Yaşam kalitesindeki eşitsizlikler ve bu eşitsizlikleri belirleyen faktörler: Mersin, Yenişehir ilçesi örneği
Inequalities in quality of life and factors determining these inequalities: Mersin, Yenişehir district example
- Tez No: 920118
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ALİ CENAP YOLOĞLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Şehircilik ve Bölge Planlama, Urban and Regional Planning
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Mersin Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Şehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 154
Özet
Modern toplumlarda sağlık ve yaşam kalitesindeki eşitsizlikler, politika yapıcılar, araştırmacılar ve halk sağlığı uygulayıcıları tarafından çözülmesi gereken önemli sorunlar olarak karşımıza çıkmaktadır. Din, ırk, coğrafya, sosyo-ekonomik durum ve diğer sosyal faktörlere dayalı farklılıklar, nüfus sağlığını iyileştirme çabalarının önündeki en büyük engellerden biri olarak kabul edilmektedir. Sağlık eşitsizlikleri, bireylerin yaşam kalitesini doğrudan etkileyerek sosyal adaletsizliklerin daha da derinleşmesine yol açmaktadır. Bu çalışmanın amacı, Mersin ili Yenişehir ilçesinde yaşam kalitesindeki eşitsizliklere neden olan kırılma noktalarını belirlemek ve bu eşitsizliklerin ardındaki sosyal ve mekânsal faktörleri ortaya koymaktır. Dünya Sağlık Örgütü tarafından geliştirilen Dünya Sağlık Örgütü Yaşam Kalitesi Ölçeği (WHOQOL) kullanılarak bölgedeki yaşam kalitesi seviyeleri değerlendirilmiş ve farklı sosyal gruplar arasındaki eşitsizlikler analiz edilmiştir. Önceki araştırmalar genellikle yaşam kalitesini bağımlı ve bağımsız değişkenler açısından ele alırken, bu çalışma sosyal değişkenlerin kırılımlarını ve yaşam alanının mekânsal özelliklerinin etkisini de incelemiştir. Yaşam kalitesi, mahalle ölçeğinde ve daha küçük mekânsal alt bölgelerde analiz edilerek, morfolojik ve tipolojik özellikler göz önünde bulundurulmuştur. Araştırma kapsamında 18 yaş üstü 1600 katılımcı ile yapılan anketler sonucunda fiziksel, psikolojik, mekânsal, sosyal ve genel yaşam kalitesi skorları elde edilmiştir. Elde edilen bulgular; yaş, eğitim, iş durumu, çalışmama nedenleri ve sosyal güvence gibi sosyal değişkenlerin yanı sıra mekânsal faktörlerin de yaşam kalitesi üzerinde önemli bir etkisi olduğunu göstermektedir. Yenişehir ilçesinde, mekânsal özellikleri benzer bölgeler tespit edilerek bu bölgelerdeki sağlık skorları incelenmiş ve yeşil alan miktarı, yapılaşma koşulları, kat sayısı, yapı sıklığı ve yapılaşma oranı gibi faktörlerin etkili olduğu saptanmıştır. Sonuç olarak, yaşam kalitesindeki eşitsizliklerin giderilmesi için sadece sosyal belirleyicilerin değil, aynı zamanda mekânsal niteliklerin ve bunlara etki eden kırılımların da belirlenmesi gerektiği vurgulanmaktadır. Bu çalışma, daha adil ve eşitlikçi bir yaşam kalitesi sağlamak için kapsamlı ve çok yönlü bir yaklaşım benimsenmesi gerektiğini göstermektedir.
Özet (Çeviri)
In modern societies, inequalities in health and quality of life are important problems that need to be addressed by policy makers, researchers and public health practitioners. Differences based on religion, race, geography, socio-economic status and other social factors are recognised as one of the biggest obstacles to efforts to improve population health. Health inequalities directly affect the quality of life of individuals and lead to deepening of social injustices. The aim of this study is to identify the breaking points that cause inequalities in the quality of life in Yenişehir district of Mersin province and to reveal the social and spatial factors behind these inequalities. Using the World Health Organization Quality of Life Scale (WHOQOL) developed by the World Health Organization, the quality of life levels in the region were assessed and inequalities between different social groups were analysed. While previous studies have generally analysed quality of life in terms of dependent and independent variables, this study also examined the breakdown of social variables and the impact of spatial characteristics of the living area. Quality of life was analysed at the neighbourhood scale and in smaller spatial sub-regions, taking into account morphological and typological characteristics. Within the scope of the research, physical, psychological, spatial, social and general quality of life scores were obtained as a result of surveys conducted with 1600 participants over the age of 18. The findings show that social variables such as age, education, employment status, reasons for not working and social security as well as spatial factors have a significant impact on quality of life. In Yenişehir district, regions with similar spatial characteristics were identified and the health scores in these regions were analysed and it was found that factors such as the amount of green space, construction conditions, number of storeys, building density and construction rate were effective. As a result, it is emphasised that in order to eliminate inequalities in quality of life, not only social determinants but also spatial characteristics and the breakdowns affecting them should be determined. This study shows that a comprehensive and multifaceted approach should be adopted to ensure a more just and equitable quality of life.
Benzer Tezler
- Prediction of COVID 19 disease using chest X-ray images based on deep learning
Derin öğrenmeye dayalı göğüs röntgen görüntüleri kullanarak COVID 19 hastalığının tahmini
ISMAEL ABDULLAH MOHAMMED AL-RAWE
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve KontrolGazi ÜniversitesiBilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ADEM TEKEREK
- Sosyomekansal ayrışma çerçevesinde kentsel yaşam kalitesindeki farklılaşmalar (Narlıdere örneği)
Differentiations in urban quality of life within the framework of sociospatial segregation (The case of Narlidere)
AYŞEGÜL YILDIZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Coğrafyaİzmir Katip Çelebi ÜniversitesiCoğrafya Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÇİĞDEM ÜNAL
- Local community's perception of the impacts of tourism development in rural areas–a case study in Zanzibar
Kırsal bölgelerde turizmin gelişiminin etkilerine ilişkin yerel halkın algısı-Zanzıbar örneği
HAMED ABDALLA ABDALLA
Doktora
İngilizce
2025
TurizmEskişehir Osmangazi ÜniversitesiTurizm İşletmeciliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YAŞAR SARI
DOÇ. DR. DAVUT UYSAL
- Lomber dejeneratif disk hastalarının prevelans ve risk faktörlerinin retrospektif olarak değerlendirilmesi
Prevelance and risk of lombar degenerative disc patients evaluation of factors as a retrospective
CELİL CAN YALMAN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2021
NöroşirürjiMuğla Sıtkı Koçman ÜniversitesiBeyin ve Sinir Cerrahisi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ARSAL ACARBAŞ
- 11-14 yaş aralığındaki çocuklarda sosyoekonomik seviyenin ağız sağlığına bağlı yaşam kalitesi üzerine etkisi
The effect of socioeconomic status on oral health related quality of life in children with 11-14 years old
BEGÜM ÖZTÜRK
Diş Hekimliği Uzmanlık
Türkçe
2020
Diş HekimliğiSelçuk ÜniversitesiPedodonti Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. FİRDEVS KAHVECİOĞLU