Türkiye'de bölgesel eğitim ve sağlık yatırımlarının gelir dağılımı ve yoksulluk üzerine etkisi: Düzey-2 bölgeleri üzerine bir analiz
The Effect of regional education and health investments on income distribution and poverty in Turkey: An Analysis on level-2 regions
- Tez No: 912590
- Danışmanlar: PROF. DR. MURAT CAN GENÇ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ekonomi, Economics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Karadeniz Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İktisat Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İkt. Gelişme ve Uluslararası İkt. Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 78
Özet
İktisat biliminin ilgilendiği konuların başında gelir dağılımı ile yoksulluk gelmektedir. Hem gelir dağılımındaki eşitsizlik hem de yoksulluk oranları ülkelerin gelişmişlik seviyesine ve sosyal refah seviyesine doğrudan etki eder. Gelir dağılımında eşitliği sağlamak ve yoksulluk oranlarını düşürmek ülkeler için önem arz etmektedir. Ekonomide bir aktör olan kamu sektörü ise bu süreçte aktif olarak kullanılmaktadır. Kamu sektörü eğitim, sağlık, ulaştırma, haberleşme, turizm, tarım, madencilik, enerji, imalat ve konut alanlarında yatırımlar yaparak ekonomik büyüme ve kalkınmayı sağlar. Öte yandan gelir dağılımında ve yoksulluk oranlarında etkili olur. Bu çalışma, kamu sektörünün toplam yatırımlarının, eğitim ve sağlık alanındaki yatırımların gelir dağılımı ve yoksulluk üzerine etkilerini 2014-2022 dönemine ait verileri kullanarak Türkiye düzey-2 bölgeleri için incelemek amacıyla yapılmıştır. Yapılan literatür incelemesinde toplam kamu yatırımları, eğitim ve sağlık kamu yatırımlarının gelir dağılımı ve yoksulluk oranları üzerindeki etkisini konu alan bir çalışma olmaması nedeniyle bu boşluğu doldurmak amacıyla çalışmamızın konusu seçilmiştir. Araştırmada kullanılan veriler T.C. Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası ile Türkiye İstatistik Kurumundan elde edilmiştir. Panel veri analizi yapılan çalışmada Stata programı kullanılmıştır. Kurulan modelde bağımsız değişkenler olarak toplam kamu yatırımları, eğitim ve sağlık yatırımları kullanılmıştır. Bağımlı değişkenler olarak ise bireysel gelire göre gini katsayısı, hane halkı gelirine göre gini katsayısı, yoksul sayısı ve yoksulluk oranı modele dahil edilmiştir. Tüm değişkenler bölgesel tüketici fiyat endeksi ile reelleştirilmiştir. Panel veri analizinden elde edilen sonuçlara göre toplam kamu yatırımları ile gelir dağılımı ve yoksulluk arasında anlamlı bir ilişki tespit edilememiştir. Eğitim ve sağlık alanındaki yatırımlar bölgeler düzeyinde gini katsayısını iyileştirerek gelir dağılımını olumlu etkilerken öte yandan yoksulluk oranlarının da düşmesini sağlamaktadır. Bölgesel olarak eğitim ve sağlık yatırımları ekonomide gelir dağılımında eşitliğin sağlanması ile yoksulluk oranlarının düşürülmesi sorunlarının çözülmesinde etkin bir araç olarak kullanılmalıdır.
Özet (Çeviri)
Income distribution and poverty are among the main topics that economics is interested in. Both inequality in income distribution and poverty rates directly affect the development level and social welfare level of countries. Ensuring equality in income distribution and reducing poverty rates are important for countries. The public sector, which is an actor in the economy, is actively used in this process. The public sector ensures economic growth and development by making investments in education, health, transportation, communication, tourism, agriculture, mining, energy, manufacturing and housing. On the other hand, it is effective in income distribution and poverty rates. This study was conducted to examine the effects of total investments of the public sector, investments in education and health on income distribution and poverty for the level-2 regions of Turkey using data from the period 2014-2022. Since there is no study on the effects of total public investments, education and health public investments on income distribution and poverty rates in the literature review, the subject of our study was selected to fill this gap. The data used in the research were obtained from the Presidency of the Republic of Turkey Strategy and Budget Presidency, the Central Bank of the Republic of Turkey and the Turkish Statistical Institute. The Stata program was used in the study where panel data analysis was performed. Total public investments, education and health investments were used as independent variables in the established model. The dependent variables were the gini coefficient according to individual income, the gini coefficient according to household income, the number of poor and the poverty rate. All variables were realized with the regional consumer price index. According to the results obtained from the panel data analysis, no significant relationship was found between total public investments and income distribution and poverty. Investments in education and health improve the gini coefficient at the regional level and positively affect income distribution, while also reducing poverty rates. Regional investments in education and health should be used as an effective tool in solving the problems of ensuring equality in income distribution in the economy and reducing poverty rates.
Benzer Tezler
- Kalkınma ajanslarının performans ölçümünün dengelenmiş skor kart yöntemi ile ölçümlenmesi Fırat Kalkınma Ajansı örneği
Measuring the performance of development agencies with the balanced scorecard method Firat Development Agency example
ELİF İREHAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİYE AHU GÜLÜMSER
- Türkiye' nin gelişme/kalkınma çabalarının sosyolojik analizi: GAP projesi
A Sociological analysis of development attempts in Turkey: The GAP project
ŞEVKET ÖKTEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2004
SosyolojiHacettepe ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AYLİN GÖRGÜN BARAN
