İslam'da sembolizm ve epistemolojik değeri
Islamic symbolism and its epistemological value
- Tez No: 918746
- Danışmanlar: PROF. DR. MEHMET TÜRKERİ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Din, Felsefe, Religion, Philosophy
- Anahtar Kelimeler: Philosophy of Religion, Symbolism, Epistemology, Islam, Religion
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Felsefe ve Din Bilimleri Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 176
Özet
Dinî sembolizm konusunda yapılan çalışmaların büyük çoğunluğu belirli bir din ve evren anlayışını referans alarak dinî sembolleri incelemeye çalışmaktadır. Bu yaklaşımla ortaya çıkan dinî semboller ve anlamları ise başta kabul edilen din anlayışını zorunlu olarak desteklemektedir. Dinlerin sahip oldukları sembolizm ise temelde itikat ve uygulama sahasına dair konularda belirli bir din anlayışını bütüncül olarak tesis etmeyi amaçlamaktadır. Öte yandan bir inanç önermesinin epistemolojik değerlendirmesini yapabildiğimiz gibi bu anlamda bir din anlayışı tesis etme iddiasındaki bir dinî sembolizm için de böyle bir değerlendirme yapılabilir. Bu türden bir değerlendirme için tıpkı inanç önermelerinde olduğu gibi kolay anlaşılması, akla ve mantığa uygun olması, doğanın ve hayatın gerçeklerine uygunluk ve iç tutarlılığa sahip olması gibi şartları kriter olarak kabul edebiliriz. Bu çalışmada İslam'da sembolizmin bu şekildeki bir değerlendirmesini yeterli seviyede yapabilmek için hem Hıristiyanlık ve Yahudiliğin hem İslam dininin kutsal kitap ve vahiy anlayışlarıyla ibadet ve uygulama sahasındaki sembolizm anlayışlarını ayrı ayrı ele aldık. Hıristiyanlık ve Yahudiliğin kutsal metin ve ibadet anlayışlarını ele aldığımız bölümde onların din anlayış çeşitlerini belirli örnekler üzerinden gösterdik. Bu sayede İslam'daki sembolizminin değerlendirme sürecinde eski geleneklerden gelen din anlayışlarının tespit edilmesi ve etkilerinin ortaya koyulması sağlandı. Bu değerlendirme sürecinin sonunda diğer semavi dinlerde görülen din anlayışlarının da etkisiyle farklı kelami ekollerin farklı din anlayışları ortaya koyduklarını bunlar arasında Matüridi-Farabi geleneğinin epistemolojik değeri yüksek bir din ve sembolizm anlayışı ortaya koyduğunu görmekteyiz. Anahtar Kelimler: Din Felsefesi, Sembolizm, Epistemoloji, İslam, Din.
Özet (Çeviri)
The vast majority of studies on religious symbolism attempt to examine religious symbols by taking as reference a specific understanding of religion and the universe. Religious symbols and their meanings that emerge with this approach necessarily support the initially accepted understanding of religion. The symbolism that religions possess, on the one hand, fundamentally aims to establish a specific understanding of religion in a holistic manner in issues related to the field of belief and practice. On the other hand, just as we can make an epistemological assessment of a belief proposition, it can also be applied to a religious symbol that claims to establish a religious understanding in this sense. For such an assessment, we can accept conditions such as being easy to understand, being reasonable and logical, being compatible with the realities of nature and life, and internal consistency as criteria, just as in belief propositions. In this study, in order to be able to make such an assessment of symbolism in Islam at a sufficient level, we separately addressed the understandings of not only the sacred books of Judaism, Christianity and the revelation of the Quran, but also understandings of symbolism in the field of worship and practice as well. In the section where we discussed the understandings of the scriptures and worship in Christianity and Judaism, we demonstrated their types of religious understanding through specific examples. In this way, in the evaluation process of symbolism in Islam, it was ensured that religious understandings coming from old traditions were identified and their effects were clarified. At the end of this evaluation process, we see that different theological schools, also influenced by the religious understandings seen in other revealed religions, presented different religious understandings, and among these, the Maturidi-Farabi tradition presented a high epistemological value in religion and symbolism.
Benzer Tezler
- La recepción de la poesia de Antonio Machado desde el punto de vista del 'yo poético' y la 'temporalidad' en el siglo XX
Antonio Machado'nun şiirlerinde 'şiirsel ben' ve 'zamansallık' kavramlarının XX: Yüzyıl boyunca alımlanması
OLCAY ÖZTUNALI
Doktora
İspanyolca
2005
Batı Dilleri ve EdebiyatıAnkara ÜniversitesiBatı Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUKADDER YAYCIOĞLU
- Yeni Platonculuğun Osmanlı mûsikî nazarîyatı modelleri üzerindeki etkileri
The effects of Neoplatonism on Ottoman music theory models
HÜSEYİN CEM ESEN
Doktora
Türkçe
2022
FelsefeAnkara Hacı Bayram Veli ÜniversitesiTürk Müziği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEVİLAY ÇINAR
PROF. DR. OKAN MURAT ÖZTÜRK
- New dating and marriage practices of Muslim women: Marriage websites in Turkey
Müslüman kadınların yeni tanışma ve evlenme biçimleri: Türkiye'de evlilik siteleri
AYLİN SUNAM
Doktora
İngilizce
2017
SosyolojiGalatasaray ÜniversitesiRadyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HÜLYA UĞUR TANRIÖVER