Teknoloji şirketlerinde çevresel sürdürülebilirlik stratejilerinin değerlendirilmesi için hibrit bir çok kriterli karar verme metodolojisi
A hybrid multi-criteria decision-making methodology for evaluating environmental sustainability strategies in technology companies
- Tez No: 910159
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ ÖZGE NALAN BİLİŞİK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Endüstri ve Endüstri Mühendisliği, Industrial and Industrial Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Enerji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Enerji Mühendisliği Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 102
Özet
Teknolojinin günümüzde hemen hemen her alanda kullanılması ve kullanımının giderek artması aynı zamanda teknolojik ürün çeşitliliğinin bir hayli fazla olması insanlara çeşitli konularda kolaylık ve rahatlık sağlamaktadır. Bu durum şirketler arasında ise yoğun bir rekabet ortamı yaratmaktadır. Bu rekabet ortamında şirketler genelde ekonomik çıkarlara daha çok önem vermektedirler. Ancak bu şirketlerin faaliyetleri sonucu çevre de etkilenmektedir. Diğer yandan doğal kaynakların gün geçtikçe azalması sonraki kuşaklar için bir tehdit oluşturmaktadır. Sürdürülebilirlik kavramının giderek popüler hale gelmeye başlaması ve doğal kaynakların mümkün olduğu kadar bozulmadan gelecek kuşaklara aktarılması fikri dikkate alındığında çevresel sürdürülebilirlik önemli bir konu haline gelmektedir. Dolayısıyla şirketler faaliyetlerini geçekleştirirken ekonomik çıkarları gözetmelerinin yanında etkili bir karar verme süreciyle çevreyi de gözeten stratejiler benimsemeleri önem arz etmektedir. Bu çalışmada teknoloji şirketlerinin ürün ağının farklılığı ve faaliyetlerinin çevresel etkileri dikkate alınarak çevresel sürdürülebilirlik boyutu incelenmiştir. Bu çalışmada amaç, teknoloji şirketlerinin çevresel sürdürülebilirlik kriterlerini belirleyerek çevresel sürdürülebilirliği gözeten stratejik amaçlarda önceliklendirme yapmaktadır. Öncelikle teknoloji şirketlerinin sürdürülebilirlik raporlarından çevresel sürdürülebilirlik kriterleri derlenmiş ve bir çok kriterli karar verme (ÇKKV) yöntemiyle bu kriterleri ağırlıklandırılmıştr. Sonrasında elde edilen edilen ağırlıklar şirketler için alternatif olarak geliştirilen en uygun çevresel sürdürülebilirlik stratejisini ağırlıklandırmada kullanılmıştır. Çalışmada kriterleri ağırlıklandırmak için ÇKKV yaklaşımlarından biri olan Ranking Comparison (RANCOM) yöntemi kullanılmıştır. Teknoloji şirketleri için TOWS (Threats, Oppurtunuties, Weaknesses, Strengths) analizi yapılarak alternatif stratejiler belirlenmiştir. Bu alternatif stratejiler çok kriterli karar verme yöntemlerinden bir diğeri olan Weighted Integrated Sum Product (WISP) yöntemi ile aralık değerli sezgisel bulanık sayılar ve RANCOM yöntemi sonucu bulunan kriter ağırlıkları kullanılarak sıralanmıştır. Uygulama sonucunda çevresel sürdürülebilirliği sağlamada enerji ve enerjiye bağlı kriterlerin daha yüksek ağırlığa sahip olduğu görülmüştür. Alternatif stratejilerin sıralanması sonucunda öncelikli stratejinin iç güçlü yönlerin kullanılarak dış fırsatlardan yararlanmak için geliştirilen strateji olduğu bulunmuştur.
Özet (Çeviri)
The fact that technology is used in almost every field today and its use is increasing, and the variety of technological products is quite large, provides people with ease and comfort in various subjects. This situation creates an intense competitive environment among companies. In this competitive environment, companies generally give more importance to economic interests. However, the environment is also affected as a result of the activities of these companies. On the other hand, the daily depletion of natural resources poses a threat to future generations. Considering the increasing popularity of the concept of sustainability and the idea of transferring natural resources to future generations without deteriorating as much as possible, environmental sustainability becomes an important issue. Therefore, it is important for companies to adopt strategies that consider the environment with an effective decision-making process in addition to considering economic interests while carrying out their activities.In this study, the environmental sustainability dimension was examined by considering the diversity of the product network of technology companies and the environmental impacts of their activities. The aim of this study is to determine the environmental sustainability criteria of technology companies and to prioritize strategic goals that consider environmental sustainability. First, environmental sustainability criteria were compiled from the sustainability reports of technology companies and these criteria were weighted with a multi-criteria decision-making (MCDM) method. The weights obtained were then used to weight the most appropriate environmental sustainability strategy developed as an alternative for the companies. In the study, the Ranking Comparison (RANCOM) method, one of the MCDM approaches, was used to weight the criteria. Alternative strategies were determined by performing TOWS (Threats, Opportunities, Weaknesses, Strengths) analysis for technology companies. These alternative strategies were ranked using the Weighted Integrated Sum Product (WISP) method, another multi-criteria decision-making method, using interval-valued intuitionistic fuzzy numbers and the RANCOM method criteria weights. As a result of the application, it was observed that energy and energy-related criteria had higher weights in ensuring environmental sustainability. As a result of the ranking of alternative strategies, it was found that the priority strategy was the strategy developed to benefit from external opportunities by using internal strengths.
Benzer Tezler
- Perakende sektöründe atık yönetimi
Waste management in the retail sector
GÖZDE KARA
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Çevre Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiEnerji Bilim ve Teknoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KADİR ALP
- A new approach to corporate social responsibility: Corporate digital responsibility, analysis of Turkish banking and e-commerce sectors
Kurumsal sosyal sorumluluğa yeni bir yaklaşım: Kurumsal dijital sorumluluk, Türk bankacılık ve e-ticaret sektörlerinin analizi
CEYDA CİHAN AYDOĞDU
Doktora
İngilizce
2024
BankacılıkGalatasaray ÜniversitesiRadyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BANU MÜJDE BASKAN KARSAK
- Mathematical model proposal and cost optimization in the creation of an emission reduction roadmap for an industrial enterprise in Turkey
Türkiye'de bulunan bir endüstriyel işletme için emisyon azalttım yol haritasının oluşturulmasında matematiksel model önerisi ve maliyet optimizasyonu
DENİZ CAN
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
Enerjiİstanbul Teknik ÜniversitesiEnerji Bilim ve Teknoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÜNER ÇOLAK
- Investigating design for social innovation through business models in rural India: A model proposal for developing countries
Kırsal Hindistan'da iş modelleri ile sosyal yenileşim için tasarım incelemesi: Kalkınmakta olan ülkeler için bir model önerisi
SERKAN BAYRAKTAROĞLU
Doktora
İngilizce
2014
Ekonomiİstanbul Teknik ÜniversitesiEndüstri Ürünleri Tasarımı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEÇİL ŞATIR
DOÇ. DR. ALİYE AHU AKGÜN
- Takım çalışması esaslı demontaj hattı için optimizasyon yaklaşımı: Beyaz eşya endüstrisinde bir uygulama
An optimization aprroach for balancing multi-manned disassembly lines: An application from white goods industry
DİCLE ASLAN
Doktora
Türkçe
2019
Endüstri ve Endüstri Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiEndüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. EMRE ÇEVİKCAN