Pragmatik etik bağlamında William James perspektifinden insanın özgürlüğü problemi
The problem of human freedom from the perspective of William James in the context of pragmatic ethics
- Tez No: 915129
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ ATA DEMİR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Felsefe, Religion, Philosophy
- Anahtar Kelimeler: Felsefe Tarihi, William James, Özgürlük, Etik, Özgür İrade, History of Philosophy, William James, Freedom, Ethics, Free Will
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Siirt Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Din Bilimleri Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 91
Özet
Özgürlük, felsefenin en temel ve karmaşık kavramlarından biridir. Tarih boyunca filozoflar, özgürlüğün ne olduğunu ve nasıl işlediğini anlamak için farklı yaklaşımlar geliştirmişlerdir. Bu tez, pragmatizmin etik anlayışında özgürlük sorununu incelemeyi ve William James'in özgürlük anlayışını analiz etmeyi amaçlamaktadır. Pragmatizm, Jeremy Bentham (1748-1832) ile başlayıp daha sonra Charles Sanders Peirce (1839-1914), William James (1842-1910) ve John Dewey'in (1859-1952) katkılarıyla şekillenen bir felsefi akım olarak ortaya çıkmıştır. Bu akım, sabit etik ilkeler yerine, değişen koşullara göre esnek bir etik anlayışını benimser. Peirce, pragmatizmin teorik temellerini atarken, James bu felsefeyi geniş kitlelere tanıtmıştır. William James, Harvard Üniversitesi'nde fizyoloji ve psikoloji öğretmiş ve Amerika'nın ilk psikoloji laboratuvarını kurmuştur. Çalışmalarında, bilinç ve zihnin işlevleri üzerine yoğunlaşmış ve hem psikoloji hem de felsefe alanında önemli katkılar sağlamıştır. William James, 1890'da yayımlanan“The Principles of Psychology”ile psikolojiye önemli katkılar sunmuş. 1898'de pragmatist olduğunu ilan eden James, realizm ve idealizme karşı kendi deneysel pragmatizmini savunmuştur. 1907'de yayımlanan“Pragmatism”kitabı, bu felsefenin temel metinlerinden biridir. Pragmatizmin önemli isimlerinden biri olan James, bu felsefi akımı geniş kitlelere tanıtmış ve etik kararların deneyimlerden öğrenilerek alınmasını savunmuştur. William James, özgür iradeyi insanın bilinçli seçimler yapabilme kapasitesi olarak tanımlar ve bireyin kendi kaderini şekillendirme gücüne sahip olduğunu vurgular.“Pragmatizm”adlı eserinde, özgür iradenin bireyin deneyimlerinden öğrenerek etik kararlar almasını teşvik ettiğini belirtir. James, özgürlüğü bireyin kendini gerçekleştirmesi için temel bir koşul olarak görür ve bu kapasitenin insanın varoluşunun merkezinde yer aldığını savunur. Ancak, özgürlüğün sınırlarının toplumun yapısına göre belirlenmesi gerektiğini de ekler.
Özet (Çeviri)
Freedom is one of the most fundamental and complex concepts in philosophy. Throughout history, philosophers have developed various approaches to understand what freedom is and how it operates. This thesis aims to examine the problem of freedom within the ethical framework of pragmatism and analyze William James's conception of freedom. Pragmatism emerged as a philosophical movement starting with Jeremy Bentham (1748-1832) and later shaped by the contributions of Charles Sanders Peirce (1839-1914), William James (1842-1910), and John Dewey (1859-1952). This movement adopts a flexible ethical understanding based on changing circumstances, rather than fixed ethical principles. While Peirce laid the theoretical foundations of pragmatism, James introduced this philosophy to a broader audience. William James taught physiology and psychology at Harvard University and established the first psychology laboratory in America. His work focused on consciousness and the functions of the mind, making significant contributions to both psychology and philosophy. James made important contributions to psychology with his 1890 publication The Principles of Psychology. In 1898, he declared himself a pragmatist and advocated for his experimental pragmatism in opposition to realism and idealism. His 1907 book Pragmatism is one of the key texts of this philosophical movement. As one of the leading figures of pragmatism, James introduced this philosophy to a wider audience and argued that ethical decisions should be based on learning from experience. William James defines free will as the capacity for conscious choice and emphasizes that individuals have the power to shape their own destiny. In Pragmatism, he states that free will encourages individuals to make ethical decisions through learning from their experiences. James sees freedom as a fundamental condition for personal self-realization and argues that this capacity lies at the core of human existence. However, he also notes that the limits of freedom should be defined according to the structure of society.
Benzer Tezler
- The role of desert in politics
Hak etmenin siyasetteki rolü
ENES OLGUN
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
Felsefeİstanbul Teknik ÜniversitesiSiyaset Çalışmaları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜRCAN KOÇAN
- Halkla ilişkiler ve gazeteci ilişki modelleri açısından mesleki etik değerler
Professional ethics in terms of public relations and journalist relation models
PINAR KARAHAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
GazetecilikMarmara ÜniversitesiHalkla İlişkiler Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AYŞE GÜL SONCU
- Tasarımda bilgi ve değer sorunsalının tarih öncesi taş alet teknolojisi üzerinden incelenmesi
Investigation of the information and value problem in design on the prehistorical stone tool technology
MURAD BABADAĞ
Doktora
Türkçe
2021
Antropolojiİstanbul Teknik ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. OĞUZ HAŞLAKOĞLU
- Down sendromu bağlamında seçici kürtaj hakkındaki etik argümanların normatif analizi
A normative analysis of ethical arguments concerning selective abortion in the context of down syndrome
MAİDE BARIŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Deontoloji ve Tıp Tarihiİstanbul ÜniversitesiTıp Tarihi ve Etik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İLHAN İLKILIÇ
- Eine analytisch ? kritische bewertung der diskurse um den EU-beitritt der Türkei in ausgewählten Deutschen und Türkischen printmedien ein komparatistischer beitrag zur gestaltung der politischen kommunikation
Türkiye?nin Avrupa Birliğine üyeliği bağlamında, seçilmiş Türk ve Alman yazılı basınında yayımlanan söylemlerin çözümleyici ve eleştirel değerlendirmesi. politik iletişimin oluşum süreçlerine karşılaştırmalı bir yaklaşım
YAKUP KİRİŞ
Doktora
Almanca
2010
Alman Dili ve EdebiyatıHacettepe ÜniversitesiAlman Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ONUR BİLGE KULA