Kültürel zeka ve destinasyon aşinalığının destinasyon imajı ve destinasyonu ziyaret etme niyeti üzerindeki etkisinde etno-kültürel empatinin aracılık rolü: İskandinav ülkeleri örneği
The mediating role of ethno-cultural empathy in the effect of cultural intelligence and destination familiarity on destination image and intention to visit: Example of the Scandinavian countries
- Tez No: 914205
- Danışmanlar: PROF. DR. BEYKAN ÇİZEL
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Turizm, Tourism
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Akdeniz Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Turizm İşletmeciliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 129
Özet
Bireylerin seyahat motivasyonları çok çeşitli olup ve genellikle tatil türlerinin seçimini ve tatmin edici deneyimlerin arayışını belirleyen eş zamanlı nedenlerin bir karışımını içermektedir. Belirli bir destinasyonu ziyaret etme kararı, kişisel deneyimler ve bilişsel süreçlerle şekillenebilen algılanan imajıyla güçlü bir şekilde bağlantılıdır. Aynı kültürel geçmişten gelen bireyler arasında bile, farklı deneyimler ve öğrenme süreçleri, bakış açılarını etkileyebilir ve bu da kültürlerarası bağlamlarda adaptasyonlarını etkilemektedir. Empati ise turistler ve yerel halk arasında karşılıklı anlayışın geliştirilmesinde ve toplum yanlısı davranışların teşvik edilmesinde, potansiyel olarak çatışmaların azaltılmasında ve seyahat deneyiminin zenginleştirilmesinde önemli bir rol oynamaktadır. Bu bilgiler ışığında, bu çalışma yerel halk ve kültüre yönelik empatinin Türkiye'yi ziyaret eden İskandinav turistlerin davranışsal niyetleri ve destinasyon algıları üzerindeki etkisini araştırmaktadır. Çalışmanın temel amacı turizm araştırmaları için özel olarak tasarlanmış bir etno-kültürel empati ölçeğinin geliştirilmesinin ilk aşamasını gerçekleştirmektir. İskandinav ülkeleri -İsveç, Norveç, Danimarka ve Finlandiya- Türkiye'nin turizm sektörüne önemli katkıları bulunana ülkeler olup, bu ülkeler Türkiye ile arasındaki önemli kültürel mesafe nedeniyle odak noktası olarak seçilmiştir. Araştırmada keşfedici sıralı karma yöntem kullanılmıştır. Araştırmanın ilk aşamasında etno-kültürel empati ölçeğinin nihai hali oluşturulmuş ve 17 madde ve üç boyutlu yapı elde edilmiştir. Böylece araştırmanın temel amacı gerçekleştirilmiştir. Ardından üst düzey modelleme tekniği kullanılarak, geliştirilen bu ölçeğin nomolojik geçerliliğinin sağlandığı belirtilmiştir. Elde edilen sonuçlar ışığında bireylerin destinasyon imaj algılarında kültürel zeka, destinasyon aşinalığı ve etnokültürel empatinin anlamlı bir etkiye sahip olduğu bulgusuna ulaşılmıştır. Aynı zamanda etno-kültürel empatinin kültürel zekanın destinasyon imajı ve ziyaret etme niyeti üzerindeki etkisinde aracı role sahip olduğu belirlenmiştir. Araştırmanın bir diğer önemli bulgusu olarak ise sosyal kimliğin, destinasyon aşinalığının destinasyon imajı ve ziyaret etme niyeti ilişkisinde düzenleyici rolünün bulunduğunun tespit edilmesidir. Çalışmada turizme odaklı bir etno-kültürel empati ölçeğinin geliştirilmesi ve bir model ile sınanması araştırmanın özgünlüğünün bir göstergesi olarak kabul edilmiştir. Empati, turistler ve yerel halk arasında karşılıklı anlayışın geliştirilmesinde ve toplum yanlısı davranışların teşvik edilmesinde, potansiyel olarak çatışmaların azaltılmasında ve seyahat deneyiminin zenginleştirilmesinde önemli bir rol oynamaktadır (Batson ve Ahmad, 2009). Bu bilgiler ışığında, bu çalışma yerel halk ve kültüre yönelik empatinin Türkiye'yi ziyaret eden İskandinav turistlerin davranışsal niyetleri ve destinasyon algıları üzerindeki etkisini araştırmaktadır. Çalışmanın temel amacı turizm araştırmaları için özel olarak tasarlanmış bir etno-kültürel empati ölçeğinin geliştirilmesinin ilk aşamasına işaret etmektedir. İskandinav ülkeleri -İsveç, Norveç, Danimarka ve Finlandiya- Türkiye'nin turizm sektörüne önemli katkıları bulunana ülkeler olup, bu ülkeler ile Türkiye arasındaki önemli kültürel mesafe nedeniyle odak noktası olarak seçilmiştir. Bu durum, yeni bir empati ölçeğini test etmek için uygun bir çerçeve sağlamaktadır. Araştırmanın amaçları arasında turist empatisinin boyutlarını tanımlamak, kültürel zekâ ve destinasyon aşinalığının empati üzerindeki etkilerini incelemek ve empatinin turistlerin Türkiye'ye ilişkin algılarını ve turizm faaliyetlerine katılma isteklerini nasıl etkilediğini değerlendirmek yer almaktadır.
Özet (Çeviri)
Individuals' travel motivations are diverse and often involve a mix of concurrent reasons that determine the choice of holiday types and the search for satisfying experiences. The decision to visit a particular destination is strongly linked to its perceived image, which can be shaped by personal experiences and cognitive processes. Even among individuals from the same cultural background, different experiences and learning processes can influence their perspectives, which in turn affects their adaptation in intercultural contexts. Empathy, on the other hand, plays an important role in promoting mutual understanding between tourists and locals and encouraging pro-social behaviour, potentially reducing conflict and enriching the travel experience. This study investigates impact of empathy towards local people and culture on the behavioural intentions and destination perceptions of Scandinavian tourists visiting Turkey. The main aim of the study is to realise the first stage of the development of an ethnocultural empathy scale specifically designed for tourism research. The Scandinavian countries - Sweden, Norway, Denmark and Finland - are important contributors to Turkey's tourism sector and were chosen as the focal point due to their significant cultural distance from Turkey. Exploratory sequential mixed method desing was used in the study. In the first stage of the research, the final version of the ethno-cultural empathy scale was created and 17 items and three-dimensional structure were obtained. Thus, the main purpose of research was achieved. Then, it was stated that the nomological validity of this scale was ensured by using the highlevel modelling technique. Results show that cultural intelligence, destination familiarity and ethnocultural empathy have a significant effect on individuals' destination image perceptions. At the same time, it was determined that ethno-cultural empathy has a mediating role in the effect of cultural intelligence on destination image and intention to visit. Another important finding of the study is that social identity and destination familiarity have a moderating role in the relationship between destination image and intention to visit. In the study, the development of an ethno-cultural empathy scale focused on tourism and testing it with a model was accepted as an indicator of the originality of the research.
Benzer Tezler
- COVID-19 süreci öncesi ve sonrası Türkiye'ye körfez ülkeleri kaynaklı gelen turizm gelirlerinin farklılaşması; siyasete etkisi ve öngörüler
Differentiation of tourism revenue from gulf states before and after the COVID-19 pandemic, its effects on politics and perspectives
MEHMET AKİF GÜDEK
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
EkonomiBahçeşehir ÜniversitesiKüresel Siyaset ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İSMAİL BURAK KÜNTAY
- Dynamic data-driven optimization approach for flight selection problem
Uçuş seçimi problemi için dinamik veri odaklı optimizasyon yaklaşımı
ERDEM AKIN
Yüksek Lisans
İngilizce
2025
Endüstri ve Endüstri Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiVeri Mühendisliği ve İş Analitiği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BAŞAR ÖZTAYŞİ
- Kültürel zeka ve davranışsal niyet arasındaki ilişkide algılanan değer ve turist deneyiminin aracı rolü
The mediating role of the perceived value and tourist experience in the relationship between cultural intelligence and behavioral intention
AHMET ASLAN
Doktora
Türkçe
2022
Turizmİstanbul ÜniversitesiTurizm İşletmeciliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ORHAN AKOVA
- Tatil köylerinin okunabilirliğinin değerlendirilmesi üzerine bir yaklaşım
An approach to the evaluation of the legibility of holiday villages
NESİP ÖMER EREM
Doktora
Türkçe
2003
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiBina Bilgisi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. UĞUR ERKMAN
- Kültürel zekâ ve duygusal zekânın liderlik tipleri üzerindeki etkileri
The effects of cultural intelligence and emotional intelligence on leadership types
SİBEL DÜNDAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
İşletmeİstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÖZGÜR KÖKALAN