Transformation of humanitarian intervention: A comparative perspective, 1945-2020
İnsani müdahalenin dönüşümü: Karşılaştırmalı bir inceleme, 1945-2020
- Tez No: 914682
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ÖZGÜR TÜFEKÇİ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Uluslararası İlişkiler, International Relations
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Karadeniz Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Uluslararası İlişkiler Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 181
Özet
“Bir devlet, kendi topraklarında yaşanan bir insani krizi durdurmak istemediğinde veya durduramadığında ne yapılmalıdır?”sorusu, son yıllarda uluslararası ilişkilerin önemli tartışma konularından biri haline gelmiştir. Bu bağlamda, insani müdahale kavramı, söz konusu soruya olası bir çözüm olarak ortaya çıkmış ve üçüncü bir ülkenin, bir ülkeler grubunun veya uluslararası bir örgütün, hedef devletin rızası olup olmadığına bakılmaksızın, ciddi insan hakları ihlallerinin yaşandığı bir ülkenin iç işlerine askeri müdahalede bulunmasını ifade etmektedir. Soğuk Savaş sonrası dönemde, akademisyenler, devletler ve sivil toplum kuruluşları insani meselelere giderek artan bir ilgiyle eğilmişlerdir. Bu süreçte,“müdahale etmeme (non-interference)”duvarında gedikler açılmış ve“ulusal (national sovereignty)”kavramına daha az önem atfedilmeye başlanmıştır. Aynı dönemde, gerçekleştirilen insani müdahalelerin büyük ölçüde kara gücüne dayandığı, müdahalecilerin ise güvenlik sağlamanın ötesinde çeşitli misyonlar üstlendiği görülmüştür. Bu nedenlerle, birçok kişi Soğuk Savaş sonrası dönemi insani müdahale konseptinin“altın çağı”olarak tanımlamıştır. Ancak, Soğuk Savaş sonrası dönemdeki bu paradigma günümüzde artık devam etmemektedir. 1990'ların sonlarına doğru insani müdahale yöntemlerinde, 2000'lerin başında ise devletlerin insani krizlere müdahale etme konusundaki ilgisinde önemli bir dönüşüm yaşanmıştır. Bu tezin temel araştırma sorusu, insani müdahalenin niteliğinin, özellikle devletlerin ilgisi ve müdahale yöntemleri açısından, nasıl ve neden değiştiğidir. Bu soruya yanıt bulabilmek için çalışma, 1945-2020 yılları arasındaki on bir insani müdahale örneğini, hem nitel hem de nicel araştırma yöntemlerini içeren karşılaştırmalı analiz yöntemiyle analiz etmiştir. Analizin neticesinde bu araştırma, müdahale yöntemleri ve devlet ilgileri açısından insani müdahalede iki önemli dönüşüm tespit etmiştir. İlk dönüşüm, müdahale yöntemlerinde gerçekleşmiş olup, ana yöntem olarak insan gücünün yerini hava gücünün aldığını ve müdahalelerin kapsamının daraldığını ortaya koymaktadır. İkinci dönüşüm ise insani krizlere müdahale etme konusundaki devlet ilgisinin azalmasıyla ilgilidir; bu durum, devletlerin daha temkinli ve isteksiz bir tutum benimsemesine yol açmıştır.
Özet (Çeviri)
One of the leading controversies in international relations over the last few decades is the question of“what is to be done when a state is unwilling or unable to stop a humanitarian crisis within its territory?”. The concept of humanitarian intervention emerged as a possible solution to this question, and it implies a military intervention by a third-party country or a group of countries, or an international organization in the internal affairs of a country with a group of people suffering from human rights violations with or without target states' consent. It is noteworthy that after the Cold War, there was an increasing willingness amongst academics, states and non-governmental organizations to address humanitarian issues. They began to breach the wall of non-interference and attach less importance to the concept of national sovereignty. On the other side, post-Cold War interventions mainly relied on manpower, and interveners carried out missions beyond providing security. For that reason, many regarded the post-Cold War period as the“golden age”of humanitarian intervention. However, this post-Cold War period paradigm has no longer persisted. A significant transformation occurred in the methods of humanitarian intervention towards the late 1990s and in the state interests regarding intervening in humanitarian crises by the early 2000s. The main research question of this dissertation is how and why the nature of humanitarian intervention has transformed, particularly regarding state interests and intervention methods. To address this question, this research analyzes eleven cases of humanitarian intervention between 1945 and 2020 using a comparative research analysis method, incorporating both qualitative and quantitative research methods. At the end of the analysis, this research concludes two significant transformations in humanitarian intervention regarding intervention methods and state interest. The first transformation concerns the intervention methods, characterized by the replacement of manpower with airpower as the main intervention method and the narrowing in the scope of the interventions. The second transformation is the decline in state interest regarding intervening in humanitarian crises, leading states to adopt a more cautious and reluctant approach.
Benzer Tezler
- Sosyal inşacı yaklaşımlar ışığında BM müdahalelerinin normatif dönüşümü
The normative transformation of UN interventions in the light of social constructivist approaches
BURAK SARIKAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Uluslararası İlişkilerMarmara ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GONCA OĞUZ GÖK
- Humanitarian intervention: A comparative analysis on Kosovo and East-Timor
Kosova ve Doğu Timor üzerine karşılaştırmalı bir analiz
ASLIHAN KARATAŞ
Yüksek Lisans
İngilizce
2021
Uluslararası İlişkilerDokuz Eylül ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ALİ ŞEVKET OVALI
- NATO ve insani güvenlik söylemi: Bosna-Hersek, Kosova ve Libya müdahaleleri
NATO and human security discourse: Bosnia-Herzegovina, Kosovo and Libya interventions
MURAT GELEN
Doktora
Türkçe
2024
Uluslararası İlişkilerBolu Abant İzzet Baysal ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÖKHAN TELATAR
- Yeni dünya düzeni bağlamında ABD ve AB dış politikalarının karşılaştırmalı analizi
A comparative analasis os the UAS and EU foreign policies in context of the new world order
ABDULLAH SAİT SÖNMEZ
Doktora
Türkçe
2008
Kamu YönetimiDokuz Eylül ÜniversitesiKamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. NAZMİ ÜSTE
- Kosova'dan Suriye'ye insani müdahale ve koruma sorumluluğu kavramlarının dönüşümü
The transformation concepts of humanitarian intervention and responsibility to protect from Kosovo to Syria
FECRA AKCA
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Uluslararası İlişkilerKırşehir Ahi Evran ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ARİF BAĞBAŞLIOĞLU