Üniversite öğrencilerinin eğitim süreçlerinde chatbot kullanımlarının benlik saygısı ve algılanan sosyal destek bakımından incelenmesi
An investigation of university students' use of chatbots for educational purposes in terms of self-esteem and perceived social support
- Tez No: 917580
- Danışmanlar: DOÇ. DR. GÖKÇEN AYDIN DALARSLAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: chatbot, yapay zeka, algılanan sosyal destek, benlik saygısı, üniversite öğrencileri, gelişim dönemleri, chatgpt
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hasan Kalyoncu Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 118
Özet
Mevcut araştırma üniversite öğrencilerinin eğitim süreçlerinde teknolojik araçlardan biri olan chatbotların kullanımına ilişkin demografik değişkenlerle birlikte benlik saygısı ve algılanan sosyal desteğin rolünü incelemek amacıyla yapılmıştır. Araştırmaya 199 kadın 107 erkek olmak üzere toplam 306 öğrenci katılmıştır. Veri toplama aracı olarak Kişisel Bilgi Formu, Benlik Saygısı Ölçeği, Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeği ve Eğitimde Chatbot Kullanımaya ve Öğrenmeye Yönelik Davranışsal Niyet Ölçeği kullanılmıştır. Katılımcıların %42'sinin kişisel bilgisayarı bulunmamaktadır. Araştırmaya katılan öğrencilerin %30'u herhangi bir chatbotu kullanmadığını belirtmiştir. Chatbot kullananların %52'si chatgpt kullanmaktadır. Chatbot kullanımına ilişkin demografik değişkenlerin, benlik saygısının ve algılanan sosyal destek inancının chatbot kullanımında sosyal etki, endişe ve öğrenmeyi geliştirmeye yönelik tutum ile olan ilişkileri hiyerarşik regresyon aracılığı ile analiz edilmiştir. Chatbot kullanımında sosyal etki faktörünü kişisel bilgisayara sahip olma ve algılanan sosyal destek inancı anlamlı olarak yordamaktadır. Algılanan sosyal destek diğer, değişkenlerle birlikte chatbot kullanımında sosyal etki faktörüne ait toplam varyansın yaklaşık olarak %7'sini açıklamaktadır. İkinci olarak yapılan hiyerarşik regresyon analizinde chatbot kullanımında endişe faktörü ile demografik değişkenler, benlik saygısı ve algılanan sosyal destek arasındaki ilişki incelenmiştir. Analiz sonucunda bağımsız değişkenlerin chatbot kullanımına ilişkin endişe faktörünü yordamadığı tespit edilmiştir. Üçüncü olarak yapılan hiyerarşik regresyon analizinde chatbot kullanımında öğrenmeyi geliştirmeye yönelik tutumu cinsiyet, sınıf düzeyi, kişisel bilgisayara sahip olma ve algılanan sosyal destek anlamlı olarak yordamıştır. Benlik saygısı öğrenmeyi geliştirmeye yönelik tutumu anlamlı olarak yordamamıştır. Algılanan sosyal destek diğer değişkenlerle birlikte chatbot kullanımında öğrenmeyi geliştirmeye yönelik tutuma ait toplam varyansın yaklaşık olarak %14'ünü açıklamaktadır. Araştırma sonuçları tartışılarak araştırmacılara ve uygulayıcılara önerilerde bulunulmuştur.
Özet (Çeviri)
The present study aimed to examine the role of self-esteem and perceived social support, along with demographic variables, in the use of chatbots for educational purposes among university students. A total of 306 students, consisting of 199 females and 107 males, participated in the study. Demographic Information Form, Self-Esteem Scale, Multidimensional Scale of Perceived Social Support, and Behavioral Intention Scale for Chatbot Use in Education and Learning were used as data collection tools. Descriptive statistics indicated that 42% of the participants did not have a personal computer; 30% of the students did not use any chatbot tools. Among chatbot users, 52% used ChatGPT. The relationships between demographic variables, self-esteem, and perceived social support regarding chatbot use (social influence, anxiety, and attitude towards improving learning) were analyzed through hierarchical regression analysis. Having a personal computer and perceived social support significantly predicted the social influence factor in chatbot use. Perceived social support, along with other variables, explained approximately 7% of the total variance in the social influence factor of chatbot use. Secondly, the hierarchical regression analysis examined the relationship between the anxiety factor in chatbot use and demographic variables, self-esteem, and perceived social support. The analysis revealed that the independent variables did not predict the anxiety factor related to chatbot use. Thirdly, in the hierarchical regression analysis, gender, grade level, having a personal computer, and perceived social support significantly predicted the attitude towards improving learning in chatbot use. Self-esteem did not significantly predict the attitude towards improving learning. Perceived social support, along with other variables, explained approximately 14% of the total variance in the attitude towards improving learning in chatbot use. The research results were discussed, and recommendations were made to researchers and practitioners.
Benzer Tezler
- The impact of an artificial intelligence chatbot on Turkish EFL learners' foreign language anxiety, foreign language speaking anxiety, willingness to communicate, and learner autonomy levels: A quasi-experimental study
Yapay zeka tabanlı bir sohbet robotunun yabancı dil olarak İngilizce öğrenen Türk öğrencilerinin yabancı dil kaygısı, yabancı dil konuşma kaygısı, iletişim kurma isteği ve öğrenci özerklik düzeyleri üzerindeki etkisi: Yarı deneysel bir çalışma
TÜRK İSLAM KURT
Yüksek Lisans
İngilizce
2025
Eğitim ve ÖğretimMersin ÜniversitesiYabancı Diller Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUZAFFER PINAR BABANOĞLU
- Üniversite ingilizce hazırlık programı öğrencilerinin yabancı dil olarak ingilizce öğreniminde chatbotlara yönelik tutumları
The Attitudes of university english preparatory program students towards chatbots in learning english as a foreign language
ESRA ÖZCAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Eğitim ve ÖğretimNecmettin Erbakan ÜniversitesiYabancı Diller Eğitimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SELMA DURAK ÜĞÜTEN
- Üretken yapay zekâ araçlarının kodlama eğitiminde kullanımının incelenmesi: ChatGPT örneği
Examining the use of generative artifical intelligence tools in coding education: The case of ChatGPT
MEHMET ÖZÇETİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimHacettepe ÜniversitesiBilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HAKAN TÜZÜN
- Çevrim içi sınavlarda uygulanabilecek kimlik doğrulama şemalarına ilişkin öğretim elemanı ve üniversite öğrencilerinin görüşlerinin incelenmesi
Analyzing of the opinions of instructors and university students in regards to authentication schemes that can be applied in online exams
CANAN BATTAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Bilim ve TeknolojiNecmettin Erbakan ÜniversitesiBilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ŞEMSEDDİN GÜNDÜZ
- Görme yetersizliği olan üniversite öğrencilerinin yardımcı teknoloji kullanımlarına ilişkin görüşlerinin incelenmesi
An examination of the opinions of university students with visual impairments on the use of assistive technology
İBRAHİM BİNGÜL
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Eğitim ve ÖğretimBiruni ÜniversitesiÖzel Eğitim Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ AYŞE TUBA CEYHUN