Sağlık kuruluşuna başvuru ile sağlık okuryazarlığı düzeyi arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi
Evaluation of the relationship between health literacy level and application to a health institution
- Tez No: 915830
- Danışmanlar: PROF. DR. TURAN SET
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Aile Hekimliği, Family Medicine
- Anahtar Kelimeler: Sağlık Okuryazarlığı, Sağlık Hizmetleri, Sağlık Hizmetleri İhtiyaçları ve Talebi, Birinci Basamak Sağlık, Aile Hekimliği, Hasta Tercihi, Health Literacy, Health Services, Health Services Needs and Demand, Primary Health Care, Family Practice, Patient Preferences
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Karadeniz Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Tıp Fakültesi
- Ana Bilim Dalı: Aile Hekimliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 57
Özet
Amaç: Sağlık okuryazarlığının, sağlık hizmetlerine başvuruda etkili olduğu düşünülmektedir. Bu çalışmada sağlık kuruluşuna başvuru ile sağlık okuryazarlığı düzeyi arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntem: Çalışmamız; kesitsel nitelikte olup Karadeniz Teknik Üniversitesi Tıp Fakültesi Aile Hekimliği Anabilim Dalı'nda Mart-Ekim 2024 tarihleri arasında yapılmıştır. Çalışmaya Karadeniz Teknik Üniversitesi Tıp Fakültesi Aile Hekimliği polikliniklerine ve Eğitim Aile Sağlığı Birimine başvuran okuryazarlığı olan 18 yaş ve üzeri 328 hasta alınmıştır. Katılımcılara sosyodemografik özellikler ve Türkiye Sağlık Okuryazarlığı Ölçeğini (TSOY-32) içeren bir anket formu, yüz yüze görüşme yöntemiyle uygulanmıştır. Başvuru sayıları e-nabız üzerinden değerlendirilmiştir. Bulgular: Çalışmamıza alınan katılımcıların yaş ortancası 44 (IQR:28,5-59,0) yıl, %61,6'sı (n=202) kadın, %90,2'si (n=296) sağlık dışı meslek gruplarından, %49,1'i (n=161) üniversite mezunuydu, %52,7'sinin (n=173) kronik hastalığı yoktu ve %35,1'i (n=115) yüksek sağlık okuryazarlığına sahipti. Katılımcıların son bir yıldaki toplam başvuru sayısı ortancası 16 (IQR:10-23) iken birinci basamak 7,5 (IQR: 4-13) ve üçüncü basamak 0 (IQR: 0-1) olarak saptandı. Son bir yıl içindeki toplam başvuru sayısının birinci basamak yüzdesi ortancası 48 (IQR:33,3-66,6) ve üçüncü basamak yüzdesi ortancası 0 (IQR:0,0-5,2) idi. Sağlık okuryazarlığının yüksek/düşük olması ile yaş (p=0,334), cinsiyet (p=0,966), meslek (p=0,278), eğitim durumu (p=0,350) ve kronik hastalık varlığı (p=0,281) arasında anlamlı bir ilişki saptanmadı. Sağlık okuryazarlığının yüksek/düşük olması ile toplam başvuru sayısı (p=0,743), birinci basamak başvuru sayısı (p=0,155) ve üçüncü basamak başvuru sayısı (p=0,381) arasında ilişki izlenmedi. Sonuç: Çalışmamızda 18 yaş ve üzeri bireylerde sağlık okuryazarlığı düzeyi ile sağlık kuruluşuna başvuru arasında anlamlı ilişki görülmemiştir. Sağlık hizmetlerine başvuruları etkileyen faktörlerin belirlenmesi için daha fazla çalışma yapılmasına ihtiyaç olduğu sonucuna varılmıştır.
Özet (Çeviri)
Aim: Health literacy is thought to have an impact on applying to health services. This study aimed to evaluate the relationship between applying to a health institution and the level of health literacy. Method: Our study is cross-sectional and was conducted at the Department of Family Medicine, Faculty of Medicine, Karadeniz Technical University between March-October 2024. The study included 328 literate patients aged 18 and over who applied to the Family Medicine outpatient clinics and the Education Family Health Unit of the Faculty of Medicine, Karadeniz Technical University. A questionnaire form including sociodemographic characteristics and the Turkish Health Literacy Scale (TSOY-32) was applied to the participants via face-to-face interviews. Application numbers were evaluated via e-nabiz. Results: The median age of the participants included in our study was 44 (IQR: 28,5-59,0) years, 61,6% (n=202) were female, 90,2% (n=296) were from non-healthcare occupations, 49,1% (n=161) were university graduates, 52,7% (n=173) did not have a chronic disease, and 35,1% (n=115) had high health literacy. The median number of total applications of the participants in the last year was 16 (IQR: 10-23), while the primary care was 7,5 (IQR: 4-13) and the tertiary care was 0 (IQR: 0-1). The median percentage of the first care of the total number of applications in the last year was 48 (IQR: 33,3-66,6) and the median percentage of the tertiary care was 0 (IQR: 0,0-5,2). No significant relationship was found between high/low health literacy and age (p=0,334), gender (p=0,966), occupation (p=0,278), educational status (p=0,350) and presence of chronic disease (p=0,281). No difference was observed between high/low health literacy and total number of applications (p=0,743), number of primary care applications (p=0,155) and number of tertiary care applications (p=0,381). Conclusion: In our study, no significant relationship was found between the level of health literacy and application to a health institution in individuals aged 18 and over. It was concluded that further studies are needed to determine the factors affecting application to health services.
Benzer Tezler
- Yetişkinlerde işlevsel sağlık okuryazarlığı testinin uyarlama çalışması
The adaptation study of the test of functional health literacy in adults
ESRA ÜÇPUNAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Halk SağlığıAnkara ÜniversitesiHalk Sağlığı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BİRGÜL PİYAL
- Aile Hekimliği Polikliniğine başvuran hastalarda siberkondri düzeyinin hekim algısı ve e-sağlıkokuryazarlığı ile ilişkisinin incelenmesi
The relationship between cyberchondria level and physician perception and e-health literacy in patients applying to Family Medicine Outpatient Clinic
ÇAĞLA İLBAY
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2023
Aile HekimliğiBolu Abant İzzet Baysal ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SEBAHAT GÜCÜK
- Aile hekimliği polikliniğine başvuran hastaların sağlık okuryazarlığına yönelik bilgi, tutum ve davranışları
Knowledge, attitudes and behaviors of patients admitted to family medicine towards health literacy
NESLİHAN KELEŞ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2019
Aile HekimliğiSağlık Bilimleri ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SÜLEYMAN GÖRPELİOĞLU
- Dikmen Akpınar Sağlık Ocağı bölgesindeki halkın tedavi edici sağlık hizmetlerinden yararlanmasını etkileyen faktörlerin saptanması
Determining the factors that affect the health utilization of people living in Dikmen Health Center district
MECİT GÖKÇİMEN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2004
Halk SağlığıHacettepe ÜniversitesiHalk Sağlığı Ana Bilim Dalı
PROF.DR. ZAFER ÖZTEK
- COVİD-19 pandemisinin koruyucu sağlık hizmetlerinin kullanımına etkisinin değerlendirilmesi
Evaluation of the impact of the COVİD-19 pandemic on the USE of preventive HEALTH services
HATİCE BENGÜ BÜYÜKOĞLAN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2021
Aile HekimliğiAkdeniz ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MELAHAT AKDENİZ