Tasarım ve kompozisyon boyutunda figürün 1960 sonrası çağdaş Türk resmine yansıması
The reflection of the figüre in context of design and composition on contemporary Turkish art after 1960
- Tez No: 907732
- Danışmanlar: PROF. İBRAHİM ÇOBAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Güzel Sanatlar, Fine Arts
- Anahtar Kelimeler: Figür, Figüratif Resim, Tasarım, Kompozisyon, Türk Resminde Figür, Türk Resminde Tasarım ve Kompozisyon Bağlamında Figür, Figure, Figurative Painting, Figure in Turkish Painting, Figure in Turkish Painting in the Context of Design and Composition
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Selçuk Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Resim Ana Sanat Dalı
- Bilim Dalı: Resim Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 193
Özet
Figüratif resim; bir varlığı, bir nesneyi, bir olayı, bir sahneyi konu alan resim türüdür. İnsan, var olduğu günden günümüze kadar gelen süreç içerisinde bireysel veya toplumsal kaygılarla resim yapmış, kendi varlığını ve çevresindeki izlenimlerini figüratif resimlerle ifade etmiştir. İnsan figürünün kullanımı ise resim sanatındaki en çok ele alınan bir öge olarak bilinmektedir. Mağara duvarlarına yapılmış figüratif duvar resimlerinde ilk örneklerini verdiği görülmektedir. Türk resim sanatında ise İslamiyet öncesi Uygurlar döneminde insan figürünün olduğu eserler bulunmaktadır. 8. ve 9. Yüzyılları arasında Uygur merkezlerinde bulunan duvar resimleri ve yazma eserlerde dini öğretilerin işlendiği eserlerle başlamış, gelişim göstererek günümüze kadar geldiği görülmektedir. Genel olarak figüratif resim ağırlıklı olan Türk resim sanatı, 1960'lı yıllarda insan figürü kullanımının geçmiş dönemlere göre toplumcu gerçekçi sanat anlayışı içerisinde en çok görüldüğü dönem olarak bilinmektedir. Türkiye Cumhuriyetindeki 1980'li yılların değişen yaşam biçimi ve sanat anlayışlarının gelişim göstermesiyle, insan figürünün resim yüzeyinde ki kullanımlarının da anlam ve biçim olarak gelişim gösterdiği bilinmektedir. Türk resmi sanatçılarının insan figürünü çeşitli kompozisyonlar ile geçmişten günümüze kadar olan süreçte sıkça kullandığı görülmektedir. Bu araştırmada 1960 sonrası Çağdaş Türk resminde tasarım ve kompozisyon boyutunda insan figürü anlayışları kuramsal bir çerçevede incelenmektedir. İlgili araştırmanın ikinci bölümünde, resim sanatında tasarım, kompozisyon, figür ve figüratif resmin kavramsal tanımları yapılmaktadır. Ayrıca batı resim sanatında tasarım ve kompozisyon bağlamında figür ve Türk resim sanatında 1960 öncesi tasarım ve kompozisyon bağlamında figür anlayışları incelenmektedir. Ardından 1960 sonrası Çağdaş Türk resmin de tasarım ve kompozisyon bağlamında figür anlayışları ele alınmaktadır. Araştırmanın üçüncü bölümünde ise elde edilen bulgular doğrultusunda, konu bağlamında seçilen sanatçıların; Turgut Zaim, Mehmet Pesen, Neşet Günal, Neşe Erdok, Mustafa Albayrak, Mümtaz Yener, İbrahim Balaban, Nuri Abaç, Yüksel Arslan ve Atilla İlkyaz'ın üçer adet eser örnekleriyle sınırlandırarak, tasarım ve kompozisyon boyutunda figür anlayışlarının incelenmesi yer almaktadır. Ayrıca araştırma bağlamında üretilen, uygulama çalışmalarından on adet eser örneği seçilerek tasarım ve kompozisyon bağlamında figürün kullanımı incelenmektedir. Genel tarama yönteminin esas alındığı araştırmada nitel araştırma yöntem ve teknikleri kullanılmıştır.
Özet (Çeviri)
Figurative painting is a type of art that depicts a being, an object, an event, or a scene. Throughout the process from the day humans existed to the present, they have created paintings with individual or societal concerns, expressing their existence and impressions of their surroundings through figurative paintings. The use of the human figure is known to be one of the most frequently addressed elements in the art of painting. The first examples can be seen in the figurative wall paintings made on cave walls. In Turkish painting art, there are works with human figures from the pre-Islamic Uyghur period. It started with works depicting religious teachings in wall paintings and manuscripts found in Uyghur centers between the 8th and 9th centuries and developed until today. Generally characterized by figurative painting, Turkish painting art is known for the period of the 1960s when the use of the human figure was most prevalent within the understanding of social realist art compared to previous periods. With the changing lifestyle and development of art concepts in the 1980s in the Republic of Turkey, it is known that the use of the human figure on the painting surface has also developed in meaning and form. Turkish painters have frequently used the human figure in various compositions from the past to the present. In this study, the understanding of the human figure in terms of design and composition in post 1960 Contemporary Turkish painting is examined within a theoretical framework. In the second part of the relevant research, the conceptual definitions of design, composition, figure, and figurative painting in art are made. Additionally, the understanding of the figure in the context of design and composition in Western painting art and in Turkish painting art before 1960 is examined. Subsequently, the understanding of the figure in terms of design and composition in post 1960 Contemporary Turkish painting is discussed. In the third part of the research, in line with the findings obtained, the understanding of the figure in terms of design and composition of selected artists; Turgut Zaim, Mehmet Pesen, Neşet Günal, Neşe Erdok, Mustafa Albayrak, Mümtaz Yener, İbrahim Balaban, Nuri Abaç, Yüksel Arslan, and Atilla İlkyaz is examined, limited to three works each. Additionally, ten works produced within the context of the research are selected, and the use of the figure in terms of design and composition is examined. Qualitative research methods and techniques were used in the research, which is based on the general survey method.
Benzer Tezler
- Tasarım, kompozisyon ve uygulama boyutunda çağdaş Türk resminde resim - fotoğraf ilişkisi
The relationship between painting and photograph in contemporary Turkish painting in design, composition, and application dimensions
DÖNDÜ AZGÜN
- Göçmen sanatçılar ve eserleri üzerinden Türkiye'de göç olgusunun resim sanatına yansıması
Reflection of migration on painting in Turkey through migrant artists and their works
DİLEK ÜNĞAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Güzel SanatlarKastamonu ÜniversitesiSanat ve Tasarım Ana Sanat Dalı
PROF. SERKAN İLDEN
- Hero vs. Antihero: Spatial form and the graphic novel
Kahraman-Antikahramana karşı: Uzamsal ve grafik roman
GÖKHAN ERSAN
- 4-6 yaş çocuklarına yönelik interaktif e-kitap içerikli mobil uygulamaların görsel tasarım sorunları ve bir masal kitabı uygulaması
Visual design problems of mobile applications with interactive e-book content for children at the age of 4-6 years old and a storybook application
BEGÜM TOPUZ İN
Doktora
Türkçe
2021
Eğitim ve ÖğretimOndokuz Mayıs ÜniversitesiGüzel Sanatlar Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ATA YAKUP KAPTAN
