Osmanlı ebru tarihi ve sanatçıları (16-18. yüzyıllar)
Ottoman marbling history and artists (16th-18th centuries)
- Tez No: 918279
- Danışmanlar: PROF. DR. ZEYNEP TARIM
- Tez Türü: Doktora
- Konular: El Sanatları, Tarih, Crafts, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Yeniçağ Tarihi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 278
Özet
İstanbul'da 500 seneyi aşkın bir süre boyunca kesintisiz olarak icra edildiği bilinen ebrunun tarihi konusundaki bilgilerimiz, arşiv ve kütüphanelerdeki ebru kullanılmış defter ve kitapların sayısının yüzbinleri bulmasına rağmen bu ebruların yapanları tarafından imzalanmamış olmaları ve ebruculuğun geçmişte bir meslek olarak gelişimini tamamlamamış olması nedeniyle çok sınırlıdır. Esas olarak ebruları yapanların kimliklerinin ve bu ebruların yapıldıkları tarihlerin belirlenmesini içine alan Osmanlı Ebru Tarihi'ni daha iyi anlamak konusundaki çalışmalar, kabında ebru kullanılmış kitap ya da defterlerin yazıldıkları tarihten sonraki bir tarihte ciltlenmeleri ya da ciltlerinin onarım görmüş olması ihtimali nedeniyle çok titiz ve dikkatli çalışılmasını gerektiren zor bir süreçtir. Doğru tarihlenebilmiş her ebru, kıyas yoluyla benzerlerinin de tarihlenmesine imkan tanıyacak ve böylece ebrunun tarihi hakkında bilgiler, gün geçtikçe çoğalarak benzer akademik araştırmalarla belki bir gün Osmanlı Ebru Tarihi'nin kesintisiz bir şekilde yazılabilmesine imkan tanıyacaktır. Bu çalışma; 16, 17 ve 18. yüzyıllarla ve Devlet Arşivleri Başkanlığı Osmanlı Arşivleri, Süleymaniye Kütüphanesi ve Topkapı Sarayı Kütüphaneleri'nde bulunan defter, kitap ve albümlerdeki ebrularla sınırlı tutulmuştur. Çalışmanın ana kaynağını, Osmanlı Arşivleri'nde bulunan defter sayılarının yüzbinleri bulması nedeniyle örnek tasnif olarak belirlenen Topkapı Sarayı Müzesi Arşivi tasnifindeki ebru kullanılmış defterler oluşturmaktadır. Anahtar kelimeler : Ebru, ebruların tarihlenmesi, Osmanlı Ebru tarihi, Osmanlı Arşivleri, Şebek Mehmed Efendi, Hatip Mehmed Efendi.
Özet (Çeviri)
Marbling is known to be practiced uninterruptedly for more than 500 years in Istanbul. Our knowledge about the history of marbling is very limited although the number of marbled papers found in the archives and libraries exceeds hundreds of thousands as these papers have not been signed by the artists and marbling has not completed its development as an independent occupation in the past. A better understanding of Ottoman marbling which mainly consists of identifying the marblers and estimating the dates of marbled papers correctly is a challenging process due to the probability of these books being bound or covered with a marbled paper at a later date. Every marbled paper dated correctly will allow similar ones to be dated by comparison and thus our knowledge about the history of marbling will increase day by day, perhaps one day allowing an uninterrupted history of Ottoman marbling to be written through similar academic research. This work is limited to 16, 17 and 18th centuries and the marbled papers used in books and albums in the State Ottoman Archives, Süleymaniye Library and Topkapı Palace Libraries. The main source of work is the marbled papers on the bound material found in the Topkapı Palace Museum Archive Classification, which was chosen as a sample classification because the number of bound material in the Ottoman Archives reaches hundreds of thousands. Key words : Marbling, dating of marbled papers, Ottoman Ebru History, Ottoman Archives, Şebek Mehmed Efendi, Hatip Mehmed Efendi.
Benzer Tezler
- Mevleviliğin Türk plastik sanatlarına etkileri
Mevlevi's influence on Turkish plastic arts
HAMİT ARBAŞ
- Türk İslam kitap sanatında lake cilt tasarımları
Designing styles of Turkish Islamıc lacquer bindings
ÖZLEM İNAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
Sanat TarihiMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BANU MAHİR
- Topkapı Sarayı Müzesi kütüphanesindeki H. 2155 numaralı murakka
The Album H.2155 kept in the Topkapı Saray Museum
ZEYNEP ÇELİK ATBAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2003
Sanat TarihiMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BANU MAHİR
- Üsküdar Hacı Selim Ağa Yazma Eser Kütüphanesi Kemankeş Koleksiyonu'na Ait 16-18. yüzyıl ciltleri
Belonging to Üsküdar Hacı Selim Ağa Manuscript Library Kemankeş Collection 16-18. century volumes
SUZAN YILDIZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
El SanatlarıMersin ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SAVAŞ YILDIRIM
- Kastamonu, Çorum Hasan Paşa ve Süleymaniye yazma eser kütüphanelerinde bulunan bazı Kur'an cüzlerinin kitap sanatları (Tezhip ve cilt) bakımından incelenmesi
Investigation of the libraries of the Kur'an in Kastamonu, Çorum Hasan Pasa and Süleymaniye libraries in terms of book art
YILDIRIM KARADENİZ
Doktora
Türkçe
2021
El SanatlarıSakarya Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET MEMİŞ