18-65 yaş arası bireylerin belirsizliğe tahammülsüzlük, psikolojik iyi oluş ve psikolojik dayanıklılık düzeylerinin, kişilerde bulunan bilişsel esneklik düzeyi üzerine etkisinin incelenmesi
Başlık çevirisi mevcut değil.
- Tez No: 916400
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. ELİZ VOLKAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Belirtilmemiş.
- Anahtar Kelimeler: Belirsizliğe Tahammülsüzlük, Bilişsel Esneklik, Psikolojik Dayanıklılık, Psikolojik İyi Oluş, Cognitive Flexibility, Intolerance to Uncertainty, Psychological Resilience, Psychological Well-being
- Yıl: 2023
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Uluslararası Kıbrıs Üniversitesi
- Enstitü: Yurtdışı Enstitü
- Ana Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 151
Özet
Bu araştırmanın asıl hedefi 18-65 yaş aralığındaki bireylerin belirsizliğe tahammülsüzlük, psikolojik iyi oluş ve psikolojik dayanıklılık düzeylerinin, bilişsel esneklik düzeyleri üzerine etkilerini incelemektir. Bu doğrultuda araştırmaya 608 yetişkin birey dahil edilmiştir. Çalışmaya katılan kişilere sosyodemografik form, Belirsizliğe Tahammülsüzlük Ölçeği (BTÖ-12), Psikolojik İyi Oluş Ölçeği, Psikolojik Dayanıklılık Ölçeği ve Bilişsel Esneklik Ölçeği sunulmuştur. Araştırmada toplanan veriler SPSS 25.0 paket programı kullanılarak analiz edilmiştir. Analizler gerçekleştirilmeden önce veri setinin normal dağılıp dağılmadığına bakılmış ve tüm araştırma değişkenlerinin normal dağıldığı saptanmıştır. Bu nedenle araştırma değişkenlerinin dâhil edildiği analizlerde parametrik testler kullanılmıştır. Araştırma değişkenleri sosyodemografik değişkenlere göre karşılaştırıldığında, cinsiyet puan toplamı, kadınlarda psikolojik iyi oluş ve psikolojik dayanıklılık değişkenlerinde; sosyal kaynaklar ve sosyal yeterlik alt boyutlarında, erkeklere oranla anlamlı derecede yüksek bulunmuştur. Psikopatoloji tanı alma toplam puanı psikolojik tanı alan bireylerde, belirsizliğe tahammülsüzlük ve bilişsel esneklik değişkeninde; kontrol, aile uyumu ve kendilik algısı alt boyutunda, tanı almayan bireylere göre anlamlı düzeyde düşük bulunmuştur. Eğitim düzeyi toplam puanı lise altı eğitim alan bireylerde, psikolojik iyi oluş, bilişsel esneklik, psikolojik dayanıklılık ve belirsizliğe tahammülsüzlük değişkeni; alternatifler, yapısal stil, gelecek algısı, sosyal yeterlilik, kendilik algısı ve sosyal kaynaklar alt boyutlarında eğitim düzeyi yüksek bireylere göre anlamlı derecede düşük bulunmuştur. Aylık gelir toplam puanı 7.000 TL'den daha düşük kişilerde, psikolojik iyi oluş ve bilişsel esneklik; kontrol, gelecek algısı, kendilik algısı, yeterlilik ve sosyal kaynaklar alt boyutlarında, 22.000 TL ve üstü gelir düzeyine sahip kişilerde oranla daha düşük bulunmuştur. Medeni durum toplam puanı evli bireylerde, psikolojik iyi oluş, belirsizliğe tahammülsüzlük ve psikolojik dayanıklılık; kontrol, aile uyumu ve kendilik algısı alt boyutlarında bekar bireylere göre anlamlı derecede yüksek bulunmuştur. Korelasyon analizi sonuçlarına göre, psikolojik iyi oluş ve bilişsel esneklik ile belirsizliğe tahammülsüzlük arasında negatif yönlü ve anlamlı bir ilişki olduğu görülmüştür. Bilişsel esneklik ile psikolojik dayanıklılık arasında pozitif yönlü ve anlamlı bir ilişki olduğu görülmüştür. Yaş ile belirsizliğe tahammülsüzlük, alternatifler ve sosyal kaynaklar değişkenleri arasında negatif yönlü ve anlamlı ilişkiler bulunmuştur. Buna ek olarak, yaş ile kontrol ve sosyal yeterlik değişkenleri arasında pozitif yönlü ve anlamlı ilişkiler olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Çoklu regresyon analizi sonuçlarına göre ise, bağımsız değişkenlerin tamamının bağımlı değişkenin (bilişsel esneklik) total varyansının %44'ünü açıkladığını görülmüştür. Araştırma kapsamında elde edilen sonuçlar Türk aile yapısı, toplumsal cinsiyet rolleri ve psikometrik özellikler faktörleri çerçevesinde tartışılmıştır. Ayrıca araştırma sonuçları ile literatür bulguları arasındaki benzerlik ve farklılıklar ortaya konmuştur. Buna ek olarak, araştırma sonuçları bağlamında araştırmacılara, klinisyenlere ve devlete çeşitli önerilerde bulunulmuştur.
Özet (Çeviri)
The main purpose of this study is to examine the effects of intolerance of uncertainty, psychological well-being and psychological resilience levels on cognitive flexibility levels of individuals aged 18-65. Accordingly, 608 adult individuals were included in the study. Sociodemographic form, Intolerance of Uncertainty Scale (BST-12), Psychological Well-Being Scale, Psychological Resilience Scale and Cognitive Flexibility Scale were presented to the participants of the study. The data collected in the research were analyzed using the SPSS 25.0 package program. Before performing the analyzes, it was checked whether the data set was normally distributed and it was determined that all research variables were normally distributed. For this reason, parametric tests were used in the analyzes in which the research variables were included. When the research variables were compared according to the sociodemographic variables, the sum of gender scores in women, psychological well-being and psychological resilience variables; social competence and social resources subdimensions were found to be significantly higher than men.Psychopathology diagnosis total score in individuals with psychological diagnosis, intolerance of uncertainty and cognitive flexibility variable; control, family adjustment and self-perception subdimension were found to be significantly lower than the undiagnosed individuals.In individuals with a total education level score below high school,psychological wellbeing, cognitive flexibility, resilience and intolerance to uncertainty variable; alternatives, structural style, perception of the future, self-perception, social competence and social resources sub-dimensions were found to be significantly lower than individuals with a high level of education.Persons with a monthly income total score of less than 7.000 TL,psychological well-being and cognitive flexibility; control, future perception, self-perception, competence and social resources sub-dimensions were found to be lower than those with an income level of 22.000 TL and above.Marital status total score in married individuals psychological well-being, intolerance of uncertainty and resilience; control, family adjustment and selfperception sub-dimensions were found to be significantly higher than single individuals.According to the results of the correlation analysis, it was observed that there is a negative and significant relationship between psychological well-being and cognitive flexibility and intolerance to uncertainty.It has been observed that there is a positive and significant relationship between cognitive flexibility and psychological resilience.Negative and significant relationships were found between age and intolerance to uncertainty, alternatives and social resources variables.In addition, it was concluded that there were positive and significant relationships between age, control and social competence variables.According to the results of multiple regression analysis, it was seen that all of the independent variables explained 44% of the total variance of the dependent variable (cognitive flexibility). The results obtained within the scope of the research were discussed within the framework of the factors of Turkish family structure, gender roles and psychometric characteristics.In addition, the similarities and differences between the research results and the literature findings were revealed. In addition, various suggestions were made to researchers, clinicians and the government in the context of the research results. iv
Benzer Tezler
- Yetişkinlerde belirsizliğe tahammülsüzlük, duygu düzenleme becerileri ve saldırganlık arasındaki ilşkinin incelenmesi
The relationship between intolerance to uncertainty, emotion regulation skills and aggression in adults
MELİKE GÜLŞEN KAYMAKÇI
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
PsikolojiBEYKOZ ÜNİVERSİTESİPsikoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MANSUR BEYAZYÜREK
- COVİD -19 pandemisi sürecinde kronik böbrek yetmezliği tanısı ile hemodiyaliz tedavisi alan hastaların psikolojik dayanıklılık ve etkileyen faktörler açısından incelenmesi
Investigation of patients with the diagnosis of chronic renal failure and patients WHO received hemodialysis during the COVİD -19 pandemic process, in terms of psychological resistance and affecting factors
TUGAY BİLGEN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2021
PsikiyatriBursa Uludağ ÜniversitesiRuh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ASLI SARANDÖL
PROF. DR. MUSTAFA GÜLLÜLÜ
- Covid-19'a yönelik algı ve tutumların değerlendirilmesi: Obsesif inançlar ve ölüm kaygısının rolü
Evaluation of perceptions and attitudes towards Covid-19: The role ofobsessive beliefs and death anxiety
SEVDE NUR TARGIT
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Psikolojiİstanbul Gedik ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FATMA YEŞİM CAN
- Bireylerin bağlanma stilleri ile üstbiliş düzeyleri ve belirsizliğe tahammülsüzlük düzeyleri arasındaki ilişkilerin incelenmesi
Examination of the relationships between adult attachment styles, metacognition and intolerance of uncertainity levels
EKİN YAVUZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Psikolojiİstanbul Gelişim ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ZEYNEP SET
- Covıd -19 salgınında klinik olmayan örneklemde sağlık anksiyetesi ve belirsizliğe tahammülsüzlük düzeyleri arasında ilişki
The relationship between health anxiety and uncertainty of intolerance in a non-clinical sample of the Covid -19 pandemic
AYLİN ÖRGÜZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
PsikolojiAntalya Bilim ÜniversitesiKlinik Psikoloji Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ CUMHUR AVCİL