Türk Kültürü'nde kartal: Kazakistan soküm unsuru bürkütçülük geleneği
Eagle in Turkic Culture: Falconry tradition as an ich element of Kazakhstan
- Tez No: 907857
- Danışmanlar: PROF. DR. ALİMCAN İNAYET
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Halk Bilimi (Folklor), Folklore
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ege Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Halk Bilimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türk Halkbilimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 237
Özet
Avcılık insanlığın en eski uğraşlarından biridir. Başlangıçta giyim ve beslenme ihtiyaçlarından dolayı bir zorunluluk olarak gelişen avcılık zaman içerisinde bu yönünü kaybetmiştir. Türk kültürünün en eski safhalarından itibaren avcılık bir savaş tatbikatı olarak gelişmiştir. Türkler avlanmayı bir savaş, savaşmayı ise bir av olarak kabul etmişlerdir. Türk avcılığında yırtıcı kuşların kullanılması da oldukça eski bir kültürü oluşturmaktadır. Ateşli silahların olmadığı dönemlerde Türkler çakır ve doğan gibi küçük avcı kuşların yanı sıra kartal gibi büyük yırtıcı kuşları da eğiterek avlaması çok zor olan tilki ve kurt gibi hayvanları avlamakta kullanmışlardır. Günümüzde ise Türk Dünyası'nın bir parçası olan Kazakistan Cumhuriyeti; ulusal kimliğinin bir parçası ve Kazak Türklerinin ortak belleklerinde bağımsızlık ve cesaret ile ilişkilendirdikleri bürkütçülük (kartalcılık/kartal ile avcılık) geleneğini somut olmayan kültürel miras unsuru olarak sahiplenmektedir. Hazırlamış olduğumuz bu tezde Kazakistan somut olmayan kültürel miras unsurlarından biri olan kartalcılık geleneğinin kapsadığı konuları kültür ve inanç temeli ile birlikte günümüzde hangi şartlarda yaşatıldığı ve kuşaklar arasında nasıl aktarıldığını incelemek için doğal ortamında aktif katılımlı gözlem ve yönlendirilmiş görüşme yöntemi ile veri topladık. Ayrıca metin merkezli yöntem ile kartalın Türk kültürü içerisindeki yerini anlayabilmek için çeşitli kültür kaynaklarını inceleyerek çıkarımlarda bulunduk.
Özet (Çeviri)
Hunting is one of humanity's oldest pursuits. Initially developed as a necessity due to dressing and feeding needs. However it has lost this aspect over time. Hunting has been developed as a war practice since the earliest eras of Turkish culture. Turks considered hunting as fight game and fighting as hunting game. The usage of birds of prey in Turkish hunting also constitutes an ancient culture. In addition to small prey birds such as goshawks and falcons, Turks also trained large predators such as eagles and used them for hunting animals such as foxes and wolves. Today, Republic of Kazakhstan, which is a part of Turkish World, embraces the tradition of berkutshi (hunting with eagles), which Kazakh Turks associate with freedom and courage in their collective memory as a part of its national identity and as an intangible cultural heritage element. In this thesis we have prepared, collected data by active participant observation and directed compilation method in its natural environment in order to examine the subjects covered by the berkutshi tradition which is one of the intangible cultural heritage elements of Kazakhstan, and the fundemental of culture and belief. So we can achieve to understand what conditions keep it alive today and how it is transferred between generations. In addition, we made inferences by examining various cultural sources in order to understand where the eagle is located in Turkish culture with the text-centered approach.
Benzer Tezler
- Türk halk müziği ve Kazak halk müziği çalgıları üzerine bir inceleme
Başlık çevirisi yok
RAVZA MAYKEYEVA
Sanatta Yeterlik
Türkçe
2000
Müzikİstanbul Teknik ÜniversitesiTürk Müziği Ana Sanat Dalı
DOÇ. FİKRET DEĞERLİ
- Evliya Çelebi Seyahatnâmesi'nde geçen yiyecek adları üzerine bir dil incelemesi
A language study on the names of food in Evliya Çelebi's Seyahatname
ADEM KARTAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Türk Dili ve EdebiyatıErciyes ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GALİP GÜNER
- Aydın yöresi halk kültürünün incelenmesi
Başlık çevirisi yok
K. ZÜMRÜT HASBEK ÖZTÜRK
Yüksek Lisans
Türkçe
1998
Halk Bilimi (Folklor)İstanbul Teknik ÜniversitesiTürk Halk Oyunları Ana Sanat Dalı
DOÇ. DR. FİKRET DEĞERLİ
- Topkapı Sarayı Müzesi'nde bulunan seraser dokumaların incelenmesi ve tekstil tasarımında esin kaynağı olarak kullanılması
Investigation of seraser weavings at Topkapi Palace Museum and using them as a source of inspiration in textile design
SEMİHA KARTAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
El SanatlarıGazi ÜniversitesiTekstil Tasarımı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BANU HATİCE GÜRCÜM
- Lale Devri'nde kültür ve edebiyat
The culture and literature of Lale Devri
IŞILAY PINAR YILDIRIM
Yüksek Lisans
Türkçe
2004
Türk Dili ve EdebiyatıKırıkkale ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AHMET KARTAL