Annelik bekçiliği öncülleri, baba katılımı ve çocuk davranış yapısına dair bir modelleme
A modelling of maternal gatekeeping antecedents, father involvement, and child behaviour structure
- Tez No: 906737
- Danışmanlar: DOÇ. DR. HAKTAN DEMİRCİOĞLU
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Psikoloji, Education and Training, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Çocuk Gelişimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Çocuk Gelişimi ve Eğitimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 169
Özet
Bu tez çalışmasında, anne bekçiliği davranışlarını tetiklediği düşünülen bireysel ve ailesel faktörleri test etmek, bekçilikle ilişkili öncüllerin baba katılımına etkisini belirlemek ve son olarak bekçilik öncüllerinin baba katılımı yoluyla çocukların sosyo-duygusal sonuçlarını nasıl etkilediğini sınamak amaçlanmıştır. Çalışmada anneler (n=1013) olası bekçilik öncülleri olan kişilik yapıları, bekçilik davranışları, cinsiyet normlarına uyum, kendi annelerinin bekçilik uygulamaları, eş desteği ve ebeveynlik öz yeterliliği ile çocuk sosyo-duygusal durumu hakkında bilgi verirken, babalar (n=1013); katılım düzeyleri, ebeveynlik öz yeterlilikleri ve algıladıkları bekçilik hakkında bilgi vermiştir. Analizde, Pearson ki-kare, ANOVA, bağımlı gruplar t-testi, hiyerarşik regresyon analizi ve modeller için yapısal eşitlik modellemesinden faydalanılmıştır. Babaların hissettiği bekçilik düzeylerinin ortalamaları annelerin bildirdiğinden daha yüksek bulunmuştur. Bekçiliği açıklayan değişkenler; nevrotiklik (kişiliğin alt boyutu), eş desteği, cinsiyet normlarına uyum, annenin annesinin bekçilik düzeyi ve ebeveyn öz yeterliliği olarak elde edilmiştir. Bekçiliğin, öncülleri ile baba katılımı arasındaki ilişkide aracı bir rol oynadığı kaydedilmiştir. Ebeveyn öz yeterliliği dışındaki öncüllerle çocuk sosyoduygusal durumları arasında ise, baba katılımı üzerinden, bekçiliğin aracı rolü oynadığı nihai modellerde görülmüştür. Buna yönelik erken çocuklukta problem davranışlarla başa çıkmak ve sosyal becerileri geliştirmek için ailelerin bütüncül olarak ele alınması tartışılmış, uygulamaya yönelik öneriler sunulmuştur.
Özet (Çeviri)
The current thesis aimed to test individual and familial factors thought to trigger maternal gatekeeping behaviours, to determine whether gatekeeping-related antecedents affect father involvement; and to test how gatekeeping antecedents affect children's socio-emotional outcomes through father involvement. Via questionnaires, mothers (n=1013) provided information about possible gatekeeping antecedents such as personality structures, gatekeeping behaviours, compliance with gender norms, spousal support, their own mothers' gatekeeping practices and parenting self-efficacy, besides children's socio-emotional status, while fathers (n=1013) provided information about their involvement, parenting self-efficacy, and perceived gatekeeping. For statistical analysis Pearson correlation tests, ANOVA, paired samples t-test, hierarchical regression analysis and structural equation modelling were conducted. The mean levels of gatekeeping felt by fathers were found to be higher than those reported by mothers. The variables explaining gatekeeping were obtained as neuroticism (sub-dimension of personality), spousal support, conformity to gender norms, the level of gatekeeping of the mother and parental self-efficacy. It was noted that gatekeeping played a mediating role in the relationship between its antecedents and father involvement. Besides, gatekeeping played a mediating role in the relationship between its antecedents and father involvement. In the final models, gatekeeping mediated the relationship between antecedents other than parental self-efficacy and child socioemotional states, via father involvement. To deal with problem behaviours and promote social skills in early childhood, considering families holistically was discussed and recommendations for implementation were presented.
Benzer Tezler
- Özel gereksinimli çocuğu olan annelerinin bekçilik davranışları ile baba katılımı arasındaki ilişkinin incelenmesi
A research of the relationship between gatekeeping behaviors of the mothers with special needs children with father involvement
ZEHRA HAZAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimAnkara ÜniversitesiÇocuk Gelişimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYNUR BÜTÜN AYHAN
- Annelik bekçiliği ve evlilik uyumunun, baba katılımı ve baba – ergen ilişkilerindeki rolünün incelenmesi
Examinition of the role maternal gatekeeping and marital adjustment on father involvement and investigation of father – adolescent relations
TUĞBA GAZİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
PsikolojiMaltepe ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SEVAL ERDEN ÇINAR
- Babaların annelik bekçiliği algıları ile katılım düzeyleri ve 48-66 aylık çocuklarının özbakım becerileri arasındaki ilişki
The relationship between fathers' perceptions of maternal gatekeeping with participation levels and self-care skills of their 48-66 month-old children
ESRA SERT
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimBursa Uludağ ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MERAL TANER DERMAN
- Baba katılımı ve annelik bekçiliği davranışının algılanan baba kabul-reddi ile ilişkisinin incelenmesi
Examination of the relation of father involvement and maternal gatekeeping to perceived father acceptance-rejection
GÜLHAN KURŞUN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
PsikolojiMaltepe ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HANDAN DOĞAN
- Annelerin bekçilik davranışları ile çocuklarının sosyal yetkinlik, problemli davranış ve duygu düzenleme becerileri arasındaki ilişkinin incelenmesi
Investigation of the relationship between mothers' gatekeeping behaviors and their children's social competence, problematic behavior and emotion regulation skills
BUSE İLAYDA BAŞEĞMEZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimBalıkesir ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. KAZIM BİBER