Afet yardımları ve koordinasyonunda sosyal ağların etkisinin makine öğrenmesi ile incelenmesi ve yorumlanması: Kahramanmaraş ve Hatay örneği
An investigation and interpretation of the impact of social networks on disaster relief and coordination using machine learnıng: A Case study of Kahramanmaraş and Hatay
- Tez No: 911293
- Danışmanlar: DOÇ. DR. FARID HUSEYNOV
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: İşletme, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gebze Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İşletme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 60
Özet
Bu tez çalışması, afet durumlarında sosyal medyanın insanların yardım etme niyetleri üzerindeki etkilerini incelemeyi amaçlamaktadır. Afetler, doğal veya insan kaynaklı kriz durumlarına yol açan, acil müdahale gerektiren olaylardır. Tarih boyunca, deprem, sel, salgın hastalık gibi afetler toplumlar üzerinde önemli kayıplara yol açmış ve bu olayların etkilerini azaltmak adına önlemler alınmıştır. Günümüzde ise sosyal medya, afet sırasında ve sonrasında yardım çağrıları ve koordinasyon amacıyla sıkça kullanılmaktadır. Bu bağlamda, sosyal medya platformlarında yapılan paylaşımların yardım etme niyetleri üzerindeki etkisi Planlı Davranış Teorisi çerçevesinde incelenmiştir. Araştırma modelinde güven, tutum, subjektif norm, algılanan davranışsal kontrol ve gözlenebilirlik bağımsız değişkenleri yardımıyla bireylerin yardım niyetleri ölçülmeye çalışılmıştır. Bu çalışma kapsamında, 256 katılımcıdan demografik bilgileri ve sosyal medya kullanımlarını içeren anketler yoluyla veri toplanmıştır. Katılımcılar, Hatay ve Kahramanmaraş depremleri bağlamında uyarlanan ve Planlı Davranış Teorisi'ne dayanan soruları yanıtlamışlardır. Toplanan veriler Python programlama dili ve Scikit-Learn kütüphanesi ile dört farklı regresyon modeli olan lineer regresyon, lojistik regresyon, Ridge regresyon ve lasso regresyon modelleri kullanılarak analiz edilmiştir. Analiz sonuçları, güven, tutum, subjektif norm ve gözlenebilirlik değişkenlerinin yardım etme niyetini anlamlı şekilde etkilediğini göstermiş, algılanan davranışsal kontrol değişkenin ise kısıtlı olarak etkilediğini göstermiştir. Ayrıca demografik analizler sonucunda demografik özelliklerin niyet bağımlı değişkenini ne şekilde etkilediğini ortaya koymuştur ve demografik özelliklerden olan yaş, cinsiyet, eğitim seviyesi ve gelir seviyesinin niyet bağımlı değişkenini anlamlı bir şekilde etkilediğini ortaya koymuştur. Bu bulgular, afetlerde sosyal medya üzerinden gerçekleşen iletişimin yardım niyeti üzerindeki önemini vurgulamakta ve gelecekte kamu kurumları ve özel sektör için afet iletişiminde daha etkili stratejiler geliştirilmesine ışık tutmaktadır. Bu çalışma, literatüre katkı sağlamakta ve afet iletişimi alanında yeni çalışmaların yapılması için temel bir referans oluşturmaktadır.
Özet (Çeviri)
This thesis aims to examine the impact of social media on people's intentions to help during disasters. Disasters are events that lead to crises of natural or human origin and require urgent response. Throughout history, disasters such as earthquakes, floods, and epidemics have caused significant losses to societies, prompting measures to mitigate their effects. Today, social media is frequently used during and after disasters for making appeals for help and coordinating aid efforts. In this context, the effect of posts shared on social media platforms on helping intentions was analyzed within the framework of the Theory of Planned Behavior. The research model aimed to measure individuals' helping intentions through independent variables such as trust, attitude, subjective norm, perceived behavioral control, and observability. Data were collected from 256 participants via surveys that included demographic information and details about their social media usage. Participants responded to questions adapted to the context of the Hatay and Kahramanmaraş earthquakes, based on the Theory of Planned Behavior. The collected data were analyzed using the Python programming language and the Scikit-Learn library, applying four different regression models. The analysis results demonstrated that trust, attitude, subjective norm, and observability significantly influence helping intentions, while perceived behavioral control had a limited effect. These findings highlight the importance of communication through social media in fostering helping intentions during disasters and shed light on the development of more effective strategies for disaster communication by public institutions and the private sector in the future. This study contributes to the literature and serves as a foundational reference for future research in the field of disaster communication.
Benzer Tezler
- Türkiye'de doğal afet sonrası sosyal politikalar: Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı örneği
Social policies after natural disaster in Turkey: The case of the Ministry of Family and Social Service
AYŞENUR İLHAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Sosyal Hizmetİstanbul ÜniversitesiÇalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FARUK TAŞCI
- Doğal afetlerde Türk Silahlı Kuvvetleri'nin (TSK) etkin kullanımı: Kocaeli ve Van depremi örneği
Effective usage of Turkish Armed Forces (TSK) in natural disasters: Examples of Kocaeli and Van earthquakes
MUTLU TOKMAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
Kamu YönetimiAdnan Menderes ÜniversitesiKamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. F. NEVAL GENÇ
- 2017 Ayvacık depreminde afetzedelerin yardım alma ile ilgili durumları
Disaster relief situations in 2017 Ayvacik earthquake
MERT ABDULLAH KARAOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
SosyolojiÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiAfet Eğitimi ve Yönetimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ELMAZİYE TEMİZ
- Afetlerde insani yardım yönetişimi üzerine bir model önerisi
A model proposal on humanitarian aid governance in disasters
YUSUF GÜNER
Doktora
Türkçe
2022
Kamu YönetimiDokuz Eylül ÜniversitesiAfet Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÖZLEM ÇAKIR
- Afetler sonrası yapılan sosyal yardımlar ve hizmetler
The social asistance and service after disasters
ÖMER YAVUZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileriÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiÇalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. VEDAT LAÇİNER