Kanser hastası yakınlarında belirsizliğe tahammülsüzlük, zihinselleştirme ve sağlık anksiyetesi ilişkisi ve yordayıcılığının incelenmesi
Investigation of the relationship and predictiveness of uncertainty intolerance, mentalization, and health anxiety in relatives of cancer patients
- Tez No: 910043
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ İHSAN ÇAĞATAY ULUS
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Onkoloji, Psikoloji, Education and Training, Oncology, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Bartın Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 184
Özet
Bu çalışmada zihinselleştirme ve sağlık anksiyetesinin, belirsizliğe tahammülsüzlüğe etkisinin incelenmesi amaçlanmıştır. Buna ek olarak, belirsizliğe tahammülsüzlük, zihinselleştirme ve sağlık anksiyetesi arasındaki ilişki ve bu değişkenlerin sosyodemografik değişkenler açısından farklılaşma durumları incelenmiştir. Çalışmamızın örneklemi, kanser hastası yakını olan 180 kadın 144 erkek olmak üzere toplam 324 kişiden oluşmaktadır. Belirlenen amaç doğrultusunda katılımcılara, Belirsizliğe Tahammülsüzlük Ölçeği Kısa Formu, Zihinselleştirme Ölçeği, Sağlık Anksiyetesi Ölçeği ve araştırmacının hazırladığı kişisel bilgi formu uygulanmıştır. Kişisel bilgi formunda, katılımcıların cinsiyet, çalışma durumu, eğitim durumu, kanser hastası ile yakınlık derecesi ve yakını oldukları kanser hastasının kanser türüne ilişkin bilgileri elde edilmiştir. Belirsizliğe tahammülsüzlük, zihinselleştirme ve sağlık anksiyetesi, cinsiyet ve çalışma durumuna göre bağımsız t-testi ile; eğitim durumu, kanser hastasına yakınlık derecesi ve kanser türüne göre One-Way ANOVA testi ile incelenmiştir. Yapılan analizler sonucunda, katılımcıların belirsizliğe tahammülsüzlük puanları, cinsiyet ve kanser türüne göre anlamlı düzeyde farklılaşmakta; zihinselleştirme puanları, cinsiyet ve kanser türüne göre anlamlı düzeyde farklılaşmakta ve sağlık anksiyetesi puanları, cinsiyete göre anlamlı düzeyde farklılaşmaktadır. Belirsizliğe tahammülsüzlük, zihinselleştirme ve sağlık anksiyetesi puanları arasındaki ilişki Pearson Korelasyon Analizi ile incelenmiştir. Yapılan analizler sonucunda, belirsizliğe tahammülsüzlük ile zihinselleştirme, zihinselleştirme ile sağlık anksiyetesi ve sağlık anksiyetesi ile belirsizliğe tahammülsüzlük arasında pozitif yönlü istatistiksel olarak anlamlı ilişkiler olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Çalışmanın ana amacı doğrultusunda katılımcıların zihinselleştirme ve sağlık anksiyetesi puanlarının belirsizliğe tahammülsüzlük puanları üzerindeki etkisi Hiyerarşik Regresyon Analizi ile incelenmiştir. Yapılan analizler sonucunda, zihinselleştirme ve sağlık anksiyetesinin belirsizliğe tahammülsüzlüğü anlamlı düzeyde yordadığı sonucuna ulaşılmıştır.
Özet (Çeviri)
This study aimed to examine the effects of mentalization and health anxiety on intolerance of uncertainty. In addition, the relationship between intolerance of uncertainty, mentalization, and health anxiety and the differentiation of these variables in terms of sociodemographic variables were examined. Our study sample consists of 324 individuals, 180 women and 144 men, who have relatives with cancer patients. In line with the determined purpose, the Intolerance of Uncertainty Scale Short Form, Mentalization Scale, Health Anxiety Scale, and the personal information form prepared by the researcher were applied to the participants. In the personal information form, information about the participants' gender, employment status, educational status, degree of closeness to the cancer patient, and the type of cancer of the cancer patient they were close to. Intolerance of uncertainty, mentalization, and health anxiety were determined by independent t-test according to gender and employment status. It was examined with a one-way ANOVA test based on education level, degree of closeness to the cancer patient, and cancer type. As a result of the analyses, participants' intolerance of uncertainty scores differ significantly according to gender and cancer type; mentalization scores differ significantly according to gender and cancer type, and health anxiety scores differ significantly according to gender. The relationship between intolerance of uncertainty, mentalization, and health anxiety scores was examined with Pearson Correlation Analysis. As a result of the analyses, it was concluded that there were positive, statistically significant relationships between intolerance of uncertainty and mentalization, mentalization and health anxiety, and health anxiety and intolerance of uncertainty. In line with the purpose of the study, the effect of participants' mentalization and health anxiety scores on their intolerance of uncertainty scores was examined with Hierarchical Regression Analysis. As a result of the analyses, it was concluded that mentalization and health anxiety significantly predicted intolerance of uncertainty.
Benzer Tezler
- Kanser hastası yakınlarında pozitif şemalar ile iyilik hali ilişkisinde duygu düzenleme becerilerinin aracı rolü
The mediating role of emotion regulation abilities in the relationship between positive schemas and wellbeing in caregivers of cancer patients
ZEYNEP YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Psikolojiİstanbul Aydın ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MELİSA SEVİ KOÇ
- Kanser hastası yakınlarında psikolojik sağlamlık, ölüm kaygısı ve depresyon düzeylerinin incelenmesi
The relation between psychological resilience, death anxiety level, and depression status ın relatives of cancer patients
ESMA TAŞDEMİR GÖKÇE
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
OnkolojiÜsküdar ÜniversitesiUygulamalı Psikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ REMZİYE KESKİN
- Mental health continuum of cancer patient's caregivers: Resilience, transformative power of suffering, and hope
Kanser hastalarının yakınlarının ruh sağlığı sürekliliği: Psikolojik sağlamlık, acının dönüştürücü gücü ve umut
ELİF YAĞMUR BURSALIOĞLU
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
PsikolojiBahçeşehir ÜniversitesiPsikolojik Danışma ve Rehberlik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BERNA GÜLOĞLU
- Hasta yakını olmanın getirdiği güçlükler ve dini başa çıkma (Palyatif bakım servisi onkoloji hasta yakınları)
Başlık çevirisi yok
EMİNE AKBULUT ŞAHİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Felsefeİzmir Katip Çelebi ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MERVE ALTINLI MACIC
- Birinci derece yakınlarında kanser öyküsü olan bireylerin kanser kaygı düzeyleri ile kanser tarama testleri hakkında bilgi ve tutum düzeyleri arasındaki ilişkinin analizi
The analysis of the relationship between cancer anxiety levels and information and attitude levels towards cancer screening tests among individuals with a family history of cancer
KÜBRA ÇİL YILDIRIM
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2024
Aile HekimliğiSağlık Bilimleri ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HİLAL ÖZKAYA
DR. BAŞAK KORKMAZER