Geri Dön

Kamusal entelektüel olarak Necip Fazıl Kısakürek ve Ayasofya meselesi

Necip Fazıl Kısakürek as a public intellectual and the Hagia Sophia issue

  1. Tez No: 908485
  2. Yazar: MELEK LİKOĞLU YİĞİT
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. HASAN AKSAKAL
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Siyasal Bilimler, Tarih, Uluslararası İlişkiler, Political Science, History, International Relations
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2024
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi
  10. Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 153

Özet

Şair, yazar ve gazeteci olarak Necip Fazıl Kısakürek 1930'lardan 1980'lere dek etkili yazılarıyla bir kamuoyu oluşturmuş; eleştirdiği siyasal ve sosyal düzene karşı alternatif bir düzen önermiş ve hemen her kamusal tartışmaya dâhil olmuş bir entelektüeldir. Kemalist, milliyetçi, muhafazakâr ve İslamcı kimliklerini çeşitli zıtlıklar ve ikilikler üzerinden tanımlayan Kısakürek, zaman içerisinde değişen statüsüyle (kilise, cami, müze) Ayasofya'yı da Batı-Doğu, Hıristiyan-Müslüman, Türk-Rum gibi karşıtlıklar üzerinden anlamlandırmış ve Soğuk Savaş Türk entelektüel tarihi bağlamında önemli bir meseleyi tekrar tekrar kamuoyunun gündemine getirmiştir. Kısakürek'in 1940'ların sonlarından itibaren milliyetçi, muhafazakâr ve İslamcı çevreler üzerinde giderek daha etkili olan görüşlerini Ayasofya özelinde dinler ve milletler arası bir üstünlük mücadelesi,“ecdad”mirasına sahip çıkılması ve Osmanlı Devleti'nin görkemli günlerini diriltme gayreti olarak üç farklı maddeye ayırmak mümkündür. Büyük Doğu mecmuası arşivinden takip edilebilen bu görüşleri ve konferanslarındaki ifadeleriyle oluşan tarih-siyaset yaklaşımının gençlik üzerindeki etkisi sonraki dönemlerin sağ siyasi kültüründe görülebilmektedir. Bu çalışma, Necip Fazıl Kısakürek'i kamusal tartışmalarındaki yeri ve kitleler üzerindeki etkisi bakımından“kamusal entelektüel”merceğinden ele almakta ve bir örnek konu incelemesi olarak Ayasofya“mesele”sini sınamaktadır. Çalışma, Kısakürek'in entelektüel mirası ile Türk siyasal kültür mirasını iç içe geçiren yeni bir yaklaşım sunmayı amaçlamaktadır.

Özet (Çeviri)

Necip Fazıl Kısakürek, a poet, writer and journalist, was an intellectual who created public opinion with his influential writings from the 1930s to the 1980s; he proposed an alternative social and political order against the order he criticized and was involved in almost every public debate during this period. Defining Kemalist, nationalist, conservative and Islamist identities through various opposites and dualities, Kısakürek made sense of Hagia Sophia, with its changing status over time (church, mosque, museum), by creating oppositions and dichotomies such as West-East, Christian-Muslim, Turkish-Greek. He also repeatedly brought this sensitive issue to the public agenda in the context of Cold War Turkish political issues. Kısakürek's views, which became more and more influential on nationalist, conservative and Islamist circles from the late 1940s onwards, can be categorized into three different items in the case of Hagia Sophia: a struggle for supremacy between religions and nations, the preservation of the legacy of“ancestors”, and to revitalize the glorious past of the Ottoman Empire. The impact of his understanding of politics and history on the youth, which is formed by his views that can be traced in the archive of the Büyük Doğu journal and his conferences, can be seen even in right-wing political culture of the following decades. This study examines Necip Fazıl Kısakürek through the lens of“public intellectual”in terms of his intervention in public debates, his influence on the masses, and tests the“issue”of Hagia Sophia as a case study for the both. It aims to offer a new approach to Kısakürek's intellectual legacy and the legacy of Cold War-era Turkish political culture connectedly.

Benzer Tezler

  1. The ambivalent political agency of intellectual religious women in Turkey: A case study of the abortion debate in 2012

    Türkiye'deki entelektüel dindar kadınların çelişik politik eylemselliği: 2012 kürtaj tartışmasının bir vaka incelemesi

    TUĞBA ÖZCAN

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2015

    SosyolojiOrta Doğu Teknik Üniversitesi

    Sosyoloji Ana Bilim Dalı

    ÖĞR. GÖR. BARIŞ MÜCEN

  2. Jean-Paul Sartre'ın varoluşçuluk düşüncesinde özgürlüğün siyasal boyutları

    Political extents of freedom in the existentialist thought of Jean-Paul Sartre

    UMUTCAN TARCAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    FelsefeKocaeli Üniversitesi

    Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. TUBA KANCI DOĞAN

  3. Kamusal entelektüel ve medya

    Public intellectual and media

    HEDİYETULLAH AYDENİZ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2012

    Gazetecilikİstanbul Üniversitesi

    Gazetecilik Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MURAT ÖZGEN

  4. Heykelde imge olarak kent dokusu

    City Texture as Image in Sculpture

    SEDAT ÇAMLIKLI

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2007

    Güzel SanatlarHacettepe Üniversitesi

    Heykel Ana Sanat Dalı

    DOÇ. O. METE DEMİRBAŞ

  5. Nurettin Topçu and the first decade of his Anatolianist journal: Hareket (1939-49)

    Nurettin Topçu ve Anadolucu dergisinin ilk on yılı: Hareket (1939-49)

    YASİN ÖZDEMİR

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2014

    Gazetecilikİstanbul Bilgi Üniversitesi

    Tarih Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. BÜLENT BİLMEZ