Travma sonrası stres bozukluğu ile kortizol disregülasyonu ilişkisi
The relation of cortisol and post traumatic stress disorder
- Tez No: 916019
- Danışmanlar: PROF. DR. TUNÇ ALKIN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Psikiyatri, Psikoloji, Psychiatry, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sinirbilimler Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 119
Özet
Bu araştırma, trafik kazası geçiren bazı bireylerde Travma Sonrası Stres Bozukluğu (TSSB) gelişirken, diğerlerinde gelişmemesinin biyolojik nedenlerini anlamayı hedeflemiştir. Benzer travmaya maruz kaldıktan sonra TSSB tanısı alan ve TSSB almayan bireylerin saç kortizol düzeyleri; TSSB belirti kümeleri ve şiddeti, diğer travmatik yaşantılar, çocukluk çağı travmaları, peritravmatik dissosiyasyon ile ilişkili olarak incelenmiştir. DEÜTF Hastanesi Adli Tıp ile Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dallarına trafik kazası sonrası başvurmuş, araştırmanın dahil edilme kriterlerine göre 54'ü TSSB, 54'ü TSSB tanısı almayan 108 birey araştırmaya dahil edilmiştir. Veri toplama araçları arasında“Sosyodemografik ve Klinik Özellikler Formu”, "Trafik Kazası ile İlgili Özellikler Formu, DSM 5 için Yapılandırılmış Klinik Görüşme (SCID-5), Klinisyen Tarafından Yöneltilen Travma Sonrası Stres Bozukluğu Ölçeği (CAPS-5), DSM 5 İçin Yaşam Olayları Kontrol Listesi (LEC,5), Çocukluk Çağı Travmaları Ölçeği (CTQ) ve Depresyon Anksiyete Stres Ölçeği-42 (DASS-42) yer almıştır. Biyolojik materyaller Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi Biyokimya Ana Bilim Dalı'nda ELISA yöntemi kullanılarak analiz edilerek saç kortizol düzeyleri belirlenmiştir. Çalışma gruplarının sosyodemografik özellikleri arasında heterojenlik saptanmıştır. Saç kortizol düzeyleri, TSSB tanısı olan bireylerde belirgin şekilde düşük bulunmuş; TSSB belirtileri ile saç kortizol düzeyleri arasında anlamlı bir negatif ilişki tespit edilmiştir. ROC analizi, kullanılan ölçütlerin TSSB tanısı için yeterli duyarlılık ve özgüllüğe sahip olduğunu göstermiştir. Çalışma, trafik kazası sonrası TSSB tanısı almış bireylerde kortizol düzeylerinin düşük olduğunu ve belirtilerle negatif ilişki gösterdiğini ortaya koymaktadır. Bu bulgular, stres yanıt sisteminin uzun vadeli etkilerini anlamak ve etkili tedavi stratejileri geliştirmek açısından önem taşımaktadır. Ancak, çalışmanın sınırlılıkları göz önünde bulundurularak, daha geniş örneklem gruplarıyla yapılacak ileri araştırmalar gereklidir.
Özet (Çeviri)
This study aims to investigate the biological predisposition among individuals who have experienced similar trauma, exploring why some develop posttraumatic stress disorder (PTSD) while others do not, particularly focusing on a clinical sample of individuals who have survived life-threatening traffic accidents. The study compares hair cortisol levels between individuals with and without PTSD, considering factors such as time elapsed since trauma, the number of other traumatic experiences, childhood trauma, PTSD severity, and the impact of PTSD symptom clusters and peritraumatic dissociation. The sample consists of individuals who sought treatment at Dokuz Eylül University Faculty of Medicine Hospital Psychiatry and Forensic Medicine Outpatient Clinics due to traffic accidents, categorized into those who developed PTSD and those who did not. Data collection tools included a sociodemographic data form, SCID-5, CAPS-5, DSM-5 Life Events Checklist, and others. Hair samples were analyzed using ELISA to determine cortisol levels. Heterogeneity was observed in the sociodemographic characteristics of the study groups. Hair cortisol levels were significantly lower in individuals diagnosed with PTSD. Furthermore, a significant negative relationship between PTSD symptoms and hair cortisol levels was identified. ROC analysis indicated sufficient sensitivity and specificity of criteria for diagnosing PTSD. The study reveals that cortisol levels are lower in individuals diagnosed with PTSD after traffic accidents and demonstrates a significant negative relationship between PTSD symptoms and cortisol levels. The findings are crucial for understanding the long-term effects of the stress response system and developing effective treatment strategies. However, limitations of the study are acknowledged, emphasizing the need for future research with larger sample groups.
Benzer Tezler
- Travma sonrası stres bozukluğu olan adölesanlarda emdr tedavisi etkinliğinin ve plazma kortizol/DHEA-S düzeylerinin değişiminin araştırılması
Başlık çevirisi yok
MİRAÇ BARIŞ USTA
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2017
PsikiyatriOndokuz Mayıs ÜniversitesiÇocuk Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. YUSUF YASİN GÜMÜŞ
- Travma sonrası stres bozukluğu ve akut stres bozukluğu ile uyum bozukluğunun klinik açıdan karşılaştırılması
Adjustment disorder and clinical comparison of posttraumatic stress disorder and acute stress disorder
SERKAN BİLGİÇ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2011
PsikiyatriEskişehir Osmangazi ÜniversitesiRuh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CEM KAPTANOĞLU
- Afetzedelerde travma sonrası stres bozukluğunun yeme bozukluğu ile ilişkisi
The relationship between post traumatic stress disorder and eating disorder in disaster victims
NESİBE BÜŞRA KURT
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Beslenme ve DiyetetikÜsküdar ÜniversitesiBeslenme ve Diyetetik Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HACI ÖMER YILMAZ
- Maneviyat ve infakın travma sonrası stres bozukluğu ile ilişkisi
The relationship of spirituality and infaq to post traumatic stress disorder
SEMA NUR EREN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Psikolojiİstanbul Sabahattin Zaim ÜniversitesiManevi Danışmanlık ve Rehberlik Anabilim Dalı
DOÇ. DR. AHMET CANAN KARAKAŞ