Ordu merkez ilçedeki 19. ve erken 20. yy ticaret yapılarının restorasyon ve koruma faaliyetlerinin değerlendirilmesi
An assessment on restoration and conservation practices of 19th and early 20th century commercial buildings in Ordu central district
- Tez No: 907354
- Danışmanlar: PROF. DR. KEMAL KUTGÜN EYÜPGİLLER
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Mimarlık ve Yapılı Çevrenin Yenilenmesi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 286
Özet
Ordu şehri, Anadolu topraklarındaki diğer şehirler gibi sahip olduğu köklü geçmişiyle birlikte, özellikle Osmanlı İmparatorluğu'nun son dönemlerinde inşa edilerek günümüze ulaşmış kültür varlığı yapıları da barındırmaktadır. Bu yapılardan bir kısmı, yaklaşık iki yüzyıldır aynı alanda varlığını sürdürmekte olan ticaret merkezinin içerisinde yer almaktadır. 19. yüzyılın sonlarında hazırlanan bir imar planı doğrultusunda, bilinçli ve sistematik olarak kurulan bu ticaret ve yaşam alanı; o yıllarda bir liman kenti sayılabilecek Ordu Kazasının hem kendi içerisinde hem de uluslararası düzeydeki ticari hareketliliğinin ve Batılılaşma etkilerinin mimari yansıması olarak meydana getirilmiştir. Bahsi geçen yerleşim alanı, günümüzde Altınordu ilçesi, Taşbaşı Kentsel Sit Alanı'nın dışında, kıyı şeridinde bulunmakta olup 1939 yılında meydana gelen deprem sonucu büyük bir yıkıma uğramıştır. Ardından, kara yolu geçirmek maksadıyla dolgu alanı haline getirilen kıyı şeridi, yeni yapılaşmalara zemin hazırlamış, artan yapılaşmayla birlikte Ordu şehri, o dönemde koruma kararı bulunmayan, günümüzde kültür varlığı olarak adlandırılabilecek yapıların birçoğunu kaybetmiştir. Geçirdiği süreçler sonucunda günümüze ulaşabilmeyi başarmış, tescil kararı bulunan; dükkan, mağaza, fındık fabrikası ve karma kullanımlı yapılardan oluşan, 19. yüzyıl sonları ve 20. yüzyılın başlarına tarihlenen 34 taşınmaz eser, tez kapsamında incelenmiştir. Yapıların inşa ve tescil tarihleri, malzeme ve cephe özellikleri, yapım üslup ve teknikleri, özgün ve mevcut işlevleri araştırılarak tespit edilmiş; geçmişten günümüze geçirdikleri fiziksel ve işlevsel değişim, yerel yönetimlerce veya münferit olarak gerçekleştirilen restorasyon, basit onarım ve benzeri koruma faaliyetleri değerlendirilmiştir. Yürütülen çalışmalar ve değerlendirmeler sonucunda çeşitli analizler yapılmış, koruma sorunları ve eksiklikler saptanmıştır. Koruma faaliyetlerinin iyileştirilmesi ve bir dönemin yaşam biçimini, alışkanlıklarını, toplumsal ve ekonomik yapısını, kültürünü ve estetik algısını anlamamızı sağlayan kültür varlığı yapıların gelecek nesillere aktarımının ve sürdürülebilir korunmasının sağlanabilmesi için öneriler getirilmiştir. Aynı zamanda Ordu çarşısı içerisinde yapıldığı dönem, üslup ve yapım tekniği bakımından teze konu olan tescilli yapılarla benzerlik gösteren yapılar için yeni tescil önerileri de getirilmiştir.
Özet (Çeviri)
The city of Ordu, like other cities in Anatolia, has a deep-rooted history, and it also contains cultural heritage buildings that have survived to the present day, especially those built in the late Ottoman period. Some of these buildings are located within the trade center that has been in existence in the same area for nearly two centuries. This trade and living area was consciously and systematically established in line with a development plan prepared in the late 19th century. It was created as an architectural reflection of Westernization effects and the commercial activity both within itself and on international scale of Ordu, which could be considered a port city in those years. The settlement area in question is located on the coastline of Altınordu district, outside the Taşbaşı urban conservation area today, and suffered widespread destruction as a result of the earthquake that occurred in 1939. Afterwards, the coastline, which was turned into a reclamation area on the purpose of constructing a roadway, paved the way for new construction, and with the increasing construction, the city of Ordu lost many of the buildings that could be considered cultural assets today, which did not have protection status at that time. At the end of historical periods, 34 registired immovable cultural assets consisting of shops, stores, hazelnut factories and mixed-use buildings dating back to the late 19th and early 20th centuries which have remained to the present day, were studied within the scope of the thesis. The construction and registration dates of the buildings, their materials and façade features, construction styles and techniques, as well as their original and current functions, were researched and identified. The physical and functional changes they have undergone from the past to the present, along with restoration, rehabilitation, and other conservation efforts carried out by local authorities or individually, were evaluated. As a result of the studies and evaluations carried out, various analyses were made and conservation problems and deficiencies were defined. Proposals were brought forward to ensure the transfer to future generations and sustainable conservation of the cultural heritage, which allows us to understand the lifestyle, habits, social and economic structure, culture and aesthetic perception of the historical period, and to improve conservation practices. Additionally, new registration proposals were made for buildings in the Ordu Bazaar that are similar to the registered trade buildings which are the subject of this thesis, in terms of the period, style and construction techniques.
Benzer Tezler
- Tokat ili merkez ilçede yaş sebze ve meyve toptancı halinin yapısı, sorunları ve çözüm önerileri
Structure, problems and solution recommendations of whole sale of fresh vegetable and fruit in Tokat province of central district
ONUR CİVELEK
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
EkonomiGaziosmanpaşa ÜniversitesiTarım Ekonomisi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MURAT SAYILI
- Mobilya tercihinde tüketici davranışlarının cinsiyet açısından araştırılması (Ordu ili Merkez ilçe örneği)
The study of consumers behaviour on preferences of furniture in point of sex (Ordu country center model)
YILDIZ ÇABUK
Yüksek Lisans
Türkçe
2000
Ormancılık ve Orman MühendisliğiKaradeniz Teknik ÜniversitesiOrman Endüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HİCABİ CINDIK
- Fındık üretim alanlarında coğrafi bilgi sistemlerinin kullanımı
Geographical information system application on nut production areas
ŞAFAK YILDIRAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2002
Jeodezi ve Fotogrametriİstanbul Teknik ÜniversitesiJeodezi ve Fotogrametri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÖNÜL TOZ
- Ordu Merkez ilçede yetişen elma (Malus communis L.) tiplerinin fenolojik, pomolojik ve morfolojik özellikleri
Phenological, pomological and morphohological features of apple types grown in Central Ordu (Malus communis L.)
HASAN BASRİ GÜREL
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
ZiraatOrdu ÜniversitesiBahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TARIK YARILGAÇ