Üniversite öğrencilerinde uyumsuz hayal kurma paternlerinin nörogelişimsel bozukluklar ve davranışsal bağımlılıklarla ilişkisinin incelenmesi
The relationship between maladaptive daydreaming patterns and neurodevelopmental characteristics and behavioral addictions in university students
- Tez No: 907734
- Danışmanlar: DOÇ. DR. NECATİ SERKUT BULUT
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Psikiyatri, Psikoloji, Psychiatry, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Tıp Fakültesi
- Ana Bilim Dalı: Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 185
Özet
Giriş: Son yıllarda psikiyatri araştırmalarında yoğun ilgi gören UHK, insan etkileşimini kısıtlayan ve akademik, kişiler arası ve mesleki işlevselliği olumsuz etkileyen yoğun fantezi faaliyetleri olarak tanımlanmaktadır. UHK'nin çeşitli yönleri ve diğer ruhsal bozukluklarla ilişkisini inceleyen araştırmalar, bu durumun dissosiyasyon, dissosiyatif bozukluklar, OKB, DEHB, OSB ve davranışsal bağımlılıklarla örtüşebileceğini ortaya koymaktadır. Özlem, kinestezi, dissosiyatif emilim ve dikkat eksikliği özellikleri itibariyle UHK'nin davranışsal bağımlılık ve nörogelişimsel bozukluklar spektrumu ile benzerlikler gösterdiği belirtilmesine rağmen, bu konudaki araştırmalar sınırlıdır. UHK'nin küresel tanınırlığı artarken, araştırmaların çoğu sadece birkaç ülkede gerçekleştirilmiş ve farklı kültürler ve popülasyonlardaki yaygınlığına dair çalışmalar oldukça kısıtlı kalmıştır. Bu çalışmada, Türkiye'deki üniversite öğrencileri arasında UHK yaygınlığının, çeşitli demografik ve klinik parametrelerle olan ilişkilerinin belirlenmesi hedeflenmektedir. Ayrıca, UHK'nin etiyopatogenezinde nörogelişimsel özellikler, davranışsal bağımlılıklar ve çeşitli psikolojik faktörlerin potansiyel rollerini bütünleştirici bir teorik çerçevede tartışmak ve UHK ile genel ruhsal esenlik arasındaki çok yönlü ilişkiyi incelemek amaçlanmaktadır. Literatürde, UHK'nin ilgili parametrelerle ilişkisini kapsamlı bir şekilde ele alan herhangi bir çalışmaya rastlanmamıştır. Bu çalışma, Türkiye'deki üniversite öğrencileri örnekleminde UHK sıklığı ve çok boyutlu özelliklerinin araştırılmasına yönelik ilk çalışma olma niteliği taşımaktadır. Yöntem: Çalışmaya Kasım 2023 – Mayıs 2024 tarihleri arasında İstanbul'da faaliyet gösteren çeşitli yükseköğretim kurumlarında öğrenim gören ve çalışmaya katılım için gönüllü olan yaşları 18 – 30 aralığındaki 848 üniversite öğrencisi katılmıştır. Katılımcılara çevrimiçi olarak sosyodemografik veri formu, Uyumsuz Hayal Kurma Ölçeği (UHKÖ-16), Erişkin Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu Ölçeği (ASRS-5), Otizm Spektrum Anketi (OSA), Dijital Oyun Bağımlılığı Ölçeği (DOBÖ), Bergen Sosyal Medya Bağımlılığı Ölçeği (BSMBÖ), Hastane Anksiyete ve Depresyon Ölçeği (HADÖ), UCLA Yalnızlık Ölçeği Kısa Formu (UYÖ-KF), Rosenberg Benlik Saygısı Ölçeği (RBSÖ), Narsistik Hayranlık ve Rekabet Ölçeği Kısa Formu (NHRÖ-KF) uygulanmıştır. Bulgular: Çalışmada, katılımcıların yaş ortalaması 21.50±2.59 olup, %73,2'si kadındır. Çoğunluğun birden fazla kardeşe sahip olduğu, aileleriyle birlikte yaşadığı, genellikle tıp veya psikoloji bölümlerinde eğitim gördüğü, birinci veya ikinci sınıf düzeyinde olduğu ve orta düzeyde akademik başarıya sahip olduğu saptanmıştır. Türkiye'deki 18 – 30 yaş arasında üniversite öğrencileri arasındaki UHK yaygınlığı %18.1 olarak tespit edilmiş olup, cinsiyetler arası anlamlı farklılık saptanmamıştır. UHK'li bireylerin yaş, eğitim yılı, eğitim düzeyi, üniversitede geçen yıl, ARSR-5, OSA, BSMBÖ, DOBÖ, HADÖ-A, HADÖ-D, UYÖ-KF, RBSÖ ve NHRÖ-KF skorları (p
Özet (Çeviri)
Introduction: Maladaptive daydreaming, which has received great attention in psychiatric research in recent years, is defined as intense fantasy activities that restrict human interaction and negatively affect academic, interpersonal and occupational functioning. Studies examining various aspects of MD and its relationship with other mental disorders reveal that this condition may overlap with dissociation, dissociative disorders, OCD, ADHD, ASD and behavioral addictions. Although it has been stated that MD has similarities with behavioral addiction and neurodevelopmental disorder spectrum in terms of yearning, kinesthesia, dissociative absorption and attention deficit characteristics, research on this subject is limited. While global recognition of MD is increasing, most of the research has been conducted in only a few countries and studies on its prevalence in different cultures and populations remain quite limited. This study aims to determine the prevalence of MD among university students in Turkey and its relationships with various demographic and clinical parameters. Furthermore, it is aimed to discuss the potential roles of neurodevelopmental features, behavioral addictions and various psychological factors in the etiopathogenesis of MD within an integrative theoretical framework and to examine the multifaceted relationship between MD and general mental well-being. No study has been found in the literature that comprehensively addresses the relationship between MD and related parameters. This study is the first to investigate the prevelance and multidimensional characteristics of MD in a sample of university students in Turkey. Method: The study included 848 university students aged between 18 to 30, who were studying at various higher education institutions in Istanbul between November 2023 and May 2024 and volunteered to participate in the study. The participants completed the following online scales: a sociodemographic data form, the Maladaptive Daydreaming Scale (MDS-16), the Adult ADHD Self-Report Scale (ASRS-5), the Autism Spectrum Quotient (AQ), the Digital Game Addiction Scale (DGAS), the Bergen Social Media Addiction Scale (BSMAS), the Hospital Anxiety and Depression Scale (HADS), the UCLA Loneliness Scale-Short Form (UCLA-LS-SF), the Rosenberg Self-Esteem Scale (RSES), and the Narcissistic Admiration and Rivalry Questionnaire-Short Form (NARQ-SF). Results: The mean age of the participants was 21.50±2.59 years, 73.2% were female. It was determined that the majority had multiple siblings, lived with their families, studied in medical or psychology departments, were in the first or second year of university, and had moderate academic success. The prevalence of MD among university students between the ages of 18 and 30 in Turkey was determined to be 18.1%, and no significant difference was found between genders. It was found that individuals with MD showed significant differences in terms of age, years of education, educational level, years spent at the university, ASRS-5, AQ, BSMAS, DGAS, HADS-A, HADS-D, UCLA-LS-SF, RSES, and NARQ-SF scores (p
Benzer Tezler
- Üniversite öğrencilerinde erken dönem uyumsuz şemalar ile yeme tutumları ve benlik algısı arasındaki ilişkinin incelenmesi
Investigation of the relationship between early incompatible schemes, eating attitudes and self-perception in university students
ELİF IŞIL GÜRCÜOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Beslenme ve DiyetetikÜsküdar ÜniversitesiKlinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HAZAL AYAS
- Stresle başa çıkmanın yordayıcıları olarak erken dönem uyumsuz şemaları ve öz anlayış
Early maladaptive schemas and self-compassion as predictors of stress
HATİCE AKTAKKA
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Psikolojiİstanbul Arel ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET ENGİN DENİZ
- Üniversite öğrencilerinde uyumsuz mükemmeliyetçilik ile tükenmişlik arasındaki ilişkide öz-düzenleme ve öz-şefkatin aracılık rolü
The mediator role of self-regulation and self-compassion in the relationships between maladaptive perfectionism and burnout in university students
TUĞÇE ÇETİNER
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Eğitim ve ÖğretimMuğla Sıtkı Koçman ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÖNER ÇELİKKALELİ
- Üniversite öğrencilerinde erken dönem uyumsuz şemalar ile romantik ilişkilerde obsesif kompulsif belirtiler ve ilişki doyumu arasındaki ilişki
Relationship between early maladaptive schemas and romantic relationship obsessive compulsive symptoms and relationship satisfaction in university students
CANSU BATMAN KAVAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Psikolojiİstanbul Okan ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ P. SEVDA BIKMAZ
- Üniversite öğrencilerinde erken dönem uyumsuz şemalar ve sosyal kaygı arasındaki ilişkide bilişsel çarpıtmaların aracı rolü
The mediating role of cognitive distortion in the relationship between early maladaptive schemas and social anxiety
AYŞE NUR GÜLFİDAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
PsikolojiDicle ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ YUNUS EMRE AYNA