Parasal aktarım mekanizması bilanço kanalının sektör bilançoları üzerindeki etkinliği: Panel veri analizi
The effectiveness of the monetary transmission mechanism balance sheet channel on sector balance sheets: Panel data analysis
- Tez No: 920835
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ESRA POLAT
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: İstatistik, Statistics
- Anahtar Kelimeler: Firma Bilanço Kanalı, Sektör Bilançoları, Stata, Panel Veri Analizi, Huber-Eicker-White Dirençli Tahmincisi, Firm Balance Sheet Channel, Sector Balance Sheets, Stata, Panel Data Analysis, Huber-Eicker-White Robust Estimator
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İstatistik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İstatistik Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 164
Özet
Bu çalışma, Türkiye'de para politikasının aktarım kanallarından biri olan firma bilanço kanalının sektörel bazda ne ölçüde etkin olduğunu incelemektedir. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın 2012-2022 yılları arasında yayımladığı Sektör Bilançoları verilerinden Dönen Varlıklar, Kısa Vadeli Yabancı Yükümlülükler ve Dönem Net Kâr/Zarar değişkenleri kullanılarak; politika faizi oranı, zorunlu karşılık oranı, enflasyon, ekonomik büyüme oranı ile dar ve geniş para arzları (M1 ve M2) makroekonomik değişkenlerinin 17 ana sektörde yer alan firmaların bilançolarına etkileri panel veri analizi yöntemiyle değerlendirilmiştir. Analizde 17 sektör; sermaye yoğun, emek yoğun ve teknoloji/bilgi yoğun sektörler olmak üzere üç ana sektör grubuna ayrılmıştır. Model seçiminde Stata-15 Programı yardımıyla F testi, Likelihood Ratio (LR) testi, birim ve zaman etkisi testleri ile Hausman testi uygulanmış ve panel veri analizine en uygun modelin rassal etkiler modeli olduğu tespit edilmiştir. Model varsayımları incelendiğinde değişen varyanslılık ve otokorelasyon sorunları tespit edildiğinden Huber-Eicker-White dirençli tahmincisi kullanılarak sonuçların güvenilirliği artırılmıştır. Sonuç olarak; sermaye yoğun sektörlerde firma bilanço kanalının güçlü ve belirgin bir şekilde çalıştığı, emek yoğun sektörlerde bu etkinliğin maliyet ve likidite unsurlarına bağlı olarak şekillendiği tespit edilmiştir. Teknoloji/bilgi yoğun sektörlerde ise büyüme odaklı unsurların kanalın etkinliğini artırdığı görülmüştür.
Özet (Çeviri)
This study examines the extent to which the firm balance sheet channel, one of the monetary policy transmission channels, is effective on a sectoral basis in Turkey. Using the Sectoral Balance Sheets data of Current Asests, Short-Term Liabilities, Net Profit/Loss published by the Central Bank of the Republic of Turkey (CBRT) between 2012 and 2022; the effects of macroeconomic variables of the policy interest rate, required reserve ratio, inflation, economic growth rate, and narrow (M1) and broad (M2) money supplies on the balance sheets of firms, in 17 main sectors, were evaluated with the panel data analysis method. The analysis classified the 17 main sectors into capitalintensive, labor-intensive, and technology/information-intensive sectors. For model selection, F-test, Likelihood Ratio (LR) test, unit and time effects tests, and the Hausman test were applied using Stata-15 software and the random effects model was determined to be the most appropriate model for the panel data analysis. When the model assumptions were examined, heteroskedasticity and autocorrelation issues were detected. Therefore, the Huber-Eicker-White robust estimator was used to enhance the reliability of the results. In conclusion, it was found that the firm balance sheet channel operates strongly and distinctly in capital-intensive sectors, while in labor-intensive sectors, this effectiveness is shaped by cost and liquidity factors. In technology/information-intensive sectors, growth-oriented factors were observed to enhance the effectiveness of the channel.
Benzer Tezler
- Finansal hızlandıran mekanizması; Türkiye için firma düzeyinde verilerle bir araştırma
The financial accelerator mechanism; A firm level analysis for Türkiye
SÜLEYMAN İLKER KAPUCU
- Parasal aktarım mekanizması ve Türkiye ekonomisi için banka kredi kanalının etkinliği üzerine bir inceleme: Teori ve uygulama
An analysis of monetary transmission mechanism and the efficieny of bank lending channel in Turkey: Theory and application
EMİNE VARİÇLİ
- Parasal aktarım mekanizması kredi kanalı: Kuram ve Türkiye örneği
Credit channel of monetary transmission mechanism: Theory and Turkey?s case
BİRGÜL CAMBAZOĞLU
- Parasal aktarım mekanizması ve kredi kanalı: Türkiye örneği
Monetary transmission mechanism and credit channel: The case of Turkey
ASIM KAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
EkonometriNecmettin Erbakan Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FATİH MEHMET ÖCAL
- Parasal aktarım mekanizmasının firma bilanço kanalı: Türkiye üzerine bir çalışma
Firm balance sheet channel of monetary transmission mechanism: A survey on Turkey
ÜMİT KOÇ