Geri Dön

Duygu durum bozukluklarında polisomnografi parametrelerinin gündüz EEG ve NPT performansına etkisi

The effect of polysomnography parameters on daytime EEG and NPT performance in mood disorders

PDF İndir

  1. Tez No: 906360
  2. Yazar: YELDA İBADİ
  3. Danışmanlar: PROF. DR. BARIŞ METİN
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Psikoloji, Psychology
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2024
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Üsküdar Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 248

Özet

İnsan hayatının ortalama üçte birini kaplayan ve hem fiziksel hem de zihinsel sağlık için kritik öneme sahip olan uyku, yetersizliği söz konusu olduğunda yorgunluk, halsizlik, duygulanım ve bilişsel becerilerde birçok soruna yol açabilmektedir. Duygudurum bozuklukları, doğrudan bilişsel becerileri olumsuz etkileyebildiği gibi gerek depresif gerekse manik epizodlarda farklı biçimlerde uykuyu etkilemektedir. Literatürde yer alan çalışmalar duygudurum bozuklukları ile uyku ve nöropsikolojik performansın ilişkisine dair birçok sonuç ortaya koymakla birlikte bu üç değişkenle farklı yönlerde ilişki gösterebilen bir başka değişken olarak beyinin elektriksel aktivitesindeki değişime dikkat çekmektedir. Bu bağlamda mevcut çalışmanın amacı duygudurum bozukluğu hastalarında görülen uyku bozukluğu tiplerinin ve bu uyku bozukluklarının düzeylerinin nöropsikolojik performansa ve gündüz eeg aktivitelerine etkisinin retrospektif veriye dayalı olarak incelenmesidir. Bu kapsamda 2010- 2023 yılları arasında NPİstanbul Beyin hastanesi Uyku Laboratuvarı'nda elde edilmiş polisomnografi verileri ve Nöropsikoloji laboratuvarında uygulanmış olan Nöropsikolojik Test sonuçları ve Elektrofizyoloji laboratuvarında elde edilmiş EEG ölçümleri analiz edilmiş, çalışmaya polisomnografi kaydı alınmış olan 859 hastanın dosyası incelenerek dahil olma ve dışlama kriterleri gözetilerek 28-71 yaş aralığında (M= 50.04, SD= 9.579) 49 hastaya (k=27, e=22) ait veriler dahil edilmiş, Gruplar RDI indeksine göre sınıflandırılmış, ağır OSAS, orta OSAS tve Hafif OSAS+ Normal PSG grupları arasındaki farklılıklar incelenmiştir. Gruplar arasındaki farkları belirlemek için Kruskal-Wallis H testi, değişkenler arasındaki ilişkileri değerlendirmek için Spearman korelasyon analizi kullanılmıştır. Polisomnografi yer alan değişkenlerden Obstrüktif tipte apne ve hipopnelerin ortalama süresi, en uzun tipte apne ve hipopnelerin süresi, obstrüktif tipte apne ve hipopnelerin sayısı, toplam apne sayısı, obstrüktif ve mikst apne sayıları, toplam hipopne sayısı, uyku aşamaları için N3 yüzdesi ve uyarım indeksi için gruplar arası fark tespit edilirken; nöropsikolojik testler içerisinde yalnız WMS-III 3'lük dizi (süre) ve KAS Testi Özel isim söyleme ölçümleri için gruplar arası anlamlı fark tespit edilmiştir. Gündüz EEG'leri incelenen katılımcılar arasında, hafif OSAS+normal PSG grubunun ağır OSAS grubuna kıyasla her dört sinyal bandında daha yüksek frontal aktivite gösterdiği ve bazı özel bölgelerde (sağ prefrontal bölgede theta, sol prefrontal bölgede beta, merkez frontal bölgede delta) daha yüksek aktivite gözlenmiştir. Hafif OSAS+normal PSG grubu ile ağır OSAS grubu arasında özellikle santral, parietal ve temporal bölgelerdeki delta, theta ve beta aktivitelerinde belirgin farklılıklar tespit edilmiştir. Bunlara ek olarak, Uyku parametreleri, nöropsikolojik performans ve gündüz EEG aktiviteleri arasında birçok ilişki tespit edilse de gruplar arası farklılık gözlemlenen değişkenler arasında RDI indeksi ve obstrüktif tipte apne ve hipopnelerin sayısı ile KAS testi özel isim söyleme alt ölçeği, ayrıca WMS III 3'lük sayı dizisi ile toplam uyku süresi ve mikst apne arasında da anlamlı ilişki bulunmakta, diğer ilişkili değişkenlerde ise gruplar arasında anlamlı farklılık bulunmamaktadır. Sonuç olarak, bu çalışma uyku bozukluklarının nöropsikolojik işlevler üzerindeki etkilerini anlamamıza ve klinik uygulamalarda daha etkili tedavi stratejileri geliştirmemize katkı sağlamaktadır. Özellikle OSAS gibi uyku bozukluklarıyla ilişkili EEG aktivite değişiklikleri, hastaların bilişsel sağlığı açısından önemli göstergeler sunmaktadır.

Özet (Çeviri)

Sleep, which takes up an average of one third of human life, is critical for both physical and mental health, and can cause many problems such as fatigue, weakness, affective and cognitive skills when insufficient. Mood disorders can directly negatively affect cognitive skills, as well as affect sleep in different ways in both depressive and manic episodes. Although studies in the literature reveal many results regarding the relationship between mood disorders, sleep and neuropsychological performance, they also draw attention to the change in the electrical activity of the brain as another variable that may be related to these three variables in different ways. In this context, the aim of the current study is to retrospectively examine the effects of the types of sleep disorders seen in mood disorder patients and the levels of these sleep disorders on neuropsychological performance and daytime EEG activities. In this context, polysomnography data obtained in NPİstanbul Brain Hospital Sleep Laboratory between 2010 and 2023, Neuropsychological Test results applied in the Neuropsychology Laboratory and EEG measurements obtained in the Electrophysiology Laboratory and 859 polisomnography reports were investigated. Taking the inclusion and exclusion criteria into account, the data of 49 patients (k = 27, e = 22) between the ages of 28-71 (M = 50.04, SD = 9.579) are included. The groups were classified as severe OSAS, moderate OSAS and mild OSAS + Normal PSG groups according to the RDI index. Kruskal-Wallis H test was used to determine differences between groups, and Spearman correlation analysis was used to evaluate relationships between variables. Among the variables included in polysomnography, the mean duration of obstructive type apneas and hypopneas, the duration of the longest type of apneas and hypopneas, the number of obstructive type apneas and hypopneas, the total number of apneas, the number of obstructive and mixed apneas, the total number of hypopneas, the N3 percentage for sleep stages and the arousal index were differed between groups. Among the neuropsychological tests, significant differences between the groups was detected for the WMS-III Spatial Span-number of 3 (duration) and the KAS Test Proper noun pronouncing measurements. Among the participants whose daytime EEG's were examined, the mild OSAS + normal PSG group showed higher frontal activity in all four signal bands compared to the severe OSAS group, and higher activity in some special regions (theta in the right prefrontal region, beta in the left prefrontal region, delta in the central frontal region) has been observed. Significant differences were detected between the mild OSAS + normal PSG group and the severe OSAS group, especially in delta, theta and beta activities in the central, parietal and temporal regions. In addition, although many relationships were detected between sleep parameters, neuropsychological performance and daytime EEG activities, the variables that showed differences between groups included the RDI index and the number of obstructive apneas and hypopneas, the KAS test special name-telling subscale, and the WMS III Spatial Span- number of 3. There is also a significant relationship between the sequence and total sleep time and mixed apnea, and there is no significant difference between the groups in other correlated variables. In conclusion, this study contributes to our understanding of the effects of sleep disorders on neuropsychological functions and to develop more effective treatment strategies in clinical practice. EEG activity changes, especially those associated with sleep disorders such as OSAS, provide important indicators of the cognitive health of patients.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    203264

    Bipolar affektif bozukluk nedeniyle valproik asit kullanan ve metabolik sendromu olan hastalarda adiponektin, leptin düzeyleri ve oksidatif stresin değerlendirilmesi

    Evaluation of adiponectin, leptin levels and oxidative stress in bipolar patients with metabolic syndrome which treated vaiproic acid

    SEMA AKGÜN

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2008

    BiyokimyaAfyon Kocatepe Üniversitesi

    Biyokimya Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. AHMET KAHRAMAN

  2. Tez No

    564265

    Bipolar bozuklukta serum pregnenolone, dehidroepiandrostenedion ve sulfat esterlerinin periferal NMDA, GABA reseptörleri ile ilişkisi

    The relationship with serum pregnenolone, dehydroepiandrosterone and sulphat esters , peripheral NMDA , GABA receptors in bipolar disorder

    KERİM DOYURAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    BiyokimyaDokuz Eylül Üniversitesi

    Sinir Bilimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. PINAR AKAN

  3. Tez No

    485527

    Yeme bozukluklarında psikolojik faktörlerin yaygınlığının araştırılması için bir arşiv taraması

    An archival scan for the investigation of the prevalance of psychological faktors in eating disorders

    AYLA OĞUZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    Beslenme ve DiyetetikÜsküdar Üniversitesi

    Klinik Psikoloji Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. SİNEM ZEYNEP METİN

  4. Tez No

    848911

    Facial emotion recognition in borderline personality organization

    Borderline kişilik örüntüsünde yüzden duygu tanıma

    MERVE DENİZ

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2024

    PsikolojiBaşkent Üniversitesi

    Psikoloji Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ELVİN DOĞUTEPE

  5. Tez No

    360373

    Anoreksiya nervoza ve eksojen obezite tanılı 11-18 yaş arası olguların sosyal bilişsel becerilerinin değerlendirilmesi

    Assessment of social cognitive functions in 11-18 year-old adolescents diagnosed with anorexia nervosa and exogenous obesity

    İPEK PERÇİNEL

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2013

    PsikiyatriEge Üniversitesi

    Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. NAZLI BURCU ÖZBARAN

Geri Dön