Salâhaddîn Uşşâkî'nin Mir'âtü'l-Esmâ isimli eserinin metin incelemesi ve eser bağlamında Balıkesir ve Trakya bölgesi Uşşâkîlerinin etvâr-ı seb'a uygulamaları
Text review of Salâhaddîn Uşşâkî's work named Mirâtü'l-Esmâ and the applications of Balıkesir and Tekirdağ region Uşşâkîs to etvâr-i seb in the context of the work
- Tez No: 905536
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ESMA ÖZTÜRK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: 11111, Din, 12345, Religion
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Tasavvuf Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 132
Özet
Tasavvuf, nefis terbiyesini ve kalp tasfiyesini amaçlamaktadır. Tasavvuf yoluna giren sâliklerin manevî ilerleyişini kontrol etmek için“etvâr-ı seb'a”uygulaması geliştirilmiştir.“Etvâr-ı seb'a”uygulaması ile sâlikler hem zahiri hareketlerine dikkat etmekte hem de manevî olarak ilerlemektedir. Yapılan bu tez çalışmasında Uşşâkî Tarikatı'nın seçilmesinin sebebi etvâr-ı seb'a uygulamasını devam ettirmeleri ve günümüzde de faaliyet göstermeleridir. Bu tarikatın temsilcilerinden olan Abdullah Salâhaddîn Uşşâkî'nin Mir'âtü'l-Esmâ isimli eseri etvâr-ı seb'a uygulamasını merhale merhale aktarmasından dolayı çalışmaya konu olmuştur. Fakat Uşşâkî Tarikatı büyük ve yaygın olması sebebiyle tarikatın bütün kolları değil sadece Balıkesir ve Tekirdağ kolları incelenmiştir. Bu iki kolun silsilelerinde kopukluk olmaması ve etvâr-ı seb'a uygulamasını Uşşâkî geleneğine bağlı kalarak günümüze taşımış olmaları sebebiyle seçilmiştir. Çalışma üç bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde Salâhî Efendi'nin hayatı, tarikatı, eserleri, ikinci bölümde Mir'âtü'l-Esmâ eserinin transkripsiyonu, nüsha tavsifi, şeceresi incelenmiştir. Eserin nüshaları kütüphane taramalarından ve çevrimiçi ortamlardan araştırmalar sonucu elde edilmiştir. Üçüncü bölümde ise tasavvufta rüya ile etvâr-ı seb'a uygulamaları ve Uşşâkî Tarikatı'nın Balıkesir kolu ile Tekirdağ kolu hakkında bilgi verilmiş, iki kolun kıyaslanmasından doğan farklar tespit edilerek Mir'âtü'l-Esmâ eseri özelinde değerlendirilmiştir. Tasavvufta etvâr-ı seb'a uygulamaları kısmı mümkün mertebe klasik kaynakların ışığında ve süreç içerisinde yazılan tasavvufî eserler doğrultusunda aktarılmak istenilmiştir. Balıkesir ve Tekirdağ kolları ile ilgili araştırmalar ise bu kollarda mürşidlik yapmış kişilerin eserlerinden çıkarılmaya çalışılmıştır. Mir'âü'l-Esmâ eserinin tahlilliyle söz konusu eserin mutasavvıflar tarafından önemsenen rüya ile etvâr-ı seb'a öğretisi hakkında bilgiler verdiği ve bu öğretinin günümüzdeki Uşşâkî Tarikatı temsilcileri tarafından uygulandığı görülmüştür.
Özet (Çeviri)
Sufism aims to discipline the soul and purify the heart. The practice of“etvâr-ı seb'a”was developed to control the spiritual progress of devotees who entered the path of Sufism. With the practice of“Etvâr-ı seb'a”, devotees both pay attention to their outward actions and progress spiritually. The reason why the Uşşâkî Sect was chosen in this thesis is that they continue the practice of etvâr-ı seb'a and are still active today. The work named Mir'âtü'l-Esmâ by Abdullah Salahaddîn Uşşâkî, one of the representatives of this sect, was the subject of the study because it conveys the practice of etvâr-ı seb'a step by step. However, since the Uşşâkî Sect is large and widespread, only the Balıkesir and Tekirdağ branches were examined, not all branches of the sect. These two branches were chosen because there is no break in their lines and they have carried the practice of etvâr-ı seb'a to the present day by adhering to the Uşşâkî tradition. The study consists of three parts. In the first part, Salâhî Efendi's life, sect and works were examined, and in the second part, the transcription, copy description and genealogy of Mir'âtü'l-Esmâ were examined. Copies of the work were obtained as a result of library searches and online research. In the third chapter, information is given about dream and etvâr-ı seb'a practices in Sufism and the Balıkesir branch and Tekirdağ branch of the Uşşâkî Sect, and the differences arising from the comparison of the two branches are determined and evaluated specifically in the context of the work Mir'âtü'l-Esmâ. The section on etvâr-ı seb'a practices in Sufism is intended to be conveyed as much as possible in the light of classical sources and in line with the Sufi works written during the process. Research on the Balıkesir and Tekirdağ branches has attempted to extract the works of people who served as spiritual guides in these branches. The analytical study of the work Mir'âü'l-Esmâ reveals that this piece provides insights into the concept of dreams, which hold significant importance among Sufis, as well as the doctrine of etvâr-ı seb'a (the seven stages of the self). It has also been observed that this doctrine is practiced by contemporary representatives of the Uşşâkî Order.
Benzer Tezler
- Salahaddin Uşşaki'nin tasavvuf felsefesi
The mystical philosopy of Salahaddin Ushshagi
İHSAN SOYSALDI
Doktora
Türkçe
2002
DinAnkara ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ETHEM CEBECİOĞLU
- Abdullah Salahâddin Uşşâkî'nin Terceme-i Gülşen-i Tevhîd'i (İnceleme-metin)
Abdullah Salâhaddin Uşşâkî's Terceme-i Gülşen-i Tevhîd (Review and critical text)
HÜSEYİN ŞIRA
Doktora
Türkçe
2022
Türk Dili ve EdebiyatıAnkara Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET AKKUŞ
- Salâhî Abdullah Uşşâkî'nin Tahmîs-i Kasîdetü'l-Bürde adlı eseri: Edisyon-kritik
Salahaddin-i Ushâkî's takhmees of Qasîdatu'l-Burdah: Edition and critique
ZAHİDE LALE İNCE
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Doğu Dilleri ve EdebiyatıSelçuk ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HASAN UÇAR
- Salâhaddîn-i Uşşâkî'nin Türkçe divanı ve incelemesi
Salâhaddîn-i Uşşâkî?s Turkish diwan and its textual analysis
BEDRİYE GÜLAY AÇAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
Türk Dili ve Edebiyatıİstanbul ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. CEMAL AKSU
- Salâhî Abdullah Uşşâkî'nin Risâle-i Kudsiyye tercümesi'nin transkripsiyonu ve tahlîli
Salâhî Abdullah Uşşâkî'nin Risâle-i Kudsiyye tercümesi'nin transkripsiyonu ve tahlîli
MUHAMMED MEKKİ ARVAS
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
Doğu Dilleri ve EdebiyatıFatih Sultan Mehmet Vakıf ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET TURAN ARSLAN