Geri Dön

Sosyalleştirme yaklaşımı çerçevesinde etkili ebeveynlik

Effective parenting within the framework of socialization approach

  1. Tez No: 916944
  2. Yazar: CANSU ALSANCAK AKBULUT
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. DİLEK SARITAŞ ATALAR
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Psikoloji, Psychology
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2023
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Ankara Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Klinik Psikoloji Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 268

Özet

Bu çalışmanın amacı etkili ebeveynliği alan özelinde sosyalleştirme yaklaşımı çerçevesinde incelemektir. Bu amaçla üç ayrı çalışma gerçekleştirilmiştir. İlk çalışmada farklı sosyalleştirme alanlarında ebeveynlik kalitesini ölçmek amacıyla Sosyalleştirme Alanı Özelinde Ebeveyn Görüşmesi (SAÖEG) geliştirilmiş ve psikometrik özellikleri incelenmiştir. İkinci çalışmada SAÖEG'nin tümdengelimli içerik analizi yürütülmüş ve alan özelinde sosyalleştirme yaklaşımının savlarının günlük yaşamda ebeveyn- çocuk etkileşimindeki yansımalarına dair bilgi edinilmiştir. Üçüncü çalışmada ise bu tez çalışmasının birinci çalışmasındaki bulguların tekrar edilip edilmediği incelenmiş, farklı sosyalleştirme alanları arasındaki etkileşimler nitel olarak incelenmiş ve annelerin etkili ebeveynlik bilgisi ile ebeveynlik davranışlarının kalitesinin gelişimsel çocuk çıktılarıyla ilişkileri incelenmiştir. Birinci çalışmanın katılımcılarını 35-76 ayları arasında çocuğu olan 82 anne, ikinci çalışmanın katılımcılarını birinci çalışmanın veri setinden seçkisiz olarak belirlenen 50 anne ve üçüncü çalışmanın katılımcılarını 47-72 ayları arasında çocuğu olan 72 anne ve baba oluşturmuştur. Birinci çalışmanın bulguları SAÖEG'nin geçerli ve güvenilir bir ölçüm aracı olduğuna dair kanıtlar sunmuştur. İkinci çalışmanın nitel analiz bulguları alan özelinde sosyalleştirme yaklaşımı ile annelerin çocuklarıyla olan günlük yaşam etkileşimlerinin çoğunlukla tutarlı olduğunu göstermiştir. Üçüncü çalışmanın bulguları ise SAÖEG ile elde edilen bulguların gücünün ve güvenilirliğinin yüksek olduğunu göstermiştir. Farklı sosyalleştirme alanlarının birbiriyle sıklıkla etkileşim halinde olduğuna dair örnekler sunulmuştur. Ayrıca, annelerin etkili ebeveynlik bilgisi ile çocukların gelişimsel çıktıları (kızgınlık saldırganlık, uyum ve olumlu sosyal davranışlar) arasında annelerin ebeveynlik davranışlarının kalitesinin ve çocukların duygu düzenleme becerilerinin seri aracılık etkileri olduğu görülmüştür. Bulgular güncel alanyazın ışığında tartışılmıştır.

Özet (Çeviri)

This study aims to examine effective parenting within the framework of the domains-of-socialization approach. Three separate studies were carried out. In the first study, Domain-Specific Parenting Interview (DSPI) was developed to measure parenting quality in different socialization domains and its psychometric properties were examined. The deductive content analysis of the DSPI was carried out in the second study. In the third study, the replicability of the first study was tested, the interactions between different socialization domains were examined qualitatively, and the relations of mothers' knowledge on effective parenting and the quality of their parenting behaviors with developmental child outcomes were examined. The participants of the first study consisted of 82 mothers with children between 35-76 months. The participants of the second study consisted of 50 mothers, which were randomly selected from the data set of the first study. The participants of the third study consisted of 72 mothers and fathers, who have children aged between 47-72 months. The findings of the first study provided evidence that DSPI is a valid and reliable measurement tool. The qualitative findings of the second study showed that the domains-of-socialization approach and the daily life interactions of mother-child dyads were mostly consistent. The third study showed that the findings of correlations between domains, mean differences, and interrater reliability in the first study is replicable. Examples were given regarding how different socialization domains often interact with each other. In addition, it was found that the quality of mothers' parenting behaviors and children's emotion regulation skills had serial mediating effects between mothers' effective parenting knowledge and children's developmental outcomes (anger-aggression, compliance, and prosocial behaviors). The findings are discussed in light of the current literature.

Benzer Tezler

  1. Conceptions of parental authority and the roles of parent-adolescent conflict and parental control behaviors on adolescent adjustment

    Ebeveyn otoritesinin kavramsallaştırılmasının, ebeveyn-ergen çatışmasının ve ebeveyn kontrol davranışlarının ergenin uyumu üzerindeki rolü

    AYLİN EVRANKAYA

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2020

    PsikolojiTED Üniversitesi

    Psikoloji Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MELİKE SAYIL

  2. Hapishanelerde ifade özgürlüğü bağlamında kitap yasakları

    Book bans in the context of freedom of expression in prisons

    EVİN NAZ ERCAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    HukukGalatasaray Üniversitesi

    Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ÖZEN ÜLGEN ADADAĞ

  3. Çocuklarda duygu düzenleme güçlüğü bağlamında sistemik bir model önerisi

    A systemic model proposal in the context of emotion dysregulation in children

    ESRA GÜVEN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    PsikolojiAnkara Üniversitesi

    Klinik Psikoloji Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HATİCE GÜLSEN ERDEN

  4. Ergenler ve beliren yetişkinlerde sosyal değer yöneliminin gelişimsel, sosyal-bilişsel ve bağlamsal bir model çerçevesinde incelenmesi

    Investigation of social value orientation in adolescents and emerging adults in the scope of a developmental, social-cognitive and contextual model

    E. HELİN YABAN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    PsikolojiHacettepe Üniversitesi

    Psikoloji Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MELİKE SAYIL

  5. 4-6 yaş grubu çocukların duygu düzenleme becerilerini etkileyen anne baba ve çocuk ile ilgili faktörlere yönelik modelleme çalışması

    Modeling study on mother father and child related factors affecting emotion regulation skills of 4-6 year old children

    DÖNDÜ CEREN KOÇAK

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2025

    Eğitim ve ÖğretimHacettepe Üniversitesi

    Çocuk Gelişimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. EMİNE NİLGÜN METİN