Geri Dön

Bruno Taut'un mimarlık öğretisi (Mimarî Bilgisi) eserinde mimarlık ve tarih ilişkisi

The relationship between architecture and history in Bruno Taut's mimarlik öğretisi (Mimarî Bilgisi)

PDF İndir

  1. Tez No: 820185
  2. Yazar: DOĞA HAZAL GÜNAYDIN
  3. Danışmanlar: PROF. DR. ZEYNEP KUBAN TOKGÖZ
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Mimarlık, Architecture
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2023
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: İstanbul Teknik Üniversitesi
  10. Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Mimarlık Tarihi Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 151

Özet

Antik dönemden beri pek çok mimar, inşa faaliyetlerinin yanı sıra kuramsal kitap yazmış ve binalarının dışında farklı türden bir kalıcılık sağlamıştır. Mimarlığın kuramsal boyutunu çalışan mimarların olması, bir çok teorik eseri meydana getirirken bir risale kültürü yaratmıştır. Bu nedenle mimarlar binaları kadar yazılı metinleriyle de anılmışlardır, hatta metinleriyle daha çok hatırlananlar da vardır. Söz konusu kalıcı eserlere sahip mimarlardan biri Avrupa'da üretken bir dönem geçiren sonrasında çalışmalarına Japonya ve Türkiye'de devam eden Bruno Taut'dur. Bu çalışmada, erken Cumhuriyet dönemi yıllarının önemli ve üretken mimarlarından biri olan Bruno Taut'un Mimarlık Öğretisi (Mimarî Bilgisi) eserinde mimarlık ve tarih arasındaki ilişki incelenmiştir. Bruno Taut, 04.05.1880'de Königsberg'de doğmuş Alman bir mimardır. 1897 yılında liseyi bitirip ardından yapı meslek yüksek okulunda eğitimine devam etmiştir. Almanya'da pek çok yapıya imza atarak adından söz ettiren mimar, 1917'de savaş yıllarından itibaren teorik üretimlerine ağırlık vermiştir. Barışa adadığı Die Stadtkrone (“Şehir Tacı'') adlı ilk kitabı 1919'da yayımlanmıştır. Die Auflösung der Städte (Kentlerin Çözülüşü), Alpine Architektur (''Alpin Mimarlık'') gibi kitapları yayımlanan eserlerinden bazılarıdır. 1915'te intihar eden Paul Scheerbart'tan ilham alan senfonik müzikli mimarlık piyesi Weltbaumeister (”Dünya Mimarlık Şampiyonu'') ve Der Regenbogen- Aufruf zum Farbigen Bauen (“Gökkuşağı- Renkli mimarlığa Çağrı”) gibi eserler, mimarlık dışı metinlerinden bazılarıdır. Bununla birlikte Japonya'da olduğu yıllarda, özellikle Japon kültürüne ve mimarisinden etkilenmiştir. Japonya'da pratik anlamda olmasa da pek çok kuramsal metin yazmış, tecrübe ve gözlemleri mimarlık düşüncelerinin olgunlaşmasına zemin hazırlamıştır. Özellikle Katsura Sarayı ve Japon mimarisiyle gündelik tasarımlarının sadeliği Taut üzerinde büyük bir etki bırakmıştır. Nippon mit europäischen Augen gesehen (''Avrupalının gözünden Japonya'') 1934, Nippons Kunst mit europäischen Augen gesehen (''Avrupalının Gözünden Japon Sanatı''), Grundlinien der japanischen Architektur (Japon Mimarisinin Anahatları) 1936, Houses and People of Japan 1937 eserleri Japonya'da olduğu sürede kaleme alınmıştır. Japonya'nın ardından 10 Kasım 1936 günü İstanbul'a gelen Bruno Taut; Türkiye'de Güzel Sanatlar Akademisi'nin Mimarlık şubesini yönetmek, Ernst Egli'nin başlattığı reformları sürdürmek ve Milli Eğitim Bakanlığı'nın Tatbikat Bürosunu Egli'den sonra idare etmek gibi çeşitli görevlerin sahibi olmuştur. Bu büroda Türkiye'de ihtiyaç duyulan yeni okul, üniversite, hastane vb. binalarının projelerini hazırlamış, uygulamaları da Bayındırlık Bakanlığı ile ortaklaşa yapmıştır. Yoğun geçen iki sene içinde eğitim için yeni adımlar atmaya çalışan Taut, hem sağlık hem de iş ortamı bakımından çeşitli sorunlar yaşamıştır. Eğitime getirdiği yenilikçi yaklaşımlar, öğrencileriyle olan diyaloğu ve fikirlerinin özü Mimarlık Öğretisi ile mimarlık ortamına katkı sağlamıştır. Mimarlık Öğretisi, mimar ve eğitmen Bruno Taut tarafından yazılmış ve ölümü ardından Mimarî Bilgisi adıyla yayımlanmıştır. Almanca ismi“Architekturelehre”olan kitap, Japonya'da kaleme alınmaya başlanmıştır. Japonya'da“Mimarî Düşünceler”(Architekturgedanken) adıyla başlayan yazım süreci Taut'un İstanbul'a gelmesiyle hızlanmış ve çeşitli eklemelerle tamamlanmıştır. Eserde Bruno Taut'un deneyimlediği ve gözlemlediği ülkelere ait yapılar bulunmakta ve bunlar metindeki örnekleri oluşturmaktadır. Mimarlık Öğretisi, Bruno Taut'un mimarlık alanında yazdığı metinlerin sonuncusu olduğundan yazarının birikimlerini ve deneyimlerini içermektedir. Dolayısıyla mimarın pratiğe geçirdiği mimarlığının altında yatan kuramsal bakış açısını da barındırmaktadır. Bruno Taut'un hayatından ve tecrübelerinden birtakım kesitler barındırmasından ötürü de otobiyografik niteliklidir. Bu bağlamda eser, Bruno Taut'un hayatı boyunca geçirdiği entelektüel süreci de kapsamaktadır. Kitapta Taut'un kişisel yaşamının ve düşüncelerinin okunmasını sağlayan ipuçları, günlüklerindeki notlarla karşılaştırılınca anlamlı hale gelmektedir. Taut'un kendi öyküsünün izini sürmeyi sağlayan örnekler, Mimarlık Öğretisi'nin Taut'un hayatının neresinde konumlandığının anlaşılmasına yardımcı olmaktadır. Mimarlık Öğretisi, modern bir mimarın tarihle ve kültürlerin geçmişleriyle kurduğu ilişkiye örnek oluştururken, hem mimarlık risaleleri içinde tarihsel bir rol oynamakta hem de Taut'un kişisel tarihinin anlatısı için önemli bir yer tutmaktadır. Kitabın, Taut'un Akademi'de vereceği ders için çeşitli eklemelerle dönüştürüldüğü söylenebilir. Ancak eserin en başından beri bir eğitim metni olarak tasarlanıp tasarlanmadığı bilinmemektedir. Taut'un Akademi'nin mimarlık bölümü başkanıyken yazdığı mimarlığın temel kavramlarını içeren kitabı, mimarlığın evrensel estetik değerlerinin araştırılmasında etkilidir. Bu eser, mimarlığı, dönemin mimarlığını, mesleğin getirilerini, mimarlık ve diğer sanatların birbiri içerisindeki kaçınılmaz yerini, belli bir kuramsal çerçeve ve yorumla ele almaktadır. Sistematik bir kurgudan uzak olan kitaptaki bölümler ise ait oldukları başlıklara pek sadık değildir. Tekrarlanmalar ve konudan konuya geçişlere rastlanılmaktadır. Mimarlık Öğretisi, modern mimarlığın yerel açılımlarına dikkat çekmiş ve oran, iklim, malzeme, estetik, teknik, konstrüksiyon ve işlev konularına önem vermiştir. Bu aktarımlar, mimarlık risale geleneğinin tartıştığı başlıca konulardandır. Bu nedenle eser klasik mimarlık teorilerine atıf yapmaktadır. Kitabın vurgusu ise mimarlığın özü olarak görülen oran kavramıdır. Oran kavramı metinde duyu olarak açıklanabilen özel bir fenomendir. Oranın somut ve genel kabulüne karşı çıkan eser, yalnızca yapıların ve nesnelerin değil aynı zamanda her ulusun ve hatta her insan vücudunun benzersizliğini de içeren bir kavram olarak değerlendirilmiştir. Mimarlık Öğretisi,“Mimarlık Nedir?”,“Oran”,“Teknik”,“Konstrüksiyon”,“İşlev”,“Nitelik”,“Toplum ve Diğer Sanatlarla İlişkiler”, bölümlerinden oluşmaktadır. Eser içerisinde Taut tarafından belirlenen ve çekilen 112 adet görsel yer almaktadır. Yazıldığı dönemde (1938) Türkçe karşılığı olan teknik terimlerin sayısı henüz az olduğundan kitaptaki çoğu terim özgün dillerinde kullanılmıştır. Ayrıca çevirinin sahibi Adnan Kolatan, bu kitapla birlikte Türkçe mimarlık terminolojisine yeni kelimeler kazandırmıştır. Mimarlık Öğretisi, geçmiş mimarinin biçimsel olarak yeniden canlanmasına karşı çıkmakta, ancak geçmişten öğrenilen pek çok şeyin bugünün mimarisini geliştirebileceğini vurgulamaktadır. Kitap, tarihi yapıların ve eski ustaların keşfedilmesini ve onların neyi araştırmış olduklarının öğrenilmesini öğütlemektedir. Keşfedilecek en önemli unsur ise tarihi yapılardaki“oran”dır. Kitapta duyularla ifade edilebilen oran, mimarlığın özüdür-mimarlık oran sanatıdır. Bununla birlikte, geçmiş üslupların canlandırılması kadar modernizmin bir üslup olarak moda olması ise eleştirilen konulardandır. Mimarlık Öğretisi'nin aktarımlarının önemli bir kısmı tarihsellik barındırmaktadır. Bu ifadeler daha çok geçmişe ait hatırlanan bilgileri, yapıları, anıları, imgeleri içermekte ve Taut'un belleğini temsil etmektedir. Karşılaşılan tarihi yapılar Taut'un hafızasında yer edinmiş, yazarın genel kültür bilgisiyle birlikte, mimarlığın neden-sonuç ilişkisi çözümlenmeye çalışılmıştır. Verilen örnekler her zaman doğru hatırlanmasa da kitapta“tarih”ten yapılan alıntılar Taut'un düşüncelerini desteklemektir. Eserde tarihi yapılar ve geçmişle ilgili söylemler hem mimarlığın açıklanmasında hem de tasarım prensiplerinin belirlenmesi adına tarihe bakılmasını öğütlemiştir. Taut'un eleştirisi, tarihsel formların modern zamanda canlandırılması olmuş, geçmiş dönemlerin fikirlerinin değerlendirilmesi ise olumlu karşılanmıştır. Bu nedenle Mimarlık Öğretisi'nde saf klasik mimarlığı önemsemiştir. Taut'a göre saf klasik yapılar oran, işlev ve konsepsiyon bakımından yol gösterici görülmüştür. Mimarlık Öğretisi'nde tarih ve mimarlık arasında kurulan ilişki karşılaştırmalarla güçlendirilmiştir. Yapılar sadece ait oldukları kültürde değil, aynı zamanda medeniyetler ve kültürler arası değerlendirmelerle de karşılaştırılmaktadır. Bu karşılaştırmalar ise genellikle Antik Yunan, Japon, Osmanlı ve Çin gibi Taut'un aşina olduğu kültürlerin mimarlığını içermektedir. Mimarlık Öğretisi'nin bir mimar tarafından yazılması ve kuramsal mimarlık eserleri içerisinde yer alması, Taut'u ve kitabını başlı başına tarihle ilişkili hale getirmektedir. Mimarlık Öğretisi'ni önemli kılan unsur: Taut'un bir modernist olarak, hem mimarinin evrimini analiz ederken hem de kendi modern mimarlığının tasarım ilkelerini savunurken, geçmişle ilişki kurmayı tercih etmesidir. Taut, modern mimarlığın köklerini değil ancak olası kurgusunu, geçmişi ve tarihi yapıları inceleyerek aktarmaya uğraşmıştır. Böylelikle kitabında, kendisine göre alternatif modern mimariyi oluşturacak unsurları birleştirecek ortak bir payda aramıştır. Taut'un mimarlık ve tarih arasında kurmuş olduğu ilişki, düşüncelerini ve mimarlığa bakış açısını aktarmada bir araca dönüşürken, onun mimarlığını anlamlandırmaktadır.

Özet (Çeviri)

Since ancient times, many architects have written theoretical books as well as construction activities, and have provided a different kind of durability outside of their buildings. Architects working on the theoretical dimension of architecture have created a culture of treatises while producing many theoretic works. Therefore, architects are remembered as well as buildings with their written texts, and there are even those more remembered with their texts. One of the architects with these permanent works is Bruno Taut, who continued his work in Japan and Turkey after a period of productive work in Europe. The study examines the relationship between architecture and history in Bruno Taut's Mimarlık Öğretisi (Mimarî Bilgisi), one of the most important and productive architects of the early Turkish Republic period. Bruno Taut was a German architect born in Königsberg on 04.05.1880. After graduating high school in 1897, he continued his education at a higher technical school for building construction. The architect, who made a name for himself with many buildings in Germany, produced theoretical work during the war years from 1917 and afterwards. His first book dedicated to peace,“Die Stadtkrone”(The City Crown), was published in 1919. Some of the other texts he wrote include“Die Auflösung der Städte”(The Dissolution of Cities),“Alpine Architektur”(Alpine Architecture), and“Weltbaumeister”(The World Master Builder), a symphonic musical play on architecture inspired by the suicide of Paul Scheerbart in 1915, and“Der Regenbogen - Aufruf zum Farbigen Bauen”(The Rainbow - Call for Colored Building). However, his years in Japan were influenced by Japanese culture and architecture. In Japan, although not in practical terms, many theoretical texts have been written, and their experience and observations have laid the foundation for the maturation of architectural ideas. Especially the Katsura Palace and the simplicity of its daily designs with Japanese architecture had a major influence on Taut. While in Japan, he wrote“Nippon mit europäischen Augen gesehen”(Japan Seen through European Eyes) in 1934,“Nippons Kunst mit europäischen Augen gesehen”(Japanese Art Seen with European Eyes) in 1936,“Grundlinien der japanischen Architektur”(Principles of Japanese Architecture) in 1936, and“Houses and People of Japan”in 1937. After his visit to Japan, Bruno Taut arrived in Istanbul on November 10, 1936, and took on various roles such as directing the Architecture department at the Academy of Fine Arts in Turkey, continuing the reforms initiated by Ernst Egli, and managing the Ministry of National Education's Tatbikat Bureau after Egli. In this bureau, Tautprepared the designs for new buildings in Turkey such as schools, universities, hospitals, etc., and also worked with the Ministry of Public Works to carry out their implementation. During his intense two years in Turkey, Taut tried to introduce new approaches to education, but faced various problems related to his health and work environment. His innovative teaching methods, dialogue with his students, and ideas were eventually reflected in his book, Mimarlık Öğretisi which contributed to the field of architecture. Mimarlık Öğretisi was written by Bruno Taut, an architect and educator, and was later published as Mimarî Bilgisi after his death. The book, which has a German title“Architekturelehre”(Architekturgedanken) was started before Taut's adventure in Istanbul. The book includes structures from the countries that Taut experienced and observed, and these structures serve as examples. Mimarlık Öğretisi contains the writer's accumulations and experiences, since it is the latest of the texts Bruno Taut has written in the field of architecture. It thus incorporates the theoretical perspective underlying the architect's practical architecture. It is also autobiographical because it contains fragments of Bruno Taut's life and experiences. In this context, the work also covers Bruno Taut's intellectual process throughout his life. In the book, Taut's personal life and thoughts are readable, and the notes in his diary become meaningful when compared. Examples allowing Taut to trace his own story help us understand where the Teaching of Architecture is in Taut's life. The Mimarlık Öğretisi is an example of a modern architect's relationship with history and the past of cultures, and it plays an important role in both architectural treatises and in the narration of Taut's personal history. It can be said that the book was converted with various additions for Taut's lecture at the Academy. However, it is not known whether the text was designed as an educational text from the outset. Taut's book on the fundamental concepts of architecture, which he wrote while he was the head of the Academy's architectural department, is effective in investigating the universal aesthetic values of the architecture. This work deals with architecture, the architecture of the period, the revenues of the profession, the inevitable place of architecture and other arts in each other, with a certain theoretical framework and interpretation. The chapters in the book, which are far from a systematic fiction, are not very faithful to the titles to which they belong. There are repetitions and transitions from subject to subject. The Mimarlık Öğretisi focused on the local openings of modern architecture and focused upon proportions, climate, materials, aesthetics, engineering, construction, and function. These expression are among the main topics of architectural treatises tradition. The work therefore refers to classical architectural theories. The emphasis of the book is the concept of proportion, which is seen as the essence of architecture. It is a special phenomenon that can be described as a sense in the text. The work, which is contrary to its concrete and general acceptance, has been regarded as a concept that includes not only the uniqueness of structures and objects, but also of every nation and even every human body. The Mimarlık Öğretisi consists of the sections“Mimarlık Nedir?”,“Oran”,“Teknik”,“Konstrüksiyon”,“İşlev”,“Nitelik”,“Toplum ve Diğer Sanatlarla İlişkiler”. It contains 112 visual spaces identified and photographed by Taut. At the time of its writing (1938) the number of technical terms with the Turkish equivalent was still small, so most of the terms in the book were used in the original languages. In addition, the translator, Adnan Kolatan, has brought new words to Turkish architectural terminology with this book. The Mimarlık Öğretisi opposes the formal revival of past architecture, but emphasizes that many of the lessons learned from the past can improve today's architecture. The book advocates the discovery of historical structures and ancient masters and the learning of what they have not researched. The most crucial element to be discovered is the“proportion”(oran) in historical structures. The proportion that can be expressed by the senses in the book is the essence of architecture - architecture is the art of proportion. However, the revival of past styles and the rise of modernism as a style have been subjects of criticism as well. A significant part of the expressions of the Mimarlık Öğretisi are historical. These expressions mostly encompass remembered information, buildings, memories, images from the past, and they represent Taut's memory. The encountered historical structures have been embedded in Taut's memory, and along with the author's general cultural knowledge, an attempt has been made to decipher the cause-and-effect relationship of architecture. While the provided examples may not always be accurately remembered, the quotations from“history”in the book are intended to support Taut's thoughts. In the work, historical structures and statements related to the past have advocated looking into history both for the explanation of architecture and for the determination of design principles. Taut's criticism of the revival of historical forms in modern times, while the evaluation of the ideas of past periods, was welcomed. That is why he focused on pure classical architecture in his Mimarlık Öğretisi. According to Taut, pure classical structures have been seen as leading in terms of proportion, function and conception. The relationship between history and architecture in the Mimarlık Öğretisi has been strengthened by comparisons. Buildings are compared not only in the culture to which they belong, but also with civilizations and cross-cultural evaluations. These comparisons generally involve the architecture of cultures familiar to Taut, such as Ancient Greece, Japan, the Ottoman Empire, and China.The Mimarlık Öğretisi, written by an architect and included in his theoretical architectural works, makes Taut and his book very much related to history. What makes the Mimarlık Öğretisi significant is Taut's preference, as a modernist, to establish a connection with the past while analyzing the evolution of architecture and advocating for the design principles of his own modern architecture. Taut has sought to convey not the roots of modern architecture, but its possible fiction, history and historical structures. Thus, in his book, he sought a joint piece that would combine the elements that would form alternative modern architecture. The relationship established by Taut between architecture and history serves as a means to convey his thoughts and perspective on architecture, thereby providing into understanding his architecture.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    270651

    Bruno Taut'un mimarlık anlayışının Trabzon Lisesi özelinde incelenmesi

    The examining of the architectural understanding of Bruno Taut in the example of Trabzon High School

    BURCU EFE

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2010

    MimarlıkKaradeniz Teknik Üniversitesi

    İç Mimarlık Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. GÜLAY USTA

  2. Tez No

    840060

    Bruno Taut'un Mimari Bilgisi kitabından hareketle Ankara'da tasarladığı eğitim yapılarının metin ve görsel okuması

    Textual and visual reading of the educational buildings he designed in Ankara, based on Bruno Taut's book 'Mimari Bilgisi'

    BİNNUR ÖZKAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Sanat TarihiAnkara Üniversitesi

    Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MELTEM ÖZKAN ALTINÖZ

  3. Tez No

    153344

    Architectural interpretations of modernity and cultural identity: A comparative study on Sedad Hakkı Eldem and Bruno Taut in Early Republican Turkey

    Modernite ve kültürel kimliğin mimari yorumları: Erken Cumhuriyet döneminde Sedad Hakkı Eldem ve Bruno Taut üzerine karşılaştırmalı bir çalışma

    ZEYNEP ÇİĞDEM UYSAL

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2004

    MimarlıkOrta Doğu Teknik Üniversitesi

    Mimarlık Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. ELVAN ALTAN ERGUT

  4. Tez No

    674777

    Bruno taut, weltanschauung and the concept of dwelling

    Bruno taut, weltanschauung ve mesken

    NUR YILDIZ KILINÇER

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2021

    Mimarlıkİhsan Doğramacı Bilkent Üniversitesi

    Mimarlık Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. GIORGIO GASCO

  5. Tez No

    467887

    Bruno Taut monografisi

    Monograph of Bruno Taut

    MEHMET SİNAN TARAKCIOĞLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    MimarlıkMimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi

    Mimarlık Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. AHMET TERCAN

Geri Dön