al-dīn Al-abharī's views on the soul

    ZEYNELABİDİN HÜSEYNİ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    Felsefeİstanbul Üniversitesi

    Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ÖMER MAHİR ALPER

  4. Hendeseyi Islâh Etmek: Esîruddîn el-Ebherî'nin Islâhu Uklîdis adlı eseri (Tahkik-İnceleme)

    Rectifying Geometry: Athīr al-Dīn al-Abharī's Islāh Uqlīdis

    MEHMET ARIKAN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Bilim ve Teknolojiİstanbul Medeniyet Üniversitesi

    Felsefe Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. İHSAN FAZLIOĞLU

  5. Muhyiddin et-Tâlişî'nin Haşiyetu Muhyiddin ala şerh-i İsaguci li'Hesmekâtî adlı eserinin tahlil ve tahkiki

    An analysis and critical edition of Muḥyī al-Dīn al-Tālishī's work entitled Ḥāshiyat Muḥyī al-dīn 'alā Sharḥ Īsāghūjī li Hasmakātī

    AHMET EMİN AKYÜZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    DinMarmara Üniversitesi

    Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HİKMET YAMAN