Depremzedelerde travma sonrası stres bozukluğu, psikolojik dayanıklılık ve serum YKL-40 düzeyleri
Post-traumatic stress disorder, psychological resilience and serum YKL-40 levels in earthquake survivors
- Tez No: 907154
- Danışmanlar: PROF. DR. SALİHA DEMİREL-ÖZSOY
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Psikiyatri, Psychiatry
- Anahtar Kelimeler: depremzede, psikolojik dayanıklılık, serum YKL-40, travma sonrası stres bozukluğu, travma sonrası büyüme, earthquake survivors, psychological resilience, serum YKL-40, post-traumatic stress disorder, post-traumatic growth
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Erciyes Üniversitesi
- Enstitü: Tıp Fakültesi
- Ana Bilim Dalı: Psikiyatri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 133
Özet
Amaç: Depremin oluşturduğu travmatik etkiler travma sonrası stres bozukluğu (TSSB) başta olmak üzere psikiyatrik hastalıklara neden olmaktadır. Psikolojik dayanıklılığın psikiyatrik hastalıkların gelişmesini önleyici olabilecek bir faktör olduğu düşünülmektedir. İmmün sistemin psikiyatrik hastalıklardaki rolü halen araştırılan ilgi çekici bir konu olmakla birlikte immün sistemin denetleme noktasında yer alan ve anahtar rol oynayan YKL-40 -kitinaz 3 benzeri protein 1 (CHI3L1) psikiyatrik hastalıklarda az sayıda çalışmada araştırılmıştır. Bu çalışmada depremzedelerde gelişen TSSB'de psikolojik dayanıklılığın rolünü, travma sonrası büyümenin var olup olmadığını ve immün sistemin göstergelerinden biri olan YKL-40'ın serumdaki düzeyi ile bu parametrelerin ilişkisini araştırmayı amaçladık. Yöntem: Bu çalışmaya mevcut hali ile TSSB olan 33 depremzede hasta, deprem yaşamış ancak psikopatoloji gelişmemiş 34 depremzede kontrol ve 20 sağlıklı kontrol olmak üzere toplam 87 gönüllü dahil edilmiştir. Tüm gönüllülere Yetişkinler İçin Psikolojik Dayanıklılık Ölçeği (YİPDÖ), Yaşam Olayları Kontrol Listesi (YOL-5), Hamilton Depresyon Derecelendirme Ölçeği (HAM-D) ve hasta ve depremzede kontrol grubuna Travma Sonrası Stres Tanı Ölçeği (TSSTÖ), Travma Sonrası Büyüme Envanteri (TSBE) uygulanmıştır. Ayrıca tüm gönüllülerden kan örneği alınmış ve serum YKL-40 düzeyi ve C-reaktif protein (CRP) ölçümü yapılmıştır. Bulgular: Bu çalışmada TSSB hastalarının psikolojik dayanıklılık puanlarının kontrol gruplarınınkinden daha düşük olduğu saptanmıştır. TSSTÖ toplam puanı ile dayanıklılık toplam puanı arasında negatif korelasyon bulunmuştur. TSSB hastaları ve depremzede kontrollerin travma sonrası büyüme puanlarının arasında fark saptanmamıştır. Hastalarda HAM-D puanı ile dayanıklılığın bazı alt ölçek ve toplam puanları arasında negatif, TSSB şiddeti arasında pozitif ve TSBE ölçek puanları arasında negatif korelasyon saptanmıştır. TSSB grubundaki hastaların serum YKL-40 düzeyleri depremzede ve sağlıklı kontrollerinkinden düşük bulunmuştur. Serum YKL-40 düzeyi ile dayanıklılığın gelecek algısı alt ölçek puanı arasında pozitif korelasyon bulunmuştur. Serum YKL-40 düzeyi ile TSSTÖ aşırı uyarılmışlık alt ölçek puanı arasında negatif korelasyon saptanmıştır. Sonuç: Bu çalışmanın sonuçlarından dayanıklılığın TSSB'de düşük olması ve hastalığın şiddeti ile ilişkili olması bulgusu, psikolojik dayanıklılığın TSSB'nin etyopatogenezinde önemli bir faktör olduğunu göstermiştir. Dayanıklılığın geliştirilebilir bir kavram olduğu göz önünde bulundurulduğunda deprem gibi travmatik yaşam olaylarından sonra dayanıklılık düzeyini artıracak müdahalelerin TSSB'nin gelişimini önleyici rolünün olabileceği, hastalarda da klinik seyri ve hastalık prognozunu olumlu etkileyebileceği öne sürülebilir. Ayrıca TSSB hastalarında serum YKL-40 düzeylerinin kontrollerinkinden düşük bulunması, TSSB'de immün sistemin olası rolünü desteklemekte olup bu alanda daha detaylı çalışmalara ihtiyaç olduğunu düşündürmektedir.
Özet (Çeviri)
Objective: Earthquake-induced traumatic effects often lead to the development of psychiatric disorders, particularly post-traumatic stress disorder (PTSD). Psychological resilience is considered as a potential protective factor for development of mental disorders after traumatic experiences. While the role of the immune system in psychiatric disorders is a topic of ongoing research, YKL-40 (chitinase-3-like protein-1, CHI3L1), a key regulatory protein within the immune system, has been examined in only a limited number of studies involving psychiatric disorders. This study aims to investigate the role of psychological resilience in the development of PTSD in earthquake survivors, explore the presence of post-traumatic growth, and examine changes in serum levels of YKL-40, an indicator of immune system function. Method: A total of 87 participants were included in the study: 33 patients diagnosed with PTSD, 34 earthquake survivors without psychopathology, and 20 healthy controls. All participants were administered the Psychological Resilience Scale for Adults (RSA), the Life Events Checklist (LEC-5), and the Hamilton Depression Rating Scale (HAM-D). In addition, the PTSD patients and earthquake survivor control group were given the PTSD Diagnostic Scale (PDS-5) and the Post-traumatic Growth Inventory (PTGI). Blood samples were collected from all participants, and serum levels of YKL-40 and C-reactive protein (CRP) were measured. Results: The study found that PTSD patients had significantly lower psychological resilience scores compared to the control groups. There was a negative correlation between the total PDS-5 score and total resilience score. No significant difference was found in post-traumatic growth scores between the PTSD patients and the earthquake survivor controls. In PTSD patients, there were negative correlations between HAM-D scores and some subscales and total scores of resilience, while a positive correlation was noted between PTSD severity and a negative correlation between PTGI scores. Furthermore, serum YKL-40 levels in the PTSD group were significantly lower than those in both control groups. A positive correlation was observed between serum YKL-40 levels and the future perception subscale of resilience, while a negative correlation was found between serum YKL-40 levels and the hyperarousal subscale of the PDS-5. Conclusion: The findings suggest that lower resilience in PTSD patients and its association with disease severity indicate that psychological resilience may play a crucial role in the pathogenesis of PTSD. Given that resilience is a modifiable trait, interventions aimed at enhancing resilience following traumatic events such as earthquakes may have a preventative effect on the development of PTSD and could positively influence clinical outcomes and prognosis in affected individuals. Additionally, the observed lower serum YKL-40 levels in PTSD patients compared to controls support the potential involvement of the immune system in PTSD, underscoring the need for further research in this area.
Benzer Tezler
- 6 Şubat 2023 Kahramanmaraş Merkezli Depremler sonrası depremzedelerde intihar riskinin değerlendirilmesi ve psikolojik dayanıklılık, posttravmatik stres bozukluğu ve depresyon ile ilişkisinin araştırılması
Evaluation of suicide risk and relationship with posttraumatic stress disorder, depression and psychological resilience in earthquake survivors after the February 6, 2023 Kahramanmaraş Earthquakes
İREM SÜRME KILIÇ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2024
PsikiyatriGaziantep ÜniversitesiRuh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÜLÇİN ELBOĞA
- 2020 Elazığ depremi sonrası, depremzedelerde posttravmatik stres bozukluğu ve eşlik eden psikiyatrik hastalıkların yaygınlığının araştırılması
Investigation of the preference of posttraumatic stress disorder and combining psychiatric diseases after 2020 Elazig earthquake in earthquake victims
ESENGÜL GÜLMEZ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2022
PsikiyatriFırat ÜniversitesiRuh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET GÜRKAN GÜROK
- Kahramanmaraş 6 şubat asrın felaketi sonrası depresyon, anksiyete ve yaşam kalitesinin değerlendirilmesi
Evaluation of depression, anxiety, and quality of life after the february 6th catastrophe of the century in Kahramanmaraş
ŞÜKRÜ EKER
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2024
Aile HekimliğiKahramanmaraş Sütçü İmam ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. RAZİYE ŞULE GÜMÜŞTAKIM
- Sağlık çalışanlarında ruhsal travma belirtilerinin incelenmesi (Van Depremi örneği)
Investigation of psychological trauma symptoms in health care workers (Van Earthquake examples)
NURAY KAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
PsikolojiYüzüncü Yıl ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. FUAT TANHAN
- Deprem travmasının kronik psikolojik etkileri: Düzce Depremi'nden 14 yıl sonra travma sonrası stres ve depresyon belirtilerinin yaygınlığı ve ilişkili risk faktörleri
Chronic psychological effects of earthquake trauma: Prevalence of posttraumatic stress and depression symptoms and associated risk factors 14 years after the Duzce Earthquake
BÜŞRA BEDİRLİ