Poecilimon cinsi (Orthoptera, Tettigoniidae) tür grupları:Monofilileri, filogenileri ve tür kompozisyonlarının belirlenmesi
The species groups of the genus Ppoecilimon (Orthoptera,Tettigoniidae): Their monophyly, phylogeny and determination of the species compositions
- Tez No: 911065
- Danışmanlar: PROF. DR. BATTAL ÇIPLAK
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Zooloji, Zoology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Akdeniz Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Biyoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 176
Özet
Anadolu'nun Orthoptera (Düz kanatlılar, Çekirgeler) faunasının yaklaşık 1/8'ini barındıran Poecilimon cinsi, bu takım içinde Palearktik bölgenin ikinci en kalabalık cinsi olarak dikkat çekmektedir. Günümüze kadar cins içerisinde tanımlanmış olan tekil tür gruplarını konu edinen birçok geleneksel taksonomik çalışma yapılmış olmasına rağmen cinsin tümünü hedefleyen çalışmalar az sayıda tür ve örnekle sınırlı kalmıştır. Bu nedenle Poecilimon cinsinin filogenisi, çeşitlenme örüntüsü ve filocoğrafyası nitelikli yaklaşımlar ve hacimli veri setleri ile ele alınmayı beklemektedir. Bu tez çalışmasında, çoğunluğu Anadolu endemiği olan Poecilimon taksonlarına yönelik yüksek hacimli moleküler verilerle, Sanger sekanslama ile elde edilen mitokondriyal ve nükleer gen segmentlerinin yanı sıra yeni nesil sekanslama ile elde edilen total mitokondri ve ribozomal sistron gen bölgelerine ilişkin veri matrisleri oluşturularak, tür gruplarının filogeni ve filocoğrafyalarını tanımlamak amaçlanmıştır. Yapılan analizler sonucunda cinsin, alt cinslerin ve tür gruplarının filogenetik ilişkileri, tür ve alt tür kompozisyonları ile çeşitlenme zamanları ve her birinin köken yerleri tespit edilmiştir. Elde edilen bulgular Polysarcus Fieber, 1853 ve Phonochorion Uvarov, 1916 cinslerinin Poecilimon içinde gruplandığını ve Poecilimon s.str. alt cinsinin monofiletik olduğunu göstermiştir. Bu nedenle belirtilen iki cins Poecilimon'a sinonim yapılmıştır. Çalışma kapsamında Hamatopoecilimon alt cinsinin monofilisi desteklenmiştir. Literatürde tanımlanmış 22 tür grubu, 17 tür grubu olarak yeniden düzenlenmiş ve her bir tür grubunun içerdiği tür/alt tür kompozisyonları güncellenmiştir. Yaklaşık 12 milyon yıl önce Egeid kara parçasında var olan atasal bir stoktan çeşitlenen Poecilimon cinsinin çeşitlenme sürecinde,“Tortoniyen-Messiniyen”,“Geç Messiniyen-Erken Pliyosen”ve“Pleyistosen”dönemlerine denk gelen üç ana evre saptanmıştır. Cinsin bazal çeşitlenmenin esas olarak ekolojik türleşme yoluyla, ikinci evre çeşitlenmenin hem vikaryant ve ekolojik türleşme yoluyla, üçüncü evre çeşitlenmenin ise Pleistosen iklim döngülerinin yönlendirmesi ile gerçekleştiği sonucuna varılmıştır. Cinsin çeşitlenme örüntüsü, Anadolu'ya özgü filocoğrafyası bilinen diğer soy hatları ile uyumlu olarak Orta-Geç Miyosen dönemindeki çeşitlenme örüntüleri ile uyumludur. Tarihsel çeşitlenme ve güncel habitat/yayılış karakteristikleri olan yaygın endemizm oranı, dağcıl habitat tercihleri ve yılın erken dönemine denk fenolojik özellikler Anadolu dağ zonlarının korunmasının gerekliliğine işaret etmektedir.
Özet (Çeviri)
The genus Poecilimon, which constitutes approximately one-eighth of Anatolia's Orthoptera (grasshoppers and crickets) fauna, is recognized as the second most diverse genus within this order in the Palearctic region. While numerous traditional taxonomic studies have focused on individual species groups within the genus, comprehensive analyses encompassing the entire genus have been limited to a small number of species and samples. As a result, the phylogeny, diversification patterns, and phylogeography of Poecilimon await investigation through rigorous methodologies and extensive datasets. This dissertation aims to characterize the phylogeny and phylogeography of Poecilimon species groups, most of which are endemic to Anatolia, using large-scale molecular data. These data include mitochondrial and nuclear gene segments obtained through Sanger sequencing, as well as complete mitochondrial genomes and ribosomal cistron regions generated via next-generation sequencing. Analyses conducted in this study have resolved the phylogenetic relationships of the genus, its subgenera, and species groups, in addition to determining species and subspecies compositions, diversification times, and centers of origin. The findings reveal that the genera Polysarcus Fieber, 1853, and Phonochorion Uvarov, 1916, are nested within Poecilimon and that the subgenus Poecilimon s.str. is monophyletic. Consequently, these two genera have been synonymized with Poecilimon. Furthermore, the monophyly of the subgenus Hamatopoecilimon has been supported. Based on the data obtained, the 22 species groups previously described in the literature have been revised into 17 groups, with updates to the species and subspecies compositions of each group. The diversification of Poecilimon, which originated from an ancestral stock approximately 12 million years ago on the Aegeid landmass, has occurred in three major phases. These correspond to the Tortonian-Messinian, Late Messinian-Early Pliocene, and Pleistocene periods. The basal diversification of the genus is attributed primarily to ecological speciation during the first phase. The second phase involved both vicariant and ecological speciation, followed by a wider geographic expansion. The third phase, driven by Pleistocene climatic cycles, resulted in the formation of contemporary species. The diversification patterns of Poecilimon align with those of other Anatolian-endemic lineages, corresponding to Middle-to-Late Miocene diversification events. The historical diversification, combined with current habitat and distribution characteristics—such as widespread endemism, preference for montane habitats, and phenological traits adapted to early seasonal activity—highlight the necessity of conserving Anatolia's mountainous regions.
Benzer Tezler
- Türkiye'ye endemik Poecilimon Fischer, 1853 (Orthoptera, Phaneropteriae) türlerinin IUCN Kırmızı liste kategorilerinin belirlenmesi
The determination of IUCN Red list categories of Poecilimon Fischer, 1853 (Orthoptera, Phaneropterinae) species endemic to Turkey
OĞUZHAN GÜNGÖR
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
BiyolojiTekirdağ Namık Kemal ÜniversitesiBiyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. DENİZ ŞİRİN
PROF. DR. HASAN SEVGİLİ
- Poecilimon luschani tür grubu (orthoptera, tettigoniidae): Taksonomisi, filogenisi ve filocoğrafyası
Species group of Poecilimon luschani (orthoptera, tettigoniidae): Taxonomy, phylogeny and phylogeography
ZEHRA BOZTEPE
- İzmir ilinde bulunan Tettigonidae ( Orthoptera ) familyası türleri üzerinde sistematik araştırmalar
Başlık çevirisi yok
EMRULLAH TAZEGÜL
- Poecilimon birandi (Orthoptera, Phaneropterinae) alçak ve yüksek rakım populasyonları: Ekolojik ve temporal farklılaşmanın fenotipik ve genetik verilerle incelenmesi
Lowland and highland populations of Poecilimon birandi (Orthoptera, Phanoropterinae): Investigating of ecological and temporal differentiations using genetic and phenotypic data
SARP KAYA
- Ecological and systematical studies on the fauna of orthoptera of Samanli mountains, North West of Turkey
Samanlı dağlarının (Kuzey Batı Türkiye) orthoptera faunası üzerine ekolojik ve sistematik çalışmalar
AHMET ERDEN
Yüksek Lisans
İngilizce
2010
BiyolojiAbant İzzet Baysal ÜniversitesiBiyoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUSTAFA ÜNAL