Canlı organ vericilerinde bağışa karar vermede etkili olan faktörler, pişmanlık durumları ve yaşam kalitesi: tanımlayıcı ve ilişki arayıcı araştırma
Factors effective in deciding to donate, regrets and quality of life in living organ donors: descriptive and relational research
- Tez No: 913831
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ HATİCE ÖNER CENGİZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Hemşirelik, Nursing
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Hemşirelik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 108
Özet
Canlı Organ Vericilerinde Bağışa Karar Vermede Etkili Olan Faktörler, Pişmanlık Durumları ve Yaşam Kalitesi: Tanımlayıcı ve İlişki Arayıcı Araştırma Canlı organ vericileri, bağışa karar verme sürecinde birçok faktörden etkilenmekte ve nakil sonrasında bağış kararından pişmanlık yaşayabilmektedir. Bunun yanı sıra nakil ameliyatı ve ameliyat sonrası dönem sağlıklı olan verici bireyler için risk oluşturmakta ve yaşam kalitelerini etkileyebilmektedir. Sağlıklı birey olarak bağışa karar veren canlı vericilerin nakil sürecinde artık cerrahi hastası oldukları göz önüne alındığında, bağışa karar verme sürecinde etkili olan faktörlerin, karardan pişmanlık yaşama durumlarının ve cerrahi sonrası yaşam kalitelerinin değerlendirilmesi, vericinin normal yaşamına dönmesine katkıda bulunacak girişimlerin planlanmasında oldukça önemlidir. Literatürde nakil sürecinde daha çok alıcıya yönelik yapılan çalışmalar dikkat çekmektedir. Canlı vericilerin bağışa karar vermede etkili olan faktörler, pişmanlık düzeyleri ve yaşam kalitesinin incelendiği sınırlı sayıda çalışma bulunmaktadır. Bu araştırmanın amacı, canlı vericilerin bağışa karar vermelerinde etkili olan faktörlerin, nakil sonrasında karardan pişmanlık durumlarının ve sağlıkla ilgili yaşam kalitesinin değerlendirilmesidir. Bu araştırma Haziran- Ekim 2023 tarihleri arasında bir üniversite hastanesinde yapılan böbrek ve karaciğer nakillerinin 128 canlı vericisiyle gerçekleştirildi. Veriler yüzyüze görüşme yöntemiyle Anket Formu, Karardan Pişmanlık Ölçeği (KPÖ) ve Dünya Sağlık Örgütü Yaşam Kalitesi Ölçeği Kısa Formu (WHOQOL BREF) kullanılarak toplandı. Verilerin değerlendirilmesinde sayı, yüzde, ortalama, standart sapma, bağımsız örneklem t testi, Tek Yönlü Varyans Analizi, Man Whitney-U testi, Kruskal Wallis Test, Pearson Korelasyon ve Çoklu Regresyon Analizi kullanıldı. Bu çalışmada, katılımcıların yaş ortalamasının 49,48±11,43 olduğu, %75'inin bağışa kendilerinin karar verdiği, %21,1'inin bağışa karar vermelerinde en önemli faktörün sağlık durumlarının nakile uygun olması olduğu, KPÖ puan ortalamalarının 22,5±16,25, WHOQOL-BREF Genel Yaşam Kalitesi algısı puan ortalamalarının ise 63,59±14,2 olduğu belirlendi. Çalışmada bekar olan, diğer kişilerin etkisiyle karar veren ve alıcısının sağlık durumunun kötü olduğu/öldüğü katılımcıların karardan pişmanlık düzeylerinin anlamlı düzeyde yüksek olduğu belirlendi (p
Özet (Çeviri)
Factors Effective in Deciding to Donate, Regrets and Quality of Life in Living Organ Donors: Descriptive and Relational Research Living organ donors are affected by many factors during the decision-making process and may regret their decision to donate after transplantation. In addition, transplant surgery and the postoperative period pose risks for healthy donors and may affect their quality of life. Considering that living donors who decide to donate as healthy individuals are now surgical patients during the transplantation process, evaluating the factors that are effective in the donation decision-making process, their regret of the decision and their quality of life after surgery is a very important factor in planning interventions that will contribute to the donor's return to normal life. In the literature, the transplantation process is mostly directed towards the recipient. The aim of this study was to evaluate the factors influencing the decision-making of living donors, their post-transplant decision regret and health-related quality of life. This study was conducted with 128 living donors of kidney and liver transplants performed in a university hospital between June and October 2023. Data were collected through face-to-face interviews using the Questionnaire Form, Decision Regret Scale (DRS) and World Health Organization Quality of Life Scale Short Form (WHOQOL BREF). Number, percentage, mean, standard deviation, Independent sample t test, One-way Analysis of Variance, Man Whitney-U test, Kruskal Wallis Test, Pearson. In this study, it was determined that the mean age of the participants was 49.48±11.43, 75 % of them decided to donate on their own, the most important factor for 21.1% of them to decide to donate was that their health status was suitable for transplantation, and the mean score of the KPÖ was 22.5±16.25 and the mean score of the WHOQOL-BREF General Quality of Life Perception was 63.59±14.2. In the study, it was determined that the participants who were single, who made decisions under the influence of other people and whose recipient had poor health status/died had significantly higher levels of regret (p
Benzer Tezler
- Canlı donör değerlendirme aracının geçerlilik çalışması, karaciğer ve böbrek donörlerinin psikososyal izlemi
Başlık çevirisi yok
SALİH MERT BALKAYA
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2022
PsikiyatriEge ÜniversitesiRuh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HAYRİYE ELBİ
DOÇ. DR. ÖZLEM KUMAN TUNÇEL
- Canlı böbrek donörlerine ilişkin psikososyal değerlendirme
Psychological evaluation of living kidney donors
LEVENT YÜCETİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Genel Cerrahiİstanbul Bilim ÜniversitesiGenel Cerrahi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. CEMAL ATA BOZOKLAR
- Canlı böbrek vericilerinin ameliyat öncesi ve sonrası deneyimlerinin incelenmesi
Examination of living donors' in pre and postoperative experiences
GÜLER YÜKEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
HemşirelikEge ÜniversitesiCerrahi Hastalıkları Hemşireliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. TÜRKAN ÖZBAYIR
- Canlı vericili karaciğer naklinde organ vericilerinin kadeverik organ bağışına dair tutumları
Living donors' attitude changes towards cadaveric organ donation
FERHAN DOĞAN
- Afyon Kocatepe Üniversitesi öğrencilerinin organ bağışı konusundaki bilgi tutum ve davranışları
Knowledge, attitüde and behaviour of students Afyon Kocatepe Universty about organ donation
PINAR DOĞAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2009
HemşirelikAfyon Kocatepe Üniversitesiİç Hastalıkları Hemşireliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. DİLEK TOPRAK