Geri Dön

Bi2Te3 tabanlı termoelektrik yarıiletkenlerin fiziksel parametrelerinin araştırılması

Investigation of the physical parameters of Bi2Te3-based thermoelectric semiconductors

  1. Tez No: 910042
  2. Yazar: AYFER AYDOĞAN
  3. Danışmanlar: PROF. DR. RAŞİT AHISKA
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Fizik ve Fizik Mühendisliği, Physics and Physics Engineering
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2024
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Gazi Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Fizik Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 76

Özet

Bu tez çalışmasında, Bi2Te3 tabanlı yarıiletkenlerin performans parametrelerinin analizi ve hesaplanması ele alınmıştır. Termoelektrik malzemeler ısı enerjisini doğrudan elektrik enerjine dönüştürerek enerji verimliliğini arttırma potansiyeline sahiptir. Yarıiletken fiziğinin temel araştırmalarından biri olan yarıiletkenlerin termoelektrik özelliklerinin hesaplanması, buna bağlı araştırmaların gelişmesi açısından da önem taşımaktadır. Termoelektrik yarıiletkenlerin kullanım alanlarının oldukça fazla olduğu bilinmekte ve kısa sürede daha yaygın alanlarda kullanılabileceği düşünülmektedir. Termoelektrik yarıiletkenlerden yapılan sistemler beyaz eşya teknolojisinden uzay teknolojisine kadar geniş bir alanda kullanılmaktadır. Bu sistemlerin araştırılması her geçen gün kapsamlı ve derin bir şekilde devam etmektedir. Burada elde edilen temel bilgiler günümüzde kullanılan diğer teknolojilere göre daha hızlı bir sürede sanayiye aktarılmakta ve para kazandırmaktadır. Bu nedenle araştırmalar yoğun bir şekilde yarıiletkenlerin termoelektrik özellikleri ve termoelektrik teknolojisi üzerinde yapılmaktadır. Bu tez çalışmasında Bi2Te3 tabanlı yarıiletkenlerin farklı sıcaklık aralığındaki termoelektrik parametreleri teorik ve deneysel olarak araştırılmıştır. Bölge eritme ve presleme yöntemleri kullanılarak elde edilmiş n ve p tipi orta sıcaklıklardaki iki çeşit yarıiletkenin elektrik ve ısı iletkenliği, termoemk, Z parametresinin değerleri teorik olarak daha önceden geliştirilmiş olan Termoelektrik Performans Analiz Sistemi (TEPAS) ile araştırılmış ve deneysel sonuçlarla karşılaştırılmış ve birbirine yakın olduğu gösterilmiştir. TEPAS ile yapılan ölçümlerin yarıiletkenlerin termoelektrik parametrelerinin hesaplanmasında pratik, güvenilir, hassas ve hızlı olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Özet (Çeviri)

In this thesis, the analysis and calculation of the performance parameters of Bi2Te3 based semiconductors are discussed. Thermoelectric materials have the potential to increase energy efficiency by directly converting heat energy into electrical energy. The calculation of thermoelectric properties of semiconductors, which is one of the basic researches of semiconductor physics, is also important for the development of related researches. It is known that thermoelectric semiconductors have many applications and it is thought that they can be used in more widespread areas in a short time. Systems made of thermoelectric semiconductors are used in a wide range of fields from white goods technology to space technology. The research of these systems continues day by day in a comprehensive and deep way. The basic information obtained here is transferred to industry faster than other technologies used today and saves money. For this reason, research is intensively carried out on the thermoelectric properties of semiconductors and thermoelectric technology. In this thesis, the thermoelectric parameters of Bi2Te based semiconductors in different temperature ranges were investigated theoretically and experimentally. The values of electrical and thermal conductivity, thermoelectricity, Z parameter of two kinds of semiconductors of n and p type at medium temperatures obtained by using zone melting and pressing methods have been theoretically investigated with the previously developed Thermoelectric Performance Analysis System (TEPAS) and compared with the experimental results and shown to be close to each other. It is concluded that the measurements made with TEPAS are practical, reliable, precise and fast in calculating the thermoelectric parameters of semiconductors.

Benzer Tezler

  1. Optimization of the electronic, thermal and mechanical properties of Bi2Te3-based room temperature thermoelectric materials

    Oda sıcaklığında kullanılan bizmut tellür tabanlı termoelektrik malzemelerin elektrik, ısıl ve mekanik özelliklerinin optimizasyonu

    KIVANÇ SAĞLIK

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2021

    KimyaKoç Üniversitesi

    Kimya Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ UMUT AYDEMİR

  2. BiSbTe ve BiTeSe termoelektrik malzemelerine çeşitli katkılamaların termoelektrik özelliklere etkisinin incelenmesi

    Investıgatıon of effect of varıous dopıngs on the thermoelectrıc propertıes ın BiSbTe and BiTeSe thermoelectrıc materıals

    SENEM SARITAŞ BATAN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Fizik ve Fizik MühendisliğiAnkara Üniversitesi

    Fizik Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ŞİNASİ BARIŞ EMRE

  3. A MEMS thermoelectric energy harvester for energy generation in mobile systems

    Mobil sistemlerde enerji harmanlama için MEMS termoelektrik enerji üreteci

    EMRE TAN TOPAL

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2011

    Elektrik ve Elektronik MühendisliğiOrta Doğu Teknik Üniversitesi

    Mikro ve Nanoteknoloji Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. HALUK KÜLAH

    PROF. DR. TUNA BALKAN

  4. Kuantum ölçek etkileri altında termoelektrik ve termoölçek potansiyeller

    Başlık çevirisi yok

    SEVAN KARABETOĞLU

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    Enerjiİstanbul Teknik Üniversitesi

    Enerji Bilim ve Teknoloji Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HACI OSMAN ALTUĞ ŞİŞMAN

  5. TiO2/ERGO nanokompozit elektrotların CdTe, PbTe, Bi2Te3, CdTe/PbTe, CdTe/Bi2Te3 ve PbTe/Bi2Te3 kuantum parçacıklar ile dekore edilmesi, karakterizasyonu ve QDSSCs'lerde uygulamaları

    Decoration of TiO2/ERGO nanocomposite electrodes with CdTe, PbTe, Bi2Te3, CdTe/PbTe, CdTe/Bi2Te3 and PbTe/Bi2Te3 quantum dots, characterization and applications in QDSSCs

    ELİF TEMUR

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    EnerjiAtatürk Üniversitesi

    Fizik Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ÜMİT DEMİR