Geri Dön

Lise öğrencilerinde sosyal medya bağımlılığı, aile aidiyeti ve duygusal öz farkındalık ilişkisi: Hakkari örneği

The relationship between social media addiction, family belonging and emotional self-awareness in high school students: Hakkari example

PDF İndir

  1. Tez No: 918301
  2. Yazar: YASEMİN ASLAN
  3. Danışmanlar: PROF. DR. MÜGE YÜKSEL
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Eğitim ve Öğretim, Psikoloji, Education and Training, Psychology
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2025
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Marmara Üniversitesi
  10. Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 131

Özet

Çalışmada lise öğrencilerinde sosyal medya bağımlılığı, aile aidiyeti ve duygusal öz farkındalık arasındaki ilişkinin incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırma amacı doğrultusunda öğrencilerin demografik özelliklerine göre sosyal medya bağımlılığı, aile aidiyeti ve duygusal öz farkındalık düzeyleri incelenmiştir. Çalışmada nicel araştırma türünde ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın örneklem grubunu uygun örnekleme yöntemiyle belirlenen Hakkari ili Merkez ilçesinde MEB'e bağlı okullarda 2023-2024 eğitim öğretim yılında farklı lise türlerinde öğrenim görmekte olan 453 lise öğrencisi oluşturmaktadır. Çalışmada katılımcılara dair kişisel bilgilerin elde edilebilmesi için araştırmacı tarafından geliştirilen kişisel bilgiler formundan yararlanılmıştır. Bu form ile katılımcıların cinsiyete, yaşa, okul türüne, ebeveynlerin birliktelik durumuna, yaşanılan yere (okul pansiyonu, ailenin yanında) ve günlük sosyal medya kullanım süresine ilişkin bilgi toplamak amaçlanmıştır. Bu formun dışında çalışmada veri toplamak amacıyla Özgenel ve arkadaşları (2019) tarafından geliştirilen 9 maddeden oluşan Ergenler için Sosyal Medya Bağımlılığı Ölçeği (ESMBÖ), Mavili ve arkadaşları (2014) tarafından geliştirilen 17 maddeden oluşan Aile Aidiyeti Ölçeği ve Tatar ve arkadaşları (2018a) tarafından geliştirilen 10 maddeden oluşan A Duygusal Öz Farkındalık Ölçeği kullanılmıştır. Verilerin analizi için IBM SPSS 26.0 programından yararlanılmıştır. Ölçme araçlarıyla elde edilen verilerin analizi için sosyal medya bağımlılığı, aile aidiyeti ve duygusal öz farkındalık arasındaki ilişkiyi belirlemek amacıyla Pearson Çarpım Moment Korelasyon analizi yapılmıştır. Değişkenler arasındaki yordayıcılığı belirlemek amacıyla Hiyerarşik Regresyon Analizi kullanılmıştır. Elde edilen kişisel veriler ile incelenen değişkenler arasında anlamlı bir fark olup olmadığının araştırılması için Bağımsız Gruplar T Testi ve Tek Yönlü Varyans Analizi (ANOVA) testlerinden yararlanılmıştır. Bu araştırmada yapılan analizler sonucunda sosyal medya bağımlılığı ile aile aidiyeti ve duygusal öz farkındalık arasında negatif, aile aidiyeti ve duygusal öz farkındalık arasında ise pozitif yönde anlamlı ilişki olduğuna ulaşılmıştır. Hiyerarşik regresyon analizi sonucuna göre aile aidiyeti ve duygusal öz farkındalığın sosyal medya bağımlılığını negatif yönde anlamlı olarak yordadığı tespit edilmiştir. Aile aidiyeti ve duygusal öz farkındalığın sosyal medya bağımlılığını etkileyen faktörler olduğu belirlenmiştir. Fark testleri sonucunda ise sosyal medya bağımlılığının cinsiyete, okul türüne, günlük sosyal medya kullanım süresine göre anlamlı bir şekilde farklılaştığı; yaşa, yaşanılan yere (okul pansiyonu, ailenin yanında) ve ebeveynlerin birliktelik durumuna göre ise anlamlı bir farklılık göstermediği görülmüştür. Aile aidiyetinin yaşa, yaşanılan yere (okul pansiyonu, ailenin yanında) ve ebeveynlerin birliktelik durumuna göre anlamlı bir şekilde farklılaştığı; cinsiyete göre anlamlı bir farklılık göstermediği sonucuna ulaşılmıştır. Duygusal öz farkındalığın ise yaşa göre anlamlı bir farklılık gösterdiği; cinsiyete, yaşanılana yere (okul pansiyonu, ailenin yanında) ve ebeveynlerin birliktelik durumuna göre anlamlı bir farklılık göstermediği belirlenmiştir.

Özet (Çeviri)

This study aims to examine the relationship between social media addiction, family belonging, and emotional self-awareness among high school students. In line with the purpose of the research, the levels of social media addiction, family belonging, and emotional self-awareness were examined according to students' demographic characteristics. A relational survey model, which is a type of quantitative research, was used in this study. The sample group of the study consists of 453 high school students from various types of high schools affiliated with the Ministry of National Education in the central district of Hakkari province in the 2023-2024 academic year, determined through convenience sampling. In the study, a personal information form developed by the researcher was used to obtain participants' personal information. This form aimed to collect information about the participants' gender, age, school type, parental marital status, place of residence (school dormitory or with family), and daily time spent on social media. In addition to this form, the Adolescent Social Media Addiction Scale, consisting of 9 items developed by Özgenel et al. (2019), the Family Belonging Scale with 17 items developed by Mavili et al. (2014), and the Emotional Self-Awareness Scale consisting of 10 items developed by Tatar et al. (2018a) were used to collect data. IBM SPSS 26.0 software was used for data analysis. Pearson Product-Moment Correlation analysis was conducted to determine the relationship between social media addiction, family belonging, and emotional self-awareness. Hierarchical Regression Analysis was used to determine the predictability between variables. Independent Samples T-Test and One-Way Analysis of Variance (ANOVA) tests were used to examine whether there were significant differences between personal variables and the examined variables. The analysis results of this study revealed a significant negative relationship between social media addiction and both family belonging and emotional self-awareness, while a positive relationship was found between family belonging and emotional self-awareness. According to the hierarchical regression analysis, it was found that family belonging and emotional self-awareness significantly predicted social media addiction in a negative direction. Family belonging and emotional self-awareness have been identified as factors influencing social media addiction. The results of the difference tests showed that social media addiction significantly differed by gender, school type and daily social media usage time, but not by age, place of residence (school dormitory or with family), or parental marital status. Family belonging significantly differed by age, place of residence, and parental marital status but did not show a significant difference by gender. It has been determined that emotional self-awareness shows a significant difference according to age, but it does not show a significant difference according to gender, place of residence (school dormitory or living with family), or parental marital status.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    747908

    Ergenlerde aile aidiyeti ve sosyal medya bağımlılığının değerlendirilmesi

    Evaluation of the family belonging and social media addiction in adolescents

    ÖZLEM AYDOĞDU BOYRAZ

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Aile HekimliğiSağlık Bilimleri Üniversitesi

    Aile Hekimliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. SELMA PEKGÖR

  2. Tez No

    799779

    Lise öğrencilerinde sosyal medya bağımlılığı ve COVID-19 anksiyetesi düzeyleri arasındaki ilişkinin belirlenmesi

    Determining the relationship between social media addiction and COVID-19 anxiety levels in high school students

    HATİCE SELİN TOPLU

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Aile HekimliğiSağlık Bilimleri Üniversitesi

    Aile Hekimliği Ana Bilim Dalı

    DR. ÖZGE TUNCER

  3. Tez No

    843236

    Bir ilçe merkezinde lise öğrencilerinde sosyal medya bağımlılığının yeme tutumu ile ilişkisi

    The relationship between social media addiction and eating attitudes of high school students in a district center

    AYŞENUR ÖZTURAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Halk SağlığıPamukkale Üniversitesi

    Halk Sağlığı Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ÖZGÜR SEVİNÇ

  4. Tez No

    786684

    Ergenlik döneminde sosyal medya ve dijital oyun bağımlılığının anksiyete ile ilişkisinin değerlendirilmesi

    Evaluation of the relationship of social media and digital gaming addiction with anxiety in adolescence

    MERVE ALKAN

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Aile HekimliğiTokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi

    Aile Hekimliği Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ UFUK ÜNLÜ

  5. Tez No

    339093

    Lise öğrencilerinde internet bağımlılığı ve öznel iyi oluş

    High school students internet addiction and subjective well-being

    SÜMEYYE DERİN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2013

    Eğitim ve ÖğretimHacettepe Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. FİLİZ BİLGE

Geri Dön