İnsan-doğa-mimari tasarım ilişkisi bağlamında yeni-yerel kavramı: Türkiye özelinde bir tasarım önermesi
The concept of new-vernacular in the context of human-nature-architectural design relationship: A design proposal specific to Turkiye
- Tez No: 906138
- Danışmanlar: DOÇ. DR. SEVİL YAZICI
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Mimari Tasarım Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 131
Özet
İnsan perspektifinde doğa ve mimari tasarım arasındaki ilişki, tarihsel süreçteki gelişmeler ve çeşitli etkilerle zaman içerisinde sürekli dönüşmüştür. Bu tez kapsamında, insanın doğaya olan güncel tutumu incelenirken, mimari tasarımla olan ilişkisi ve bu ilişkinin günümüzde yarattığı tahribata dikkat çekilmiş zayıflayan insan-doğa etkileşiminin tekrar kurulmasına yönelik yeni bir yaklaşım sunulması hedeflenmiştir. Bu doğrultuda, tezin ilk bölümünde, insan-doğa etkileşiminin bir ürünü olan yerellik kavramı ve yerel mimari tasarımın farklı disiplinlerdeki karşılıkları analiz edilmiştir. Aynı zamanda yerel yaklaşımların mimari ile olan etkileşiminin anlaşılması bakımından mimari tasarım gereksinimleri irdelenmiş ve ek olarak yerel mimari tasarım parametreleri ortaya konmuş, Türkiye'deki çeşitli bölgelerde var olan yerel mimari örneklerinin incelenmesi ile devam edilmiştir. Örneklerin yerel malzeme, iklim, topoğrafya ve kültürel ihtiyaçlar doğrultusunda nasıl şekillendiği ve mimari tasarım gereksinimleri olan mekân organizasyonu, fonksiyon, form, başarım, malzeme ve üretim teknikleri ile nasıl ilişkilendiği ele alınmıştır. Tezin devamında ise, çağdaş mimari tasarımda sayısallık ve yerellik kavramları tartışılarak, günümüz mimari yaklaşımları içerisindeki yeri paylaşılmıştır. Sayısal tasarım araç ve yöntemleri ve bunların sunduğu olanaklar, mimari tasarım sürecinde sürdürülebilirlik ve yerel ile olan etkileşim üzerinden dengeli bir tasarım potansiyeli oluşturması nedeniyle irdelenmiştir. Bu bağlamda sayısal tasarım-tektonik, başarım- tabanlı tasarım, malzeme sistemleri ve sayısal fabrikasyon kavramlarının yerel mimari ile nasıl entegre edilebileceği incelenmiştir. Son olarak yerel çalışmaların güncel örnekleri ele alınmıştır. Bu örneklere ek olarak yöntemin erken araştırması olan yerel malzeme üzerinden hesaplamalı tasarım ve üretim yöntemi çalışmasına yer verilmiştir. Sonrasında ise konuyla ilgili kavramların yeni-yerel mimari tasarım kapsamında ele alınışı ve bu yaklaşımın gelecek açısından önemi vurgulanmıştır. Bu doğrultuda yerel mimari özellikleri ve çağdaş tasarım gereksinimlerini birleştiren“Yeni-Yerel Mimari Tasarım Metodolojisi”(YYM-TM) geliştirilmiştir. Tez kapsamında, geleneksel olarak tanımlı mimari tasarım gereksinimleri, yerel mimari parametrelerle birlikte değerlendirilmiş ve bütünleştirilmiştir. Önerilen metodoloji kapsamında bu bütünleştirme çevresel ve kültürel bağlamda sürdürülebilir ve fonksiyonel tasarım çözümleri sunma kapsamında önemli görülmüştür. Yine bu bağlamda YYM-TM'nin sürece ilişkin adımları tekrar edilebilen, sistematik bir süreç halinde tarif edilmiştir. Yine bu çerçevede YYM-TM mimarlık lisans eğitimi almış, üç katılımcı tarafından ele alınan uygulamalarda kullanılmış, süreç değerlendirilmesi gerçekleştirilmiştir. Bu noktada öne çıkan ise ortaya konulan metodolojinin sahip olduğu potansiyel ve limitasyonların ortaya çıkarılması olmuştur. Bulgular YYM-TM'nin yerel mimariyi çağdaş tasarım yöntemleriyle başarılı bir şeklinde ele aldığını ortaya koymaktadır. Sonuç olarak, bu tez, mimari tasarımda yerel unsurların çağdaş yaklaşımlarla bütünleştirilmesi için yeni bir metodolojik çerçeve sunmakta ve bu çerçevenin Türkiye'de farklı coğrafi bölgelerde ve dünyada uygulanabilirliğini ise sınamaktadır.
Özet (Çeviri)
The relationship between nature and architectural design from human perspective has constantly transformed with developments and various influences in historical processes. By examining current attitude of human toward nature and the damage, created by human today, this thesis focuses on the relationship between nature, human and architectural design. The aim is to re-establish and improve, how these concepts are related to each other. In the first part of the thesis, the concept of vernacularity and related concepts of vernacular architectural design in different disciplines are analyzed. In order to understand the interaction of vernacular approaches with architecture, architectural design requirements are examined, and additionally vernacular architectural design parameters are presented. In addition to this study, examples of various regions in Türkiye are examined in detail and how these examples are shaped in line with vernacular materials, climate, topography and cultural needs and how they meet the architectural design requirements of spatial organization, function, form, performance, material and production techniques. Later on, the condition of the concepts of digitality and vernacularity in contemporary architectural design and their place in today's architectural design approaches are shared. Digital design tools and methods, and the opportunities offered by these tools are discussed with the aim of discussing the design potentials through sustainability and interaction with vernacular values in architectural design process. In this context, how concepts such as digital design, digital tectonics, performance-based design, material systems and digital fabrication can be integrated with vernacular architecture, are evaluated within the thesis. In addition to these examples, the computational design and production method study on local materials, which is the early research of the method, is included. In the following steps, the above-mentioned concepts are addressed within the scope of the new-vernacular architectural design. In this direction, the“New-Vernacular Architectural Design Methodology”(NVA-DM), that combines vernacular architectural features and contemporary design requirements, is developed. Within the scope of the thesis, architectural design requirements are integrated to the vernacular architectural parameters. As a part the scope of the methodology, this integration is deemed important in terms of the providing sustainable and functional design solutions in the environmental and cultural context. The steps of NVA-DM are turned into a systematic process that can be repeatable and reapplied as a new design methodology. In this context, in order to test the validity of NVA-DM, repeated applications were carried out by three participants, who received training in the discipline of architecture. The strengths of the methodology, as well as limitations and potentials were determined. The findings revealed that NVA-DM successfully combined vernacular architecture with contemporary design methods. As a result, this thesis presents a new methodological framework for integrating vernacular architecture with contemporary approaches in architectural design and demonstrates the applicability of this framework in different geographical regions in Türkiye and the world.
Benzer Tezler
- Geleneksel bir balıkçı konstrüksiyonu olan dalyanın mekan üretme potansiyellerini temsille incelemek
A traditional fishing structure: Revisiting dalyan's potentials on acts of space production with representation
ZEYNEP İREM ŞAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MELTEM AKSOY
DR. SEVGİ TÜRKKAN SROKA
- Yaratıcı yıkmanın dönüşüm ekseninde değerlendirilmesi
Evaluation of the creative destruction in the context of transformation
BERİL SEZEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYŞE ŞENTÜRER
- Bruno Taut'un mimarlık öğretisi (Mimarî Bilgisi) eserinde mimarlık ve tarih ilişkisi
The relationship between architecture and history in Bruno Taut's mimarlik öğretisi (Mimarî Bilgisi)
DOĞA HAZAL GÜNAYDIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ZEYNEP KUBAN TOKGÖZ
- Urban ecotherapy: A comparative evaluation on the therapy potentials of park features in Istanbul
Kentsel ekoterapi: İstanbul'daki park özelliklerinin terapi potansiyelleri üzerine karşılaştırmalı bir değerlendirme
DİDEM KARA
Yüksek Lisans
İngilizce
2021
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiKentsel Tasarım Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÜLDEN DEMET ORUÇ
- The use of local data in architectural design through augmented reality
Mimari tasarımda artırılmış gerçeklik aracılığıyla yerel veri kullanımı
FARUK CAN ÜNAL
Doktora
İngilizce
2019
Bilim ve Teknolojiİstanbul Teknik ÜniversitesiBilişim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. YÜKSEL DEMİR