Geri Dön

Tip 2 diyabet hastalarının kullandığı bitkisel yaklaşımlar ve diyabet tedavisine uyumlarına etkisi

Herbal approaches used by patients with type 2 diabetes and their effect on their compliance to diabetes treatment

  1. Tez No: 920369
  2. Yazar: ZOZAN TUTUŞ
  3. Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ ARZU ERKOÇ
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Hemşirelik, Nursing
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2025
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa
  10. Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: İç Hastalıkları Hemşireliği Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 88

Özet

Tanımlayıcı türde olan bu çalışma, Tip 2 Diyabet hastalarının glisemik kontrolün sağlanması için kullandıkları bitkilerin belirlenmesi ve bu uygulamaların diyabet tedavilerine uyumlarına olumlu veya olumsuz etkisinin saptanması amacıyla planlanmıştır. Araştırma Temmuz 2024 ve Eylül 2024 tarihleri arasında online yapılmıştır. Araştırmanın örneklemini 113 tip 2 diyabet tanılı birey oluşturdu. Araştırmanın verileri, olasılıksız örnekleme tekniklerinden kartopu örnekleme yöntemi kullanılarak toplandı. Verilerin toplanmasında Hasta Tanılama Formu ve Tip 2 Diabetes Mellitus Tedavisine Hasta Uyum Ölçeği kullanıldı. Araştırmaya katılan Tip 2 Diyabetlilerin yaş ortalaması 50,94 ± 16,59 yıldı ve %59,3'ü kadın, %71,7'i evli ve %45,1'i ilkokul mezunu oldukları belirlendi. Katılımcıların %58,4'ü düzenli gelir getiren bir işte çalışmamaktaydı ve %29,2'isi serbest meslek sahibiyken %28,3'ü ev hanımıydı. Araştırmaya katılanların çoğu gelirlerinin giderlerine denk (%57,5) olduğunu ifade ederken, gelirinin giderinden az olduğunu belirten 28 katılımcı (%24,8) vardı. Tip 2 Diyabetli katılımcıların tedavilerinde çoğunlukla oral antidiyabetik (%54,9) kullandığı saptandı. Katılımcılar kan şekerlerini kontrol altında tutmak için en sık bitkilerin yaprak (%52,2) ve tohum (%27,4) bölümlerini kullanmaktaydı. Genellikle kullanılan bitkiler arasında ilk üç sırada limon (%50,4), ıhlamur (%39,8) ve adaçayı ya da tarçın (%32,7) olduğu, en az kullanılan bitkilerin ise salatalık, sarımsak, karabaşotu ve siyah çay (%0,9) olduğu saptandı. Bitki kullanımını tavsiye eden kişiler arasında akrabalar (%57,5) ilk sırada yer alırken, katılımcılar çoğunlukla haftada bir gün bitki kullanmaktaydı (%45,1). Katılımcıların çoğu bitki kullanımı konusunda doktora danışmamış (%66,4) ve bitki kullanımına bağlı olarak kan şekerinde herhangi bir olumsuz durum yaşamamıştı (%80,5). Katılımcıların bitki kullanımındaki beklentileri en sık kan şekerinin normal seviyede almasını sağlama (%58,4) ve kendini iyi hissetme (%52,2) idi. Katılımcıların ölçek toplam puan ortalaması 82,74±11,18 olduğu belirlendi. Katılımcıların yaş gruplarının, cinsiyetlerinin, medeni durumlarının, mesleklerinin ve gelir algılarının Tip 2 Diabetes Mellitus Tedavisine Hasta Uyum Ölçeğinden elde ettikleri skorlar üzerinde istatistiksel olarak anlamlı fark oluşturmadığı belirlendi (p > 0,05). Diğer yandan hastaların eğitim ve düzenli bir işte çalışma durumları ölçek skorları üzerinde istatistiksel olarak ileri derecede anlamlı fark oluşturmaktaydı (p < 0,01). Üniversite ve üzerinde eğitim sahibi olanların ölçek skorlarının hem ilkokul hem de lise mezunlarından; düzenli gelir getiren bir işi olanların ölçek skorlarının da olmayanlardan daha düşük olduğu belirlendi. Hastalara bitki kullanımını tavsiye eden kişilerin, bitki kullanım sıklıklarının ve bitki kullanımına bağlı olarak kan şekeri düzeylerinde olumsuz bir deneyim yaşama durumlarının Tip 2 Diabetes Mellitus Tedavisine Hasta Uyum Ölçeği'nden elde ettikleri skorlar üzerinde istatistiksel olarak anlamlı fark oluşturmadığı belirlendi (p > 0,05). Ancak bitki kullanırken doktora danışan hastaların ölçek skorlarının, danışmayanlara göre istatistiksel olarak anlamlı farkla düşük olduğu bulundu (p < 0,05). Sonuç olarak bu araştırmada Tip 2 diyabet hastalarının kullandıkları bitkisel yaklaşımların diyabet tedavilerine uyum düzeylerinin orta olduğu tespit edildi.

Özet (Çeviri)

This descriptive study was planned to determine the plants used by Type 2 Diabetic patients to provide glycemic control and to determine the positive or negative effects of these practices on their compliance with diabetes treatments. The study was conducted online between July 2024 and September 2024. The sample of the study consisted of 113 individuals diagnosed with type 2 diabetes. The data of the study were collected using the snowball sampling method, which is one of the non-probability sampling techniques. The Patient Identification Form and the Patient Compliance Scale to Type 2 Diabetes Mellitus Treatment were used to collect the data. The average age of the type 2 Diabetic patients participating in the study was 50.94 ± 16.59 years, and it was determined that 59.3% were female, 71.7% were married, and 45.1% were primary school graduates. 58.4% of the participants were not working in a job that brought regular income, 29.2% were self-employed, and 28.3% were housewives. Most of the participants stated that their income was equal to their expenses (57.5%), while there were 28 participants (24.8%) who stated that their income was less than their expenses. It was determined that participants with type 2 Diabetes mostly used oral antidiabetics (54.9%) in their treatments. Participants most frequently used the leaves (52.2%) and seeds (27.4%) of plants to keep their blood sugar under control. It was determined that the first three plants used were lemon (50.4%), linden (39.8%) and sage or cinnamon (32.7%), while the least used plants were cucumber, garlic, buckthorn and black tea (0.9%). Among those who recommended the use of plants, relatives (57.5%) were in the first place, while participants mostly used plants once a week (45.1%). Most of the participants did not consult a doctor about the use of plants (66.4%) and did not experience any negative effects on blood sugar due to the use of plants (80.5%). The participants' most frequent expectations in plant use were to ensure normal blood sugar levels (58.4%) and to feel good (52.2%). The participants' total scale score average was determined to be 82.74±11.18. It was determined that the participants' age groups, gender, marital status, occupations, and income perceptions did not create a statistically significant difference in the scores they obtained from the Patient Compliance Scale for Type 2 Diabetes Mellitus Treatment (p > 0.05). On the other hand, the patient's education and regular employment status created a statistically significant difference in the scale scores (p < 0.01). It was determined that the scale scores of those with a university degree or higher were lower than both primary and high school graduates, and those with a regular income-generating job were lower than those without. It was determined that the frequency of plant use and the negative experience of blood sugar levels due to plant use did not create a statistically significant difference in the scores obtained from the Patient Compliance Scale for Type 2 Diabetes Mellitus Treatment of those who recommended the use of plants to their patients (p > 0.05). However, it was found that the scale scores of patients who consulted a doctor while using plants were statistically significantly lower than those who did not (p < 0.05). As a result, it was determined in this study that the compliance levels of herbal approaches used by type 2 diabetes patients to diabetes treatments were moderate.

Benzer Tezler

  1. Psoriasis hastalarında görülen karaciğer sorunlarının sıklığı ve nedenleri

    Başlık çevirisi yok

    ELONA TULA

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2010

    DermatolojiMarmara Üniversitesi

    Dermatoloji Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. TÜLİN ERGUN

  2. Tip-2 diyabetli hastaların geleneksel ve tamamlayıcı tıp ürünü kullanım durumları ve ilişkili faktörler

    Use of traditional and complementary medicine products and related factors in patients with type 2 diabetes

    ELİF DOĞAR

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Aile HekimliğiGaziantep Üniversitesi

    Aile Hekimliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. HATİCE TUBA AKBAYRAM

  3. Diyabette bitkisel ve diğer doğal tedavi yöntemlerinin kullanımı 'Retrospektif anket çalışması'

    The use of herbal and other natural therapies in diabetes 'A retrospective survey study'

    ZÜBEYDE DEMET CERİT

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    Eczacılık ve FarmakolojiYeditepe Üniversitesi

    Fitoterapi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HASAN KIRMIZIBEKMEZ

  4. Ağızdan tedavi alan tip 2 diyabetes mellitus tanılı hastaların medikal tedaviye bağlılık düzeyleri ve tamamlayıcı alternatif tıp kullanım durumlarının değerlendirilmesi

    Characterisation of medical treatment adherence levels and complementary alternative medicine use in adults with type 2 diabetes mellitus

    CEMAL UYAN

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Aile HekimliğiKocaeli Üniversitesi

    Aile Hekimliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. TUNCAY MÜGE ALVUR

  5. Tip 2 diabetes mellitus hastalarının diyabet tedavilerinde kullandıkları farmakolojik olmayan tedavi yöntemleri

    Non-pharmacologic treatment methods used in treatment of diabetes by patients with TYPE 2 diabetes mellitus

    RUKİYE ÇOKER

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    Beslenme ve DiyetetikOndokuz Mayıs Üniversitesi

    Beslenme Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. RAMİS ÇOLAK