Kentli hakları bağlamında kentsel dönüşüm: Samsun-Canik Kuzey Yıldızı kentsel dönüşüm projesi örneği
Urban citizens' rights in the context of urban regeneration: The Case of Samsun-Canik Kuzey Yıldızı urban regeneration project
- Tez No: 910776
- Danışmanlar: DOÇ. DR. SUNA ERSAVAŞ KAVANOZ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Kamu Yönetimi, Public Administration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Karadeniz Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 236
Özet
Dünyada ve Türkiye'de hızlı kentleşme süreçlerinin etkisiyle birbirinden karmaşık pek çok kentsel sorun ortaya çıkmaktadır. Bu kentsel sorunlara karşı“hak”perspektifinden yaklaşılması doğrultusunda ortaya konulan yaklaşımlardan birisi de kentli haklarıdır. Kentli hakları, kentte yaşamaktan kaynaklı olarak pek çok hakkı içinde barındırmakta ve politika üretme süreçlerine katkı sunmaktadır. Kentsel dönüşüm ise daha güvenli, sağlıklı ve kaliteli koşullarda yaşama sürecine katkı sağlaması ile kentli haklarını doğrudan etkilemektedir. Kentsel dönüşüme yönelik kentli hakları temelinde yapılan çalışmalar oldukça sınırlıdır. Bu iki önemli değişkeni birlikte ele alan bu çalışmada, kentli hakları bağlamında kentsel dönüşüm uygulamalarının incelenmesi amaçlanmaktadır. Çalışma, kentli hakları ilke ve değerlerinin kentsel dönüşüme yönelik politika üretme sürecinde daha bütüncül bir yaklaşım oluşturup oluşturamayacağı üzerine kurguludur. Araştırma alanı, Samsun İli Canik İlçesinde gerçekleşen ve Karadeniz Bölgesi'nin en büyük kentsel dönüşüm projesi olarak nitelendirilen“Kuzey Yıldızı Kentsel Dönüşüm Projesi”örneğidir. Araştırma yöntemi olarak nitel ve nicel verilerin birlikte değerlendirildiği karma yöntem kullanılmıştır. Veri toplama araçları olarak anket, yarı-yapılandırılmış görüşme, gözlem ve arşiv-doküman taraması tekniklerinden yararlanılmıştır. Elde edilen veriler, frekans ve oransal dağılımlar ile betimsel analiz kullanılarak metin içine aktarılmış ve yorumlanmıştır. Çalışmada kullanılan on altı farklı kentli hakları değişkeni üzerinde kentsel dönüşümün hem olumlu hem de olumsuz etkileri olduğu tespit edilmiştir. Özellikle“ulaşım”,“eğitim”,“konut”,“sağlık”,“fiziki yapının geliştirilmesi ve iyileştirilmesi”,“altyapı ve kamusal hizmetlerden yararlanma”,“ekonomik kalkınma ve uyumlu gelişme”,“kent güvenliği ve suçların önlenmesi”,“kent yönetimi ve planlaması”haklarında daha fazla olumlu sonuçlar elde edilirken;“spor ve boş zamanları değerlendirme”,“engellilere yönelik sosyo-ekonomik haklar”,“katılım”ve“kültür”haklarında daha fazla olumsuz sonuçlar saptanmıştır. Ek olarak,“çevre ve doğa”,“eşitlik ve ayrımcılığa uğramama”ve“bilgi edinme”haklarında ise hem olumlu hem de olumsuz sonuçlar elde edilmiştir. Araştırma bulguları ışığında, kentsel dönüşüm uygulamalarının sosyal yönünün güçlendirilmesi yoluyla daha bütüncül bir dönüşüm pratiği yaratılabileceği, bu durumunda kentli hakları açısından önemli etkileri ve katkıları olabileceği sonucuna varılmıştır.
Özet (Çeviri)
The rapid urbanization processes in the world and in Turkiye have led to the emergence of numerous complex urban problems. One of the approaches proposed to address these urban issues from the perspective of“rights”is urban citizens' rights. Urban citizens' rights encompass many rights arising from living in the city and contribute to policy-making processes. Urban regeneration, by contributing to the process of living in safer, healthier, and higher-quality conditions, directly impacts urban citizens' rights. Studies on urban regeneration based on urban citizens' rights are quite limited. In this study, which addresses these two important variables together, the aim is to examine Urban regeneration practices in the context of urban citizens' rights. The study is structured around whether the principles and values of urban citizens' rights can create a more holistic approach in the policy-making process for urban regeneration. The research area is the“North Star Urban Regeneration Project,”which is considered the largest urban regeneration project in the Black Sea Region, located in the Canik District of Samsun Province. The research method used is a mixed-method approach, combining both qualitative and quantitative data. Data collection tools include surveys, semi-structured interviews, observation, and archive-document review techniques. The collected data have been transferred into the text and interpreted using frequency and proportional distribution, along with descriptive analysis. The study found that urban regeneration has both positive and negative effects on sixteen different urban citizens' rights variables. In particular, more positive results were obtained about“transportation”,“education”,“housing”,“health”,“development and improvement of physical structure”,“utilization of infrastructure and public services”,“economic development and harmonious development”,“urban security and crime prevention”,“urban management and planning”, while more negative results were obtained about“sports and leisure time evaluation”,“socio-economic rights for the disabled”,“participation”and“culture”. In addition, both positive and negative results were obtained in terms of“environment and nature”,“equality and non-discrimination”and“obtaining information”. In light of the research findings, it was concluded that a more holistic regeneration practice could be created by strengthening the social aspect of urban regeneration, which could have significant effects and contributions for urban citizens' rights.
Benzer Tezler
- Avrupa Kentsel Şartı bağlamında yaşam kalite arayışları: Tozkoparan örneği
The search for quality of life in the context of European Urban Charter: Tozkoparan example
ALİ AKTAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Şehircilik ve Bölge PlanlamaBahçeşehir ÜniversitesiKentsel Sistemler ve Ulaştırma Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ADEM ESEN
- Gender equality and post crisis transformation: Case of Damascus city
Toplumsal cinsiyet eşitliği ve kriz sonrası dönüşüm: Şam şehri örneği
HIBA MACHFEJ
Yüksek Lisans
İngilizce
2019
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiKentsel Tasarım Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. TURGAY KEREM KORAMAZ
- Assessment of urbanization history of Addis Ababa city, Ethiopia
Addıs Ababa cıty, Ethıopıa'nın kentleşme tarihinin değerlendirilmesi
ABDURAHMAN HUSSEN YIMER
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
Şehircilik ve Bölge PlanlamaMersin ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ALİ CENAP YOLOĞLU
- Kentsel dönüşüm ve kent hakkı: Fener-Balat rehabilitasyon programı ve santral istanbul projesi örnekleri
Urban regeneration and right to the city: Fener-Balat rehabilitation program and santral istanbul project cases
SENEM ZEYBEKOĞLU SADRI