Kardiyak amiloidozis tanısı ile kliniğimizde incelenen hastaların klinik özellikleri, yaşam süreleri ve prognoza etki eden faktörlerin değerlendirilmesi
Evaluation of the clinical characteristics, life expectancy and prognostic factors of patients with cardiac amyloidosis in our clinic
- Tez No: 914388
- Danışmanlar: PROF. DR. DEMET MENEKŞE GEREDE ULUDAĞ
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Kardiyoloji, Cardiology
- Anahtar Kelimeler: Amiloid, Kardiyak amiloidozis, AL amiloidozis, TTR amiloidozis, prognoz, erken mortalite
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Tıp Fakültesi
- Ana Bilim Dalı: Kardiyoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 102
Özet
Giriş ve Amaç: Kardiyak amiloidoz (KA), hatalı katlanmış endojen proteinlerin amiloid fibrilleri şeklinde kalbin ekstraselüler dokusunda birikimi sonucu ortaya çıkan ilerleyici bir kardiyomiyopatidir. Günümüzde teşhis edilen kardiyak amiloidozun %98'inden fazlası, kalıtsal (mTTR) veya edinsel (wtTTR) formda transtiretin (TTR) veya monoklonal immünoglobulin hafif zincirlerinden (AL) oluşan fibrillerden kaynaklanmaktadır. Çok nadir ve prognozu kötü olarak bilinen KA hastalığında son yıllarda görüntüleme tekniklerindeki gelişmeler tanı oranlarını arttırmış, tedavi ajanlarındaki yenilikler ile prognozda iyileşmeler gözlemlenmiştir. KA prognozunu ön görmede evrensel olarak kullanılan skorlama sistemleri eski verilere dayanmaktadır. Çalışmamızda Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi'nde KA tanısı almış, takip edilmekte olan veya yeni tanı alan hastaların tanı aşamasındaki klinik ve laboratuvar bulgularını, hastalık seyirlerini, yaşam sürelerini ve prognoza etki eden faktörleri araştırmayı amaçladık. Gereç ve Yöntem: Bu çalışma, 01.04.2014-01.09.2024 tarihleri arasında Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi'nde KA tanısı almış, takip edilmekte olan veya yeni tanı alan hastaların verileri üzerinden hem retrospektif hem de prospektif olarak yapılmıştır. Hastaların tanıları, Avrupa Kardiyoloji Derneği ve Amerikan Kardiyoloji Derneğinin kardiyak amiloidoz ile ilgili güncel konsensus raporlarında yer alan tanı algoritmalarına göre değerlendirilmiştir. 134 hasta taranmış 27'si kardiyak amiloidoz tanı kriterlerine uymadığı için çalışma dışı bırakılmış, geri kalan 107 hasta çalışmaya dahil edilmiştir. 107 hastanın 96'sında AL-KA, 8'inde TTR-KA, 3 hastada da AA tip KA izlenmiştir. Bu gruplar ayrı ayrı değerlendirilmiştir. Hasta gruplarının demografik,laboratuvar, elektrokardiyografi ve görüntüleme yöntemlerinden elde edilen veriler erken mortalite ve genel sağkalım açısından incelenmiştir. Çalışmada erken mortalite ilk 6 ayda ölüm olarak tanımlanmıştır. Bulgular: Çalışmaya dahil edilen 96 AL-KA hasta grubunda, 29 olguda (%30,2) erken mortalite gözlenmiştir. AL-KA hasta grubunda erken mortaliteyi tahmin etmede en fazla anlamlı belirleyiciliğe sahip olan etkenler sırasıyla; sistolik kan basıncı (SKB) düşüklüğü [(%95 GA:1,26-2,74), p=0,002], troponin düzeyinin üst referans limitin üç katından fazla olması [(%95 GA:1,12-14,14), p=0,032] ve ürik asit yüksekliği [(%95 GA:1,017-1,616), p=0,036] olarak bulundu. AL-KA hasta popülasyonu genel sağkalım açısından incelendiğinde ortalama takip süresi 30 ay, kaba sağkalım oranı %46,9 iken medyan beklenen yaşam süresi 36 ay (%95 GA: 6,76-65,2) olarak saptandı. Hastaları MAYO evrelerine göre incelediğimizde genel sağkalımlarında anlamlı farklılık mevcuttu. MAYO evre 4 grubunun prognozu MAYO evre 1-2-3'e göre anlamlı olarak daha kötü gözlendi. (sırasıyla; p=0,004; p=0,005 ve p=0,040). MAYO evre 4 hasta grubunda ortalama sağkalım 23,2 ay iken medyan sağ kalım 6 ay olarak izlendi. Düşük SKB [%95 GA:1,10-1,54), p=0,002], troponinin referans limitin 3 katından yüksek olması [(%95 GA:1,29-5,55),p=0,008] ve yüksek NYHA evresi [(%95 GA:1,14-3,24), p=0,014] genel sağkalım açısından mortalitenin bağımsız ön gördürücüleri olarak saptandı. . İleri evre MAYO (3-4) gruplarında SKB'nın 100 mmHg altında olması istatiksel anlamlı olarak kötü prognostik faktör olarak tespit edilmiştir. Prognoz tahmininde en sık kullanılan MAYO evreleme sistemine SKB'nın 100 mmHg altında olması durumu ilave edildiğinde, ileri evre hastalarda prognostik doğruluğun daha iyi olduğu saptandı (p< 0,001). Sonuç: Çalışmamız AL-KA hasta popülasyonun genel sağkalımında iyileşmeler olduğunu destekler niteliktedir ancak tanı ve tedavideki gelişmelere rağmen azımsanmayacak kadar hastada erken mortalite izlenmektedir. Bu hasta grubunun erken tanınması ile daha yakın izlem ve daha sıkı tedavi rejimleri uygulanması prognozlarında iyileşmeler sağlayabilir. Çalışma popülasyonumuzun tek değişkenli analiz sonuçlarında tanı anındaki SKB, NYHA evresi, ürik asit, troponinin referans üst değerin 3 katından yüksek olması, dFLC düzeyleri ile miyokardiyal kasılma fraksiyonu (MCF), sol ventrikül global longitudinal strain (SVGLS), sol ventrikül ejeksiyon fraksiyonu (SVEF) ve EKG'de düşük voltaj saptanması gibi birçok veri hem erken mortalite hem de ortalama sağ kalım ile istatistiksel anlamlı bulunmuştur. Çoklu değişken analiz sonuçlarında ise tanı anında SKB düşüklüğünün, ürik asit ve troponinin referans limitin 3 kat üzerinde yüksekliğinin erken mortalitenin, SKB düşüklüğü, NYHA evre ve troponinin referans limitin 3 kat üzerinde yüksekliğinin ise genel sağkalımın bağımsız ön gördürücüsü olduklarını saptadık. SKB düşüklüğü KA hastalarında, hastalık patofizyolojisi ilişkili sol ventrikül kavitesinin küçülmesi ve atım hacminin düşüşü ile meydana gelen hastanın hemodinamisi ile ilgili bize önemli bilgi sağlayan bir parametredir. SKB'nın 100 mmHg altında olmasını MAYO evrelemesine dahil ettiğimizde revize edilmiş evreleme sisteminin özellikle ileri evre grupta (Evre 3-4) prognostik tahmin etme yeteneği anlamlı olarak iyileşmiştir. Daha büyük hasta gruplarında yapılmış, yeni tedavi rejimlerini içeren çalışmalar ile bu prognostik faktörlerin önemi daha iyi anlaşılabilir.
Özet (Çeviri)
Introduction and Aim: Cardiac amyloidosis (CA) is a progressive cardiomyopathy resulting from the deposition of misfolded endogenous proteins as amyloid fibrils in the extracellular matrix of the heart. Currently, more than 98% of diagnosed cardiac amyloidosis cases result from fibrils formed by transthyretin (TTR), in hereditary (mTTR) or acquired (wtTTR) forms, or by monoclonal immunoglobulin light chains (AL). Once considered a rare and poorly prognostic disease, advancements in imaging techniques have increased diagnosis rates, and innovations in therapeutic agents have improved prognosis. The universally utilized scoring systems for CA prognosis are based on outdated data. This study aims to analyze the clinical and laboratory findings at the time of diagnosis, disease progression, survival outcomes, and prognostic factors in patients diagnosed with CA at Ankara University Faculty of Medicine, both under follow-up and newly diagnosed. Materials and Methods: This study was conducted retrospectively and prospectively on data from patients diagnosed with cardiac amyloidosis between April 1, 2014, and September 1, 2024, at Ankara University Faculty of Medicine. Diagnoses were evaluated using the diagnostic algorithms described in the latest consensus reports on cardiac amyloidosis from the European Society of Cardiology and the American College of Cardiology. A total of 134 patients were screened; 27 were excluded as they did not meet the diagnostic criteria for cardiac amyloidosis, leaving 107 patients included in the study. Among them, 96 had AL-CA, 8 had TTR-CA, and 3 had AA-CA. These groups were evaluated separately. Demographic, laboratory, electrocardiographic, and imaging data were analyzed for early mortality and overall survival. Early mortality was defined as death within the first 6 months. Results: Among the 96 patients with AL-CA, early mortality was observed in 29 cases (30.2%). The most significant predictors of early mortality in the AL-CA group were low systolic blood pressure (SBP) [95% CI: 1.262–2.744, p=0.002], troponin levels exceeding three times the upper reference limit [95% CI: 1.125–14.145, p=0.032], and elevated uric acid levels [95% CI: 1.017–1.616, p=0.036]. When the AL-CA population was analyzed for overall survival, the mean follow-up duration was 30 months, the crude survival rate was 46.9%, and the median expected survival was 36 months (95% CI: 6.76–65.2). Significant differences in survival were observed when patients were analyzed according to the MAYO staging system. Patients in MAYO stage 4 had significantly worse prognoses compared to stages 1, 2, and 3 (p=0.004, p=0.005, and p=0.040, respectively). Low SBP (95% CI: 1.10–1.54, p=0.002), troponin levels exceeding three times the reference limit (95% CI: 1.29–5.55, p=0.008), and advanced NYHA stage (95% CI: 1.14 3.24, p=0.014) were identified as independent predictors of overall survival. In advanced MAYO stages (3–4), an SBP below 100 mmHg was statistically identified as a poor prognostic factor. When SBP
Benzer Tezler
- Non iskemik kardiyomiyopati olgularında manyetik rezonans görüntüleme bulgularının analizi ve diğer laboratuvar yöntemler ile karşılaştırılması
Evaluation of MRI findings and comparison with other laboratory results in non ischemic cardiomyopathy cases
ALPTUĞ ÖZEN
- Ara tanılı hastalarda FMF prevelansı
The prevelance of FMF in ARF patients
FATİH KARAOKUR
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2015
Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıKahramanmaraş Sütçü İmam ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞEREF OLĞAR
- Transtiretin kardiyak amiloidoz tanısında Tc-99m pirofosfat ile yapılan planar ve SPECT/BT kardiyak sintigrafisinin 1. ve 3. saat değerlendirmelerinin karşılaştırılması
Comparison of 1st and 3rd hour evaluations of planar and SPECT/BT cardiac scintigraphy with Tc-99m pyrophosphate in diagnosis of transtyretin cardiac amyloidosis
FURKAN BURKAY AYDIN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2025
Radyoloji ve Nükleer TıpOndokuz Mayıs ÜniversitesiNükleer Tıp Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FEVZİYE CANBAZ TOSUN
- Kardiyak amiloidozlu olgularda sol ventrikül fonksiyonlarına dair ileri ekokardiyografik parametrelerin incelenmesi
Analyzing advanced echocardiographic parameters of left ventricular functions in patients with cardiac amyloidosis
ERTAN ANDAÇ AL
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2023
KardiyolojiSağlık Bilimleri ÜniversitesiKardiyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. OMAÇ TÜFEKÇİOĞLU
- Amiloidozlu hastalarda ekokardiyografik bulguların değerlendirilmesi
Evaluation of echocardiographic findings in patients with systemic amyloidosis
İBRAHİM ÖZDOĞRU
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2003
KardiyolojiErciyes ÜniversitesiKardiyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SERVET ÇETİN