Klinik biyokimya analizörlerinde sonuçlara etki eden hata kaynaklarının incelenmesi
The Evaluation of error source in automated clinical chemistry analyzers
- Tez No: 91447
- Danışmanlar: PROF. DR. EBUBEKİR BAKAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Biyokimya, Biochemistry
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 1999
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Atatürk Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Biyokimya Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 118
Özet
Ill ÖZET Bu çalışma Atatürk Üniversitesi Yakutiye ve Aziziye hastaneleri biyokimya laboratuvarlanndaki otoanalizörler kullanılarak yapıldı. Bu çalışmada laboratuvar otomasyonu ve analiz sonuçlarına yansıyan hata kaynakları araştırıldı. Bunlar preanalitik (uygun olmayan istek formu, uygunsuz numune alımı, uygunsuz koruyucu ve numune, nakil esnasındaki fiziksel etkenler, santrifüjlerine, laboratuvar personelinden kaynaklanan hatalar) ve analitik (numunelerin analizleri süresince buharlaşmanın neden olduğu hatalar, analizör hatası, interferen etkenler, carry over, uygun olmayan analitik metod, uygunsuz reaktif, kalibratör ve kontrol materyali) hatalar olmak üzere iki gruba ayrılabilir. Preanalitik hatalar, iyi eğitilmiş elemanların kullanımı ile büyük ölçüde önlenebilir. Numunelerin analizleri süresince oluşan buharlaşma analitlerin sonuçlarında anlamlı artışlara neden oldu. Bu nedenle laboratuvar mümkün olduğu kadar direkt güneş ışığından ve hava sirkülasyonundan uzak tutulmalı ve laboratuvar ortamı uygun nemlilikte olmalıdır. Numunelerin kablara doluluk oranlarıda buharlaşmayı etkileyen bir başka faktördür. Numuneler kablara 1/2 veya 3/4 oranlarında doldurulmalıdır. Analizörlerin çalışma hızları test sonuçları üzerinde etkili oldu. Hızlı çalışan analizörlerin (test/saat kapasitesi yüksek olanlar) numuneleri diğer analizörlere göre daha az buharlaşmaya maruz kalmaktadır. Analizler üzerindeki bir diğer etki de interferenlerin etkileridir. Hemoliz, ikter ve lipemi test sonuçları üzerinde önemli derecede hatalara neden olmaktadır. Bu etkileri önlemek için numuneler çeşitli oranlarda dilue edilmeli bikromatik ve numune körlü okumalar yapılmalıdır. Sonuçlara yansıyan bir diğer hata kaynağı carry over'dır. Bu hata kaynağını önleme analizörlerin teknik yönden iyi yıkama yapabilmelerine bağlıdır. Testlerin analizörlerdeki sıralanışfda bir diğer hata kaynağıdır. Bahsedilen bütün bu hata kaynaklarının test sonuçlarına etkisi yapılan çalışmalarla teyid edildi. Sonuç olarak, preanalitik ve analitik hata kaynaklarının gözönünde bulundurulması ve onlardan korunulması laboratuvardan kaliteli sonuçların elde edilmesini sağlayacaktır.
Özet (Çeviri)
IV SUMMARY THE EVALUATION OF ERROR SOURCE IN AUTOMATED CLINICAL CHEMISTRY ANALYZERS This study was cunducted in automated clinical chemistry analyzers in biochemistry laboratories of the hospitals of Atatürk University. The automation of clinical chemistry analyzers and the source of errors in these systems were evaluated. The source of errors were divided into two categories : preanalitical (including erranous request form, inappropriate sampling, inappropriate preservative, same physical agents, erranouse centrfugation, and errors of laboratory staff) and analytical ones (including the evaporation of the samples, carry over, inappropriate analitical method, interferenses, and the errors origined from calibrators, regents, and control materials). The well-trained staff can prevent many of preanalytical errors.The evaporation of the samples in preanalitical and analitical periods was found to be a considerable error source, resulting in higher results. The laboratory must be kept as possible as from direct sunlight and air circulation. The relative moisture must be convencent in laboratory. The more the fullness of the sample cups, the less the errors of evaporation would occur, with the fullness being 1/2 to 3/4. Since the short duration of the analysis can rather prevent the evaporation effect, the analyzers of high throughput are more convencent than the low throughput anes. The homolytic, hyperlipemic, and icteric samples are all most important error source because of interferants. These interferant effect can be prevented by dilution of the sample, bichromatic reading, and sample blank reading. The carry over is another error source, which can be protected by high quality analyzers.The sequence of the analytes in the analytical system may effect on the quality of the results. All of the above-mentioned error sources were confirmed by our results. As conclusion, the consideration of preanalytical and analytical errors and prevention of them may yield high quality test results.
Benzer Tezler
- Synthesize and characterization of multi-component magnetic nano particles
Çok bileşenli manyetik nano parçacık sentezi ve karakterizasyonu
MONA NEJATPOUR
Yüksek Lisans
İngilizce
2016
Biyokimyaİstanbul Teknik ÜniversitesiMakine Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CELALETDİN ERGÜN
- Biyokimya ve hormon testlerinin analitik performansının üçüncü parti kontrol kullanılarak değerlendirilmesi
The analytical performance evaluati̇on of biochemistry and immunassay tests using the third party controls
AYŞEGÜL KELEŞ
Tıpta Uzmanlık
İngilizce
2015
BiyokimyaSağlık BakanlığıTıbbi Biyokimya Ana Bilim Dalı
UZMAN NİLHAN NURLU AYAN
- Farklı hemolizat hazırlama yöntemlerinin ve HIL'in (hemoliz, ikterus ve lipemi) protrombin zamanı (PT), aktive parsiyel tromboplastin zamanı (APTT), fibrinojen ve d-dimer testlerine etkisinin incelenmesi
Evaluation of different hemolysate preparation methods and the effect of HIL on prothrombin time, active partial thromboplastin time, fibrinogen and d-dimer tests
ORTAÇ ATEŞ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2021
BiyokimyaSağlık Bilimleri ÜniversitesiTıbbi Biyokimya Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. CANAN TOPÇUOĞLU
- Sjögren sendromlu ve romatoid artritli hastalarda anti-CCP2 düzeylerinin araştırılması ve kollajen tip 1 ?1 S/s, vitamin d reseptör b/b allel tayini
The assesment of anti-CCP2 levels and collagen type 1 ?1 S/s, vitamin d receptor B/b binding site polymorphisms in rheumatoid arthritis and sjogren's syndrome
NESRİN ÖZLEN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2008
BiyokimyaCelal Bayar ÜniversitesiBiyokimya ve Klinik Biyokimya Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. CEVVAL ULMAN
- Bazı evcil hayvanlarda albuminin elektroforetik ve boya bağlanda yöntemleri ile karşılaştırılmalı tayini spesifitelerinin belirlenmesi
Comparative albumin assay in some domestic animals by electrophoretic and dye binding methods, and determination of their specifities
MERT PEKCAN