Geri Dön

Bringing to light: The challenges of representing and reasoning common sense knowledge in AI systems

Yapay zeka sistemlerinde sağduyulu akıl yürütme becerisi üzerine bir inceleme

  1. Tez No: 908559
  2. Yazar: ZEYNEP KABADERE
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. AZİZ FEVZİ ZAMBAK
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Felsefe, Philosophy
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2024
  8. Dil: İngilizce
  9. Üniversite: Orta Doğu Teknik Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Felsefe Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Felsefe Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 225

Özet

Bu tez, öncelikle yapay zekada (YZ) sağduyulu akıl yürütmeyi taklit etmenin zorluklarını üç temel mesele üzerinden incelemektedir: Sağduyu bilgisinin temsil edilmesi, örtük bilginin tanımlanması ve çerçeve probleminin sağduyulu akıl yürütme bağlamında ele alınması. Birinci bölümde, bu zorluklar bilgi temsili, akıl yürütme ve öğrenme süreçleri bağlamında ele alınmakta ve sağduyu akıl yürütmesinin YZ'nin günlük yaşamda karşılaştığı görevleri yerine getirme yeteneğini artırmadaki önemi vurgulanmaktadır. İkinci bölümde ise iki Büyük Dil Modeli (LLM) tabanlı yapay zekâ sistemi olan ChatGPT 4.o ve Claude Sonnet 3.5'in sağduyu akıl yürütmeyi taklit etme kapasitelerini değerlendiren kapsamlı bir analizi sunulmaktadır. Bu değerlendirme, altı ana ölçüt etrafında yapılandırılmıştır: bağlam tabanlı bilgi entegrasyonu, geleceğe yönelik planlama ve uyum sağlama yeteneği, kapsamlı nedensellik ve bağlantılı bilgi yönetimi, operasyonel yürütme yeterliliği, arka plan bilgisinin entegrasyonu ve uygulanması ile doğruluk ve alaka yönetimi. Bu ana ölçütler, birinci bölümde tanımlanan zorlukları kapsamlı bir şekilde ele almak için 27 ayrıntılı alt ölçüt daha planlanmıştır. Deneysel sonuçların analizi, her iki modelin sağduyu akıl yürütmesini taklit etmedeki güçlü ve zayıf yönlerini ortaya koymaktadır. Elde edilen bulgular, YZ'nin bu alandaki yeteneklerini ve sınırlamalarını daha geniş bir perspektiften anlamamıza katkı sağlarken, geliştirilmesi gereken alanlar için de önemli içgörüler sunmaktadır. Sonuç olarak, bu çalışma, felsefi sorgulama ile ampirik değerlendirmeyi bir araya getirerek, bağlamsal farkındalığa ve akıl yürütme yeteneğine sahip yapay zeka sistemlerinin tasarımını ilerletmek için sağlam bir çerçeve sunmayı hedeflemektedir.

Özet (Çeviri)

This thesis, firstly, investigates the challenges of imitating common sense reasoning in artificial intelligence (AI) by focusing on three core issues: representing common sense knowledge, identifying tacit knowledge, and addressing the frame problem. In the first chapter, the study examines these challenges through the lens of knowledge representation, reasoning, and learning processes, highlighting their significance in enhancing AI's ability to handle everyday reasoning tasks. In the second chapter, the thesis presents a comprehensive evaluation of two Large Language Model (LLM)-based AI systems, ChatGPT 4.o and Claude Sonnet 3.5, to assess their capacity to simulate common sense reasoning. This evaluation is structured around six primary benchmarks: context-based information integration, future planning and adaptation ability, comprehensive causality and linked information management, operational execution competence, background knowledge integration and application, and accuracy and relevance management. These benchmarks are further refined into 27 detailed sub-benchmarks designed to address the challenges identified in the first chapter comprehensively. By analyzing the experimental results, the thesis identifies the strengths and limitations of both models in imitating common sense reasoning. The findings contribute to the broader understanding of AI's capabilities and limitations in replicating common sense reasoning, providing insights into areas requiring further development. Ultimately, this study bridges philosophical inquiry and empirical evaluation to offer a robust framework for advancing the design of contextually aware and reasoning-capable AI systems.

Benzer Tezler

  1. 'Out of the Maze of Dualisms': Posthuman space in Mario Petrucci and Alice Oswald's poetry

    'İkilikler Labirentinden Çıkış': Mario Petrucci ve Alice Oswald'ın şiirinde posthüman mekân

    SEÇİL ERKOÇ

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2020

    İngiliz Dili ve EdebiyatıHacettepe Üniversitesi

    İngiliz Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HURİYE REİS

  2. Conserving multimedia art from artistic, curatorial, and historicist perspectives: Case study on Teoman Madra archive

    Multimedya sanatının korunmasına sanatsal, küratöryel ve tarihselci yaklaşım: Teoman Madra arşiv çalışması

    BEGÜM ÇELİK

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2024

    Güzel SanatlarSabancı Üniversitesi

    Görsel Sanatlar ve Görsel İletişim Tasarımı Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. HÜSEYİN SELÇUK ARTUT

  3. Researching the interoperability of nature-based solution and permaculture design and evaluating accordingly in zone 6, Milan

    Doğa temelli çözüm ile permakültür tasarımının birlikte çalışabilirliğinin araştırılması ve buna göre değerlendirilmesi zone 6, Milano.

    MUHAMMED GÜNDOĞAN

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2023

    MimarlıkPolitecnico di Milano

    PROF. DR. JULİA NERANTZİA TZORTZI

    DOÇ. DR. OZGE OGUT

  4. Molibden katkılı nano-akışkan soğutma sıvısının AISI 5140 çeliğinin frezelenme performansına etkilerinin farklı soğutma sıvıları ile karşılaştırılarak araştırılması

    Investigation of the effects of molybdenum added nano-fluid coolant on the milling performance of AISI 5140 steel in comparison with different coolants

    TUFAN ZEROOĞLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Makine MühendisliğiBingöl Üniversitesi

    Makine Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ ÜNAL DEĞİRMENCİ